Giáo sư Klaus Schwab nêu ra 4 lĩnh vực chính mà công nghệ đang tái định hình bối cảnh của Việt Nam, đó là: AI và tự động hóa trong sản xuất; thương mại điện tử và dịch vụ số; hạ tầng số và đô thị thông minh; phát triển bền vững và công nghệ xanh.
Trong chuyến thăm và làm việc tại TPHCM từ ngày 5 - 6/10/2024, Giáo sư (GS) Klaus Schwab, Chủ tịch sáng lập Diễn đàn Kinh tế Thế giới (World Economic Forum - WEF) đã có nhiều hoạt động như chào xã giao lãnh đạo Thành phố, phát biểu tại buổi nói chuyện với giới trẻ, làm việc với Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 (C4IR).
Báo VietNamNet xin giới thiệu tới độc giả toàn văn bài phát biểu về chủ đề "Kỷ nguyên Trí tuệ và Việt Nam: Định hình khả năng cạnh tranh, thương mại và xã hội" của Giáo sư Klaus Schwab tại buổi nói chuyện với các doanh nghiệp trẻ, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, sinh viên các trường đại học và công dân trẻ tiêu biểu của Thành phố Hồ Chí Minh.
Ngày hôm nay, tôi rất vinh dự được phát biểu về một chủ đề sẽ định hình tương lai và vai trò của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu. Đó là quá trình chuyển đổi sang thời đại mà tôi gọi là Kỷ nguyên Trí tuệ. Thời đại này dựa trên những đổi mới của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư, nơi mà công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa tiên tiến đang biến đổi các ngành công nghiệp, tái định hình thương mại và tác động đến cấu trúc xã hội theo những cách chưa từng có.
Việt Nam, một quốc gia có nền văn hóa phong phú và nền kinh tế phát triển nhanh chóng, đang đứng trước ngưỡng cửa của sự chuyển đổi này. Đất nước này đã đón nhận các xu hướng đổi mới công nghệ, số hóa và hiện đại hóa bằng những chính sách đầy tầm nhìn của chính phủ nhằm đưa Việt Nam trở thành một cường quốc số tại khu vực Đông Nam Á. Chiến lược quốc gia về Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư và Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia đến năm 2025 của Chính phủ Việt Nam đã đề ra các mục tiêu đầy tham vọng, hướng đến việc nâng cao năng suất, cải thiện môi trường kinh doanh và đảm bảo tăng trưởng bao trùm cho tất cả các tầng lớp xã hội.
Hôm nay, tôi sẽ thảo luận về cách mà Việt Nam có thể tận dụng tiềm năng của Kỷ nguyên Trí tuệ để nâng cao khả năng cạnh tranh toàn cầu, cũng như tác động của Kỷ nguyên Trí tuệ đối với thương mại và cách mà công nghệ có thể tạo ra một xã hội bao trùm hơn. Tôi cũng sẽ nhấn mạnh sự cần thiết của việc hợp tác - cả trong ASEAN và trên toàn cầu - để tối đa hóa những lợi ích mà kỷ nguyên mới này đem lại.
Sự phát triển kinh tế ấn tượng của Việt Nam trong vài thập kỷ qua là minh chứng cho khả năng phục hồi, sự linh hoạt và quá trình hoạch định chính sách có chiến lược của quốc gia này. Là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới, Việt Nam đã và đang định vị mình là một nhân tố quan trọng trong thương mại và sản xuất toàn cầu. Khi bước vào Kỷ nguyên Trí tuệ, Việt Nam cần tiếp tục thay đổi, tận dụng công nghệ số để duy trì lợi thế cạnh tranh của mình.
Hãy cùng nhìn vào bối cảnh hiện nay: Việt Nam với hơn 100 triệu dân, GDP năm 2024 dự kiến đạt 430 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng GDP dao động từ 6 đến 7% và độ tuổi trung vị của dân số chỉ hơn 30 tuổi, là một quốc gia trẻ với tiềm năng lớn để trở thành nền kinh tế trị giá 2 nghìn tỷ USD vào năm 2050.
Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam hiện chủ yếu phụ thuộc vào các ngành công nghiệp và xuất khẩu, đặc biệt là các lĩnh vực điện tử và sản xuất, nhưng đến năm 2050, cấu trúc kinh tế và xã hội sẽ thay đổi đáng kể với sự chuyển đổi từ thời đại công nghiệp sang thời đại mà tôi gọi là “Kỷ nguyên Trí tuệ”.
Việt Nam đã chủ động chuẩn bị cho tương lai số. Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia của Chính phủ Việt Nam, với mục tiêu đưa Việt Nam vào top 50 quốc gia về chính phủ số và kinh tế số vào năm 2025, là một nền tảng quan trọng trong quá trình chuyển đổi của nước này.
Hãy để tôi nêu ra 4 lĩnh vực chính mà công nghệ đang tái định hình bối cảnh của Việt Nam:
AI và tự động hóa trong sản xuất: Ngành sản xuất của Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực điện tử, dệt may và ô tô, là động lực chính đằng sau sự phát triển kinh tế của nước này. Kỷ nguyên Trí tuệ, với đặc trưng là AI và tự động hóa, sẽ cách mạng các quy trình sản xuất, nâng cao hiệu quả và giảm chi phí. Tuy nhiên, điều này cũng mang đến thách thức mất việc làm, đặc biệt là đối với lao động tay nghề thấp. Chính phủ Việt Nam đã nhận ra thách thức này và đang ưu tiên phát triển lực lượng lao động. Thông qua các sáng kiến như Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia, quan hệ đối tác với khu vực tư nhân và các chương trình như mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đến năm 2030, Việt Nam đang tập trung nâng cao và tái đào tạo lực lượng lao động để đảm bảo nguồn nhân sự sẵn sàng cho các công việc mới, đòi hỏi kỹ năng vận dụng công nghệ cao.
Thương mại điện tử và dịch vụ số: Đại dịch COVID-19 đã thúc đẩy mạnh mẽ nền kinh tế số của Việt Nam. Các nền tảng như Tiki, Shopee và MoMo đã phát triển nhanh chóng và nhận được sự ủng hộ của một nhóm dân số trẻ am hiểu công nghệ. Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2021 - 2025 đã đề ra các mục tiêu đầy tham vọng, hướng tới việc có 55% dân số tham gia mua sắm trực tuyến vào năm 2025. Điều này mang lại cơ hội to lớn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), giúp họ tiếp cận thị trường mới và có thể cạnh tranh trên quy mô toàn cầu. Thách thức hiện nay là đảm bảo hạ tầng số của Việt Nam bắt kịp với sự phát triển này, mở rộng phạm vi phủ sóng 5G và tăng cường khả năng tiếp cận internet tin cậy, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn.
Hạ tầng số và đô thị thông minh: Chính phủ Việt Nam đang đầu tư đáng kể vào việc xây dựng đô thị thông minh trên khắp cả nước, bao gồm Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Các sáng kiến này nhằm cải thiện quản lý đô thị thông qua việc sử dụng Internet vạn vật (IoT), AI và phân tích dữ liệu. Kế hoạch quốc gia về phát triển đô thị thông minh đến năm 2025 của chính phủ hướng tới xây dựng các thành phố không chỉ hoạt động hiệu quả và bền vững mà còn được kết nối thông qua số hóa. Đây là một bước quan trọng để nâng cao chất lượng cuộc sống cho hàng triệu công dân Việt Nam, nhưng cũng đòi hỏi đầu tư liên tục vào hạ tầng số, đặc biệt ở các khu vực nông thôn và vùng sâu, vùng xa.
Phát triển bền vững và công nghệ xanh: Kỷ nguyên Trí tuệ mang lại cho Việt Nam cơ hội dẫn đầu trong phát triển bền vững. Việt Nam đã có những cam kết mạnh mẽ trong Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh. Và công nghệ số có thể giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu về phát triển bền vững. Đổi mới trong năng lượng tái tạo, nông nghiệp thông minh và phương tiện giao thông điện sẽ đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế phát thải carbon thấp của Việt Nam. Bằng cách đón nhận công nghệ xanh, Việt Nam không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn định vị mình là một quốc gia tiên phong trong việc giải quyết các thách thức toàn cầu về biến đổi khí hậu.
Dù những tiến bộ công nghệ của Kỷ nguyên Trí tuệ mang lại nhiều cơ hội cho Việt Nam nhưng chúng ta cũng cần phải thừa nhận những thách thức mà thời đại này đặt ra đối với xã hội. Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong giảm nghèo và cải thiện phúc lợi xã hội nhưng quá trình chuyển đổi số vẫn có nguy cơ làm gia tăng bất bình đẳng nếu không được quản lý cẩn thận.
Khi AI và tự động hóa tái định hình các ngành công nghiệp, một số công việc sẽ có nguy cơ mất đi. Đối với một quốc gia có một lực lượng lao động lớn phụ thuộc vào sản xuất và nông nghiệp như Việt Nam, đây quả thực là một thách thức nghiêm trọng. Chính phủ Việt Nam đang giải quyết vấn đề này thông qua Chương trình quốc gia về phát triển nguồn nhân lực, tập trung vào tái đào tạo nguồn lao động cho các ngành công nghiệp công nghệ cao. Đào tạo nghề, kết hợp với các chương trình phát triển kỹ năng số, sẽ là chìa khóa đảm bảo cho lực lượng lao động của Việt Nam duy trì tính cạnh tranh trong nền kinh tế toàn cầu.
Hệ thống giáo dục của Việt Nam từ lâu đã là một điểm mạnh, đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM). Tuy nhiên, để tham gia toàn diện vào Kỷ nguyên Trí tuệ, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào hệ thống giáo dục của mình, đảm bảo học sinh được trang bị những kỹ năng của tương lai, bao gồm tư duy phản biện, tư duy sáng tạo và kỹ năng số. Chiến lược quốc gia về giáo dục đến năm 2030 đặt mục tiêu hiện đại hóa hệ thống giáo dục của Việt Nam để đáp ứng những yêu cầu này. Ngoài ra, hợp tác với các công ty tư nhân trong các lĩnh vực như công nghệ giáo dục (edtech) có thể giúp đẩy nhanh quá trình phát triển các kỹ năng chuẩn bị cho tương lai.
Đảm bảo tất cả công dân Việt Nam đều được hưởng lợi từ quá trình chuyển đổi số là điều quan trọng để xây dựng một xã hội toàn diện, bao trùm. Sáng kiến xã hội số của chính phủ nhằm thu hẹp khoảng cách số, tập trung vào việc tăng cường truy cập internet, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn và đảm bảo rằng các nhóm yếu thế, chẳng hạn như phụ nữ, người cao tuổi và các dân tộc thiểu số, không bị bỏ lại phía sau. Bằng cách ưu tiên tính bao trùm, Việt Nam có thể xây dựng một xã hội nơi mà mọi công dân đều có cơ hội tham gia và hưởng lợi từ nền kinh tế số.
Quá trình chuyển đổi số nhanh chóng của Việt Nam cũng đặt ra những câu hỏi quan trọng về đạo đức và văn hóa. Làm thế nào để Việt Nam đảm bảo quyền riêng tư dữ liệu, an ninh mạng và sử dụng AI một cách có đạo đức trong khi vẫn thúc đẩy đổi mới? Luật An ninh mạng Việt Nam, được ban hành vào năm 2019, là một bước đi quan trọng trong việc thiết lập các khuôn khổ bảo vệ dữ liệu và quản lý các nền tảng số. Tuy nhiên, khi nền kinh tế số tiếp tục phát triển, Việt Nam sẽ cần tiếp tục điều chỉnh các chính sách này để đảm bảo cân bằng giữa đổi mới và bảo vệ quyền cá nhân.
Hành trình bước vào Kỷ nguyên Trí tuệ của Việt Nam không thể được thực hiện một cách đơn lẻ. Sự hợp tác, cả trong ASEAN và toàn cầu, sẽ là điều thiết yếu để Việt Nam có thể phát huy hết tiềm năng của mình.
Là một thành viên tích cực của ASEAN, Việt Nam có vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy hợp tác khu vực về chuyển đổi số. Kế hoạch Tổng thể ASEAN số 2025 cung cấp một lộ trình cho hợp tác khu vực về các vấn đề như thương mại số, an ninh mạng và hạ tầng số, tất cả đều là những chủ đề đang được thảo luận trong các cuộc đàm phán Hiệp định khung ASEAN về kinh tế số. Vai trò lãnh đạo của Việt Nam trong các lĩnh vực này sẽ rất quan trọng, đặc biệt là trong việc thúc đẩy các chính sách hài hòa các quy định liên quan đến số hóa và tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại điện tử xuyên biên giới.
Trên sân khấu toàn cầu, Việt Nam ngày càng định vị mình là một quốc gia đi đầu trong hợp tác đa phương. Bằng cách tham gia các tổ chức quốc tế như Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và Liên hợp quốc, Việt Nam có thể đóng góp vào việc định hình các tiêu chuẩn toàn cầu về quản trị dữ liệu, thương mại số, và đạo đức AI.
Hơn nữa, quan hệ đối tác với các công ty công nghệ và các startup toàn cầu có thể giúp thúc đẩy quá trình chuyển đổi số của Việt Nam đồng thời tạo điều kiện trao đổi kiến thức và đổi mới sáng tạo.
Khi chúng ta tiến xa hơn vào Kỷ nguyên Trí tuệ, Việt Nam phải đảm bảo rằng quá trình chuyển đổi số của mình là bao trùm, bền vững và công bằng. Cam kết của Chính phủ Việt Nam đối với tính bao trùm trên nền tảng số, như được nêu rõ trong Sáng kiến Xã hội số, là một bước đi tích cực theo định hướng này. Tuy nhiên, hành trình chỉ mới bắt đầu.
Kỷ nguyên Trí tuệ có ý nghĩa gì đối với các bạn trẻ
Khi đứng ở đây ngày hôm nay, tôi muốn dành một ít thời gian để nói trực tiếp với các bạn trẻ trong hội trường rằng: Các bạn chính là tương lai của Việt Nam và những chuyển đổi mà chúng ta đang thảo luận hôm nay - về công nghệ, kinh tế và xã hội - chính là những yếu tố sẽ định hình sự nghiệp, cơ hội và cuộc sống của các bạn. Kỷ nguyên Trí tuệ không chỉ là một khái niệm trừu tượng mà nó là thực tế mà các bạn sẽ sống, đóng góp và dẫn dắt.
Kỷ nguyên Trí tuệ thường được coi là thời đại của sự gián đoạn nhưng tôi thấy đây là một thời kỳ đầy cơ hội, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ. Các công nghệ mới - như trí tuệ nhân tạo, blockchain, Internet vạn vật và công nghệ sinh học - đang mở ra những không gian cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp chưa từng tồn tại trước đây.
Là những thanh niên Việt Nam, các bạn đang có những ưu thế đặc biệt để nắm bắt những cơ hội này. Với nền kinh tế số đang tăng trưởng và cam kết của Chính phủ trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo thông qua các chương trình như Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia và Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư mới được thành lập tại Thành phố Hồ Chí Minh, các bạn sẽ có cơ hội tiếp cận nguồn lực, sự hướng dẫn và các thị trường chưa từng có. Dù là việc xây dựng các ứng dụng xuất sắc, khởi nghiệp công nghệ hay phát triển các giải pháp mới về thương mại điện tử hoặc công nghệ tài chính, tiềm năng cho các bạn đều là vô hạn.
Nhưng hãy nhớ rằng: thành công trong Kỷ nguyên Trí tuệ không chỉ đòi hỏi kỹ năng công nghệ mà còn cả sự sáng tạo, kiên trì và sẵn sàng chấp nhận rủi ro. Thế hệ của các bạn đã thể hiện sự linh hoạt cùng sự sáng tạo tuyệt vời và tôi tin rằng các bạn sẽ là những người dẫn đầu trong làn sóng đổi mới của Việt Nam ở những năm tới.
Các bạn sắp bước chân vào một thế giới đang thay đổi với tốc độ chóng mặt, và một trong những phẩm chất quan trọng nhất mà các bạn cần phát triển chính là cam kết học tập suốt đời. Những công việc của ngày hôm nay có thể sẽ không còn tồn tại vào ngày mai, và những kỹ năng mà các bạn học ở trường ngày nay có thể sẽ cần được cập nhật chỉ trong vài năm tới. Quá trình học tập liên tục này vừa là thử thách, vừa là cơ hội.
Việt Nam đang đầu tư mạnh mẽ vào giáo dục, đặc biệt là các ngành STEM: khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Tuy nhiên, bên cạnh đó, các bạn cần chủ động tìm kiếm cơ hội tự rèn luyện, chẳng hạn như thông qua các nền tảng trực tuyến, các khóa đào tạo chuyên nghiệp hoặc thậm chí là tự học. Chiến lược Giáo dục Quốc gia đến năm 2030 của Chính phủ nhấn mạnh việc hiện đại hóa hệ thống giáo dục, nhưng bản thân mỗi cá nhân các bạn cũng cần tự nhận thức được trách nhiệm đối với việc học của mình. Đây là cơ hội để các bạn trang bị kỹ năng cần thiết để cạnh tranh trong nền kinh tế số toàn cầu.
Học tập không chỉ dừng lại ở chiếc ghế nhà trường. Học tập là một hành trình liên tục, và trong Kỷ nguyên Trí tuệ thì chỉ những ai sẵn sàng thích nghi, phát triển và học hỏi những kỹ năng mới có thể thành công.
Thế hệ của các bạn cũng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo những lợi ích đạt được từ Kỷ nguyên Trí tuệ sẽ được san sẻ một cách công bằng trong xã hội. Xét trên nhiều khía cạnh, các bạn là những “người bản địa kỹ thuật số”, nhưng nhiều người ở Việt Nam lại không có những cơ hội để được tiếp cận công nghệ hay giáo dục giống các bạn. Các cộng đồng người dân ở vùng nông thôn, phụ nữ, và những nhóm yếu thế đang đối mặt với những rào cản không cho phép họ tham gia một cách trọn vẹn vào nền kinh tế số.
Tôi muốn kêu gọi các bạn đừng chỉ nghĩ về việc làm sao để đạt được thành công cho riêng mình, mà hãy nghĩ đến cách để bản thân đóng góp cho công cuộc phát triển bao trùm và bền vững của Việt Nam. Các bạn có thể chọn cách khởi nghiệp xã hội, nghĩa là sử dụng công nghệ để giải quyết các vấn đề xã hội, hoặc tình nguyện dành thời gian và kỹ năng của mình để thu hẹp khoảng cách số trong cộng đồng. Sáng kiến Xã hội số của Việt Nam, với trọng tâm là tính bao trùm, bình đẳng, đã và đang tạo ra nhiều cơ hội cho các bạn trẻ tham gia định hình tương lai.
Một trong những thách thức thú vị nhất và cũng khó khăn nhất mà các bạn sẽ đối mặt chính là đảm bảo sao cho công nghệ do chúng ta phát triển được sử dụng một cách có đạo đức và có trách nhiệm. Trong Kỷ nguyên Trí tuệ, khi chúng ta tạo ra những hệ thống AI ngày càng mạnh, hệ thống dữ liệu ngày càng thâm nhập sâu, lan tỏa rộng và mạng lưới kỹ thuật số ngày càng được tích hợp, thì những người trẻ như các bạn càng phải phát huy vai trò dẫn dắt trong việc giải quyết các mối quan tâm về tính đạo đức.
Thế hệ của các bạn sẽ có trách nhiệm định hình những quy tắc đạo đức liên quan đến quyền riêng tư, an ninh mạng và việc sử dụng AI như thế nào để nâng cao niềm tin và sự công bằng. Luật An ninh mạng của Việt Nam là nền tảng quan trọng, nhưng chính các bạn là những người sẽ tiếp tục thúc đẩy các chính sách và việc triển khai chính sách bảo vệ quyền con người và các giá trị dân chủ trong thế giới số.
Các bạn nắm trong tay quyền tác động đến quá trình hình thành và triển khai các công nghệ này, đảm bảo rằng chúng sẽ phục vụ lợi ích chung. Đây là một trách nhiệm lớn lao, nhưng cũng là một cơ hội tuyệt vời để các bạn thể hiện vai trò lãnh đạo.
Cuối cùng, Kỷ nguyên Trí tuệ là kỷ nguyên toàn cầu. Thế giới chưa bao giờ được kết nối như bây giờ, và với tư cách là những người trẻ ở Việt Nam, các bạn hiện là một phần của cộng đồng toàn cầu. Sự trỗi dậy của nền kinh tế số Việt Nam cũng đồng nghĩa với việc các bạn sẽ có cơ hội làm việc với nhiều người, nhiều doanh nghiệp và ý tưởng từ khắp nơi trên thế giới. Con đường sự nghiệp của các bạn sẽ không còn bị giới hạn bởi biên giới quốc gia nữa.
Thông qua các nền tảng kỹ thuật số toàn cầu, các bạn có thể hợp tác, học hỏi và đóng góp vào việc giải quyết những thách thức lớn nhất của thế giới - từ biến đổi khí hậu, xoá đói giảm nghèo đến đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế. Chính phủ Việt Nam đang tích cực tham gia vào các sáng kiến đa phương thông qua ASEAN và hơn thế nữa, từ đó định hình vai trò chủ chốt của đất nước các bạn trên trường quốc tế. Đây là cơ hội để các bạn mang đến góc nhìn đậm chất riêng của Việt Nam vào các cuộc thảo luận toàn cầu và góp phần định hình tương lai.
Để kết thúc bài phát biểu của mình, tôi muốn chia sẻ với các bạn một phép ẩn dụ về kỹ năng lãnh đạo mà tôi tin là rất cần thiết để định hướng vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội của Kỷ nguyên Trí tuệ - một phép ẩn dụ mà tôi hy vọng sẽ đồng điệu với các bạn, những nhà lãnh đạo trẻ của Việt Nam.
Trong phép ẩn dụ này, kỹ năng lãnh đạo cũng giống như cơ thể con người vậy. Nó bao gồm 5 yếu tố thiết yếu phải phối hợp chặt chẽ với nhau để dẫn dắt một cách có hiệu quả và có mục đích. Những yếu tố này là: tâm hồn, bộ não, trái tim, cơ bắp và hệ thần kinh. Mỗi yếu tố đều đóng một vai trò độc nhất và không thể thay thế, và chỉ khi biết tích hợp cả 5 yếu tố này thì chúng ta mới có thể trở thành những nhà lãnh đạo đáp ứng được yêu cầu của tương lai.
Tâm hồn: Đại diện cho Mục đích
Cốt lõi của bất cứ nhà lãnh đạo vĩ đại nào cũng là tâm hồn, tượng trưng cho mục đích. Trong Kỷ nguyên Trí tuệ, công nghệ sẽ tiếp tục phát triển và các ngành công nghiệp sẽ chuyển mình, nhưng mục đích của chúng ta vẫn sẽ không đổi. Nó là lẽ sống của các bạn, là lý do vì sao bạn làm những việc mình đang làm.
Khi các bạn bước vào tương lai, hãy tự hỏi: Thứ đang thúc đẩy bạn là gì? Bạn muốn tạo ra tác động gì lên thế giới, lên cộng đồng, hay sự nghiệp của mình? Mục đích của bạn là nền tảng của cách mà bạn lãnh đạo. Trong một thế giới đầy những biến đổi nhanh chóng mặt trong lĩnh vực công nghệ, chúng ta rất dễ đánh mất, bỏ quên những điều thực sự quan trọng. Nhưng chính mục đích, những giá trị cốt lõi của các bạn sẽ dẫn dắt các bạn qua sự bất định, giúp các bạn đưa ra những quyết định có ý nghĩa, không chỉ vì sự thành công của bản thân mà còn vì lợi ích của xã hội.
Trong bối cảnh tại Việt Nam, mục đích này có thể được định hình bởi khát vọng đóng góp vào quá trình chuyển đổi số của đất nước, xây dựng một nền kinh tế bao trùm và bền vững hơn, hoặc giải quyết các thách thức lớn trong xã hội. Bất kể mục đích của các bạn là gì, thì hãy để nó làm kim chỉ nam cho các bạn.
Bộ não: Đại diện cho Tri thức
Bộ não tượng trưng cho tri thức - những kỹ năng chuyên môn, thông tin, và sự hiểu biết mà bạn cần để định hướng cho mình trước sự phức tạp của Kỷ nguyên Trí tuệ. Trong thời đại này, chúng ta dễ dàng tiếp cận tri thức hơn bao giờ hết, nhưng nó cũng không ngừng thay đổi. Những gì bạn biết ngày hôm nay có thể ngày mai sẽ không còn phù hợp nữa.
Là những người trẻ, các bạn phải nắm bắt sức mạnh của việc học tập không ngừng. Khái niệm này không chỉ có nghĩa là lĩnh hội kiến thức khoa học, công nghệ, hay kinh doanh, mà còn nâng cao hiểu biết về thế giới xung quanh mình, chẳng hạn như cách xã hội vận hành, quá trình phát triển của các nền văn hóa, và cách môi trường tương tác với công nghệ. Các bạn đang bước vào một thế giới ngày càng liên kết chặt chẽ, nên kiến thức của các bạn phải rộng, linh hoạt, và liên ngành.
Chính phủ Việt Nam đang chú trọng giáo dục và phát triển kỹ năng thông qua các sáng kiến như Chiến lược Giáo dục Quốc gia đến năm 2030 và Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia. Hãy tận dụng những cơ hội này để học hỏi, đổi mới và phát triển. Tri thức là công cụ quyền năng nhất của các bạn để giải quyết những thách thức phức tạp trong tương lai.
Trái tim: Đại diện cho Đam mê và Lòng trắc ẩn
Tiếp theo là trái tim, tượng trưng cho cả đam mê lẫn lòng trắc ẩn. Đam mê là động lực thúc đẩy bạn, là nhiệt huyết và quyết tâm theo đuổi mục tiêu. Nhưng quan trọng không kém, lòng trắc ẩn giúp bạn giữ vững đôi chân trên mặt đất, nhắc nhở bạn phải quan tâm đến lợi ích của người khác khi tiến bước trên con đường của mình.
Trong Kỷ nguyên Trí tuệ, chúng ta cần những nhà lãnh đạo không chỉ có đam mê đổi mới và thành công, mà còn biết đồng cảm với những người và những cộng đồng mà họ phục vụ nữa. Công nghệ có thể mang lại những tiến bộ vượt bậc, nhưng nếu chúng ta không cẩn trọng, thì nó cũng có thể bỏ lại một số người ở phía sau. Lòng trắc ẩn giúp đảm bảo rằng chúng ta sẽ xây dựng xã hội mang tính bao trùm, bình đăng, nơi mọi người - bất kể xuất thân, hoàn cảnh của họ - đều có cơ hội tham gia vào nền kinh tế số.
Với tư cách là những nhà lãnh đạo trẻ tại Việt Nam, trái tim sẽ dẫn dắt các bạn trong quá trình xây dựng một tương lai không chỉ thịnh vượng mà còn công bằng, nơi công nghệ được sử dụng không chỉ để sinh lời mà còn phục vụ lợi ích chung. Đam mê sẽ thúc đẩy các bạn chạm đến thành công, nhưng lòng trắc ẩn sẽ giúp các bạn lãnh đạo với sự liêm chính và nhân đạo.
Cơ bắp: Đại diện cho Hành động
Cơ bắp tượng trưng cho khả năng biến mục đích thành hành động. Có mục đích, kiến thức và đam mê thôi vẫn chưa đủ; các bạn còn phải có khả năng hành động nữa, và phải hành động một cách quyết đoán, có chiến lược và nhất quán.
Trong Kỷ nguyên Trí tuệ, hành động là yếu tố chuyển hóa ý tưởng thành sáng kiến, chiến lược thành kết quả, và ước mơ thành hiện thực. Là những nhà lãnh đạo trẻ, các bạn sẽ được giao nhiệm vụ giải quyết các vấn đề phức tạp, xây dựng các ngành công nghiệp mới, và thúc đẩy thay đổi xã hội. Điều này không chỉ đòi hỏi tầm nhìn mà còn sức mạnh và kỷ luật để triển khai các kế hoạch đã đặt ra.
Đối với Việt Nam, điều này đồng nghĩa với việc phát huy các nền tảng đã được thiết lập bởi các chính sách của Chính phủ, như Kế hoạch Phát triển Thương mại điện tử và Kế hoạch Phát triển Đô thị thông minh. Nhưng điều đó cũng có nghĩa là, với tư cách cá nhân, các bạn cần phải có tính chủ động. Dù đang khởi nghiệp, đang dẫn dắt một sáng kiến xã hội hay đang phát triển công nghệ mới, khả năng hành động dựa trên tầm nhìn sẽ là chìa khóa dẫn đến thành công.
Giống như kỹ năng lãnh đạo, cơ bắp cũng phát triển thông qua việc rèn luyện. Mỗi bước tiến, mỗi hành động các bạn cam kết thực hiện sẽ dần củng cố khả năng lãnh đạo của các bạn và tạo ra tác động tích cực đến thế giới xung quanh.
Hệ thần kinh: Đại diện cho Sự kiên cường
Cuối cùng, hệ thần kinh đại diện cho sự kiên cường - là khả năng các bạn đối phó với tính bất định, những cuộc khủng hoảng và những lần thất bại. Kỷ nguyên Trí tuệ sẽ không bao giờ tồn tại mà không có thách thức. Sự thay đổi nhanh chóng trong lĩnh vực công nghệ, các sự kiện gây gián đoạn nền kinh tế và thậm chí những cuộc khủng hoảng toàn cầu như biến đổi khí hậu sẽ thử thách lòng quyết tâm của các bạn. Chắc chắn sẽ có những thất bại, nhưng chính sự kiên cường sẽ giúp các bạn tiếp tục tiến lên phía trước.
Kiên cường là khả năng giữ bình tĩnh trước áp lực, rút kinh nghiệm từ những thất bại và thích nghi với hoàn cảnh liên tục thay đổi. Kiên cường là hồi phục mạnh mẽ hơn sau mỗi thách thức. Lịch sử đã thể hiện rõ sự kiên cường của Việt Nam, vượt qua muôn vàn gian khó để trở thành một nền kinh tế năng động như ngày nay. Tinh thần kiên cường này đã ăn sâu vào văn hóa của các bạn, và nó sẽ giúp các bạn vững vàng khi đối mặt với những phức tạp của tương lai.
Là những người trẻ, các bạn cần nuôi dưỡng phẩm chất kiên cường không chỉ trong bản thân mà còn trong các tổ chức và cộng đồng mà các bạn lãnh đạo. Những nỗ lực của Chính phủ trong việc xây dựng một nền kinh tế bền vững hơn thông qua các chính sách như Chiến lược Tăng trưởng Xanh Quốc gia đã phản ánh tầm quan trọng của việc chuẩn bị cho một tương lai chắc chắn sẽ mang lại cả cơ hội lẫn thách thức.
Tóm lại, lãnh đạo trong Kỷ nguyên Trí tuệ đòi hỏi tất cả 5 yếu tố: linh hồn đại diện cho mục đích, bộ não đại diện cho tri thức, trái tim đại diện cho đam mê và lòng trắc ẩn, cơ bắp đại diện cho hành động, và hệ thần kinh đại diện cho sự kiên cường. Khi các yếu tố này cùng phối hợp hiệu quả, các bạn không chỉ trở thành nhà lãnh đạo trong cuộc sống của chính mình mà còn trở thành người dẫn dắt xã hội - người có thể đưa Việt Nam bước vào tương lai, hướng tới một thế giới sáng tạo, bình đẳng và bền vững.
Khi bạn bắt đầu hành trình bước vào Kỷ nguyên Trí tuệ, hãy nhớ rằng: cốt lõi của việc lãnh đạo không phải là sự hoàn hảo. Cốt lõi của lãnh đạo là sự phát triển, thích ứng và không ngừng theo đuổi mục tiêu hoàn thiện bản thân và thế giới xung quanh. Các bạn chính là tương lai của Việt Nam, và tôi không nghi ngờ gì rằng với linh hồn, bộ não, trái tim, cơ bắp và hệ thần kinh, các bạn sẽ lãnh đạo bằng mục đích, tri thức, lòng trắc ẩn, sức mạnh và sự kiên cường.
Thông tin về Giáo sư Klaus Schwab
Klaus Schwab, sinh năm 1938 tại Ravensburg, Đức, là một nhà kinh tế và kỹ sư nổi tiếng toàn cầu. Ông là người sáng lập và Chủ tịch của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF). Dưới sự lãnh đạo của ông, WEF đã trở thành một nền tảng toàn cầu tập hợp các nhà lãnh đạo thảo luận về các vấn đề cấp bách như toàn cầu hóa, biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.
Schwab có bằng Tiến sĩ Kinh tế tại Đại học Fribourg và bằng Tiến sĩ Kỹ thuật tại Viện Công nghệ Liên bang Thụy Sĩ Zurich (ETH Zurich). Sau đó, ông hoàn thành Thạc sĩ Quản trị Công cộng tại Trường Chính phủ John F. Kennedy tại Đại học Harvard.
Ở tuổi 33, ông thành lập Diễn đàn Kinh tế Thế giới tại Davos, Thụy Sĩ. Dưới sự hướng dẫn của ông, WEF đã phát triển thành một nền tảng toàn cầu tập hợp các nhà lãnh đạo để giải quyết các vấn đề quan trọng như toàn cầu hóa, biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.
Giáo sư Schwab đã đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế toàn cầu. Ông đã khởi xướng nhiều sáng kiến và dự án quan trọng, bao gồm Quỹ Schwab về Doanh nhân Xã hội, Cộng đồng Global Shapers, mạng lưới Lãnh đạo Toàn cầu trẻ và các sáng kiến về Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư.
Dưới sự lãnh đạo của Giáo sư Schwab, WEF đã trở thành một nền tảng có ảnh hưởng lớn trong việc thúc đẩy đối thoại và hợp tác giữa các chính phủ, tổ chức quốc tế và doanh nghiệp trên toàn thế giới, góp phần vào các cuộc thảo luận và quyết định quan trọng của toàn cầu.