Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar đã cam kết với giới chức Mỹ trong tuần này, rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ sớm tiếp nhận hệ thống phòng không S-400, song vẫn chịu sự điều hành của NATO, đồng thời sẵn sàng báo cáo cho phía Mỹ về các vụ mua bán vũ khí với Nga. Trong đó, đáng chú ý, Thổ Nhĩ Kỳ cam kết sẽ thay đổi thông số S-400 để ngăn nguy cơ đe dọa vũ khí NATO.

{keywords}
Sĩ quan phòng không Nga điều khiển hệ thống phòng không S-400

Bình luận về động thái của Thổ Nhĩ Kỳ, cựu đại tá phòng không Nga Mikhail Khodarenok, người từng có nhiều công trình nghiên cứu S-400, đã giải thích rằng chưa thể xác định rõ loại "đe dọa" mà S-400 gây ra với vũ khí NATO. Giả thuyết "đe dọa" duy nhất, theo nhà quan sát này, là khả năng "bắn nhầm đồng minh", ví dụ như S-400 có thể bắn nhầm máy bay NATO. Nhưng, mối đe dọa này có thể vô hiệu hóa bằng các biệ pháp nhận diện, cụ thể như hệ thống Bạn hay Thù (IFF), một hệ thống chỉ huy radar mà Thổ Nhĩ Kỳ đã bổ sung cho S-400.

Nga đã chuyển giao hệ thống phòng không và radar trang bị ngoài IFF cho Thổ Nhĩ Kỳ, mà hiện quân đội Nga đang sử dụng. Cũng theo ông Khodarenok, Nga không chuyển giao mã thông tin liên quan đến hệ thống cho bất kỳ ai, kể từ khi bắt đầu đóng gói và vận chuyển, đảm bảo bí mật quân sự của Nga.

Thổ Nhĩ Kỳ đã yêu cầu S-400 phải tương thích với hệ tống Mark XII của NATO, theo tiêu chuẩn IFF của đồng minh. Ankara có thể yêu cầu thay đổi trong bộ phận này, nhưng vẫn không đủ, từ khi bất kỳ bộ phận nâng cấp nào của S-400 có thể tác động hiệu quả, đồi hỏi phải "thiết kế lại hoàn chỉnh" hệ thống này, điều được cho là bất khả thi. Có nghĩa, một mình Thổ Nhĩ Kỳ không thể thay đổi bất cứ thứ gì, sau khi tiếp nhận S-400. Tuy nhiên, "không thể mong đợi bất kỳ sự thay đổi chuyên sâu nào đối với các tính năng chiến thuật và công nghệ của S-400", ông Khodarenok nhấn mạnh.

Do vậy, không cần thiết phải đồng bộ S-400 với các vũ khí NATO mà Thổ Nhĩ Kỳ đang sở hữu bằng mọi giá, từ khi S-400 hoạt động tốt ở mọi điều kiện, tiếp nhận thông tin mục tiêu đã cất cánh từ hệ thông radar 91N6E, với mọt vài thông tin cho rằng vùng trời Thổ Nhĩ Kỳ đã chuyển sang hệ thống chỉ huy 55K6E của S-400, mà tỏng mọi trường hợp, có thể đảm bảo khả năng bảo vệ chính phủ, cũng như trung tâm chính trị của Thổ Nhĩ Kỳ.

Washington đã đe dọa ngừng chuyển giao máy bay F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ, nếu nước này vẫn mua hệ thống S-400, dự kiến sẽ được chuyển đến vào mùa hè này. Mỹ đã yêu cầu bán hệ thống phòng không Patriot PAC-3 cho Thổ Nhĩ Kỳ, nhằm thay thế S-400. Ankara đồng ý với đề nghị này, song không phải là giải pháp thay thế S-400. Tuần trước, Thổ Nhĩ Kỳ không ngần ngại cho biết, nước này sẽ trang bị máy bay chiến đấu của Nga nếu không được Mỹ chuyển giao F-35.

Theo Tienphong