Tại Hội thảo "Phát triển chuỗi cung ứng toàn cầu ngành ô tô trong bối cảnh thích ứng với biến đổi khí hậu" được tổ chức sáng 14/6 tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Xuân Thuý - chuyên gia của Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hiệp quốc (UNIDO) đã chỉ ra một số điểm mạnh cũng như hạn chế của Việt Nam trong ngành công nghiệp hỗ trợ (CNHT) sản xuất ô tô.
Dẫn số liệu từ ITC Trademap, bà Thuý cho biết, trong năm 2023, Việt Nam đã nhập khẩu tổng cộng 2,835 tỷ USD linh kiện phụ tùng ô tô từ nước ngoài. Trong đó nhiều nhất là nhập khẩu từ Trung Quốc; tiếp đến là Mỹ, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc,...
Tuy nhiên, trong năm 2023, chúng ta cũng xuất khẩu được tới 3,09 tỷ USD linh kiện phụ tùng ô tô ra nước ngoài. Nhiều nhất là tới các thị trường như Nhật Bản và Mỹ. Trong đó, riêng nhóm linh kiện về dây điện đã đạt khoảng 1,17 tỷ USD, chiếm 38% giá trị.
"Các doanh nghiệp Việt Nam đang rất có thế mạnh trong sản xuất các bộ phận linh kiện về điện của ô tô, bằng chứng là tỷ trọng của nhóm hàng này đang rất cao và Việt Nam đang là quốc gia xuất khẩu dây điện đứng thứ 3 thế giới, đến các thị trường rất quan trọng như Nhật Bản, Mỹ, Canada,... và dây điện từ Việt Nam đang là mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng vật tư lắp ráp ô tô toàn cầu", bà Thuý nhấn mạnh.
Cũng tại Hội thảo, nhiều chuyên gia đến từ Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam (VASI), Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA), Viện chiến lược Giao thông (Bộ Giao thông Vận tải), cũng đã cung cấp những thông tin hữu ích.
Ông Nguyễn Công Quyết - đại diện Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho rằng, thị trường ô tô Việt Nam rất có tiềm năng bởi hai lý do. Thứ nhất là quy mô dân số đang là xấp xỉ 100 triệu người, cao thứ 3 Đông Nam Á (sau Indonesia, Philipines và vượt xa Thái Lan).
Thứ hai đến từ thu nhập bình quân đầu người đang là 4.100/USD/người/năm và dự báo tăng lên gần 5.000 USD/người/năm vào năm 2030. Đây là mức thu nhập khá cao và vượt xa mức mô tô hoá (3.100 USD/người/năm).
Tuy vậy, về ngành CNHT, ông Quyết cho rằng Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn 1 (giai đoạn duy trì). Các doanh nghiệp chủ yếu sản xuất các linh phụ kiện có giá trị không cao và ít tính cạnh tranh. Một trong những vấn đề chính của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam là quy mô thị trường & sản xuất nhỏ, dẫn đến nhiều khó khăn trong việc phát triển chuỗi cung ứng
Đồng tình với nhận định trên, TS.Trương Thị Chí Bình - Phó Tổng thư ký Hiệp hội CNHT Việt Nam (VASI) cho rằng, quy mô của đa số doanh nghiệp trong ngành CNHT ô tô của Việt Nam còn nhỏ, chỉ sản xuất linh kiện, phụ tùng có giá trị gia tăng thấp, thậm chí còn thấp hơn cả doanh nghiệp FDI nên gặp nhiều khó khăn khi xuất khẩu.
"Chúng ta cũng có tín hiệu đáng mừng là tỷ lệ tổng giá trị sản phẩm CNHT cho ô tô đã tăng nhanh trong những năm gần đây. Cụ thể là từ 12% của năm 2018 đã tăng hơn gấp đôi, lên 25% trong năm 2023 và vượt qua cả ngành điện tử. Đồng thời, xu thế của các doanh nghiệp Việt Nam là gia tăng giá trị sản phẩm. Thay vì tập trung vào linh kiện phụ tùng riêng lẻ, doanh nghiệp Việt đã tập trung sản xuất cụm linh kiện, bắt đầu sản xuất thiết bị gốc (OEM) và hướng tới sả xuất thương hiệu gốc (OBM)", TS. Trương Thị Chí Bình nhận định.
Hội thảo "Phát triển chuỗi cung ứng toàn cầu ngành ô tô trong bối cảnh thích ứng với biến đổi khí hậu" nằm trong khuôn khổ Triển lãm quốc tế lần thứ 17 về Phương tiện giao thông, vận tải và Công nghiệp hỗ trợ - Vietnam AutoExpo 2024. Triển lãm diễn ra từ 13-16/6 tại Trung tâm Triển lãm Quốc tế ICE (Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô, 91 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội).
Chương trình được sự ủng hộ Bộ Công Thương, do Cục Công Nghiệp (VIA) - Bộ Công Thương, Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam (VASI), Hội Kỹ sư Ôtô Việt Nam (VSAE) và Công ty Quảng cáo và Hội chợ Triển lãm C.I.S Vietnam phối hợp tổ chức.
Triển lãm Vietnam AutoExpo 2024 có quy mô hơn 5.000m2, với gần 250 gian hàng, cùng sự tham gia của 200 doanh nghiệp trong nước và quốc tế. Đây là triển lãm quốc tế chuyên ngành được tổ chức thường niên, là sự kiện uy tín, chuyên nghiệp cho cộng đồng các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp, kinh doanh trong lĩnh vực ô tô, xe máy, xe điện, phụ tùng linh phụ kiện và các lĩnh vực liên quan.
Hoàng Hiệp
.svg){kind=icon}
