Ngày 12/7, tại phiên tòa xét xử vụ “chuyến bay giải cứu”, HĐXX dành thời gian để thẩm vấn nhóm bị cáo nhận hối lộ, trong đó có 2 bị cáo Nguyễn Hồng Hà (cựu Tổng lãnh sự Việt Nam tại Osaka, Nhật Bản) và Vũ Hồng Nam (cựu Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản).
Theo cáo buộc, ông Vũ Hồng Nam đã nhận hối lộ hơn 1,8 tỷ đồng. Thời điểm năm 2018, ông Nam được bổ nhiệm làm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Nhật Bản, có trách nhiệm chỉ đạo, thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Đại sứ quán, trong đó có việc bảo hộ công dân.
Thời điểm diễn ra đại dịch Covid-19, Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản đã tổ chức 57 chuyến bay giải cứu đưa công dân Việt Nam về nước. Do số lượng công dân Việt Nam tại Nhật Bản có nhu cầu về nước rất lớn nên ông Nam đã gửi nhiều công điện, điện mật về nước đề nghị Chính phủ tăng cường các chuyến bay đưa công dân về nước.
Sau đó, ông Nam đã ký các công điện gửi về UBND các tỉnh Khánh Hòa, Thanh Hóa, Thái Nguyên xin cách ly cho công dân và gửi Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống Covid, Bộ Y tế, Cục Lãnh sự... để xin phê duyệt chuyến bay do Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản tổ chức.
Từ tháng 11/2020 đến cuối tháng 9/2021, ông Nam đã xin phê duyệt được 6 chuyến bay combo, đưa khoảng 1.490 công dân từ Nhật Bản về nước, giao cho Công ty Nhật Minh của ông Lê Văn Nghĩa tổ chức thực hiện.
Tại tòa, ông Nam thừa nhận đã được ông Lê Văn Nghĩa, Giám đốc Công ty Nhật Minh liên hệ, đặt vấn đề. Bị cáo đồng ý giúp cho Công ty Nhật Minh bán vé máy bay và đưa công dân Việt Nam từ Nhật Bản về nước cách ly tại khách sạn của ông Nghĩa tại Khánh Hòa.
Theo lời khai của ông Nam, doanh nghiệp Nhật Minh xuất hiện đúng thời điểm mà Đại sứ quán đang xin cấp phép chuyến bay để đưa công dân về nước, nên đã chấp nhận hợp tác với doanh nghiệp này để đưa công dân về Khánh Hòa.
Bị cáo Vũ Hồng Nam thừa nhận đã 2 lần được ông Nghĩa đưa quà biếu ở chỗ hẹn gặp. Khi về nhà, ông Nam mở quà ra mới biết đó là tiền.
“Bị cáo có liên hệ để trả lại tiền nhưng đã không kiên quyết, đây là lỗi lầm mà bị cáo phải trả cho cái sai của mình”, ông Nam nói.
Bị cáo Nam thừa nhận đã cầm của doanh nghiệp số tiền 60.000USD và 450 triệu đồng.
Liên quan tới ông Nguyễn Hồng Hà (cựu Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Osaka, Nhật Bản), cáo buộc cho rằng, ông Hà đã nhận hối lộ hơn 2 tỷ đồng.
Tại phiên tòa xét xử, ông Hà thừa nhận, quá trình tổ chức các chuyến bay giải cứu, đầu tháng 3/2021, bà Nguyễn Thị Thanh Hằng (Phó TGĐ Công ty Blue Sky, TGĐ Công ty Cổ phần Travelsky) bàn bạc với ông Hà về việc tổ chức chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ Osaka, Nhật Bản về nước.
Ông Nguyễn Hồng Hà đã ký các công văn gửi lãnh đạo Bộ Ngoại giao, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao kiến nghị được tổ chức chuyến bay đưa công dân về nước.
Quá trình tổ chức thực hiện các chuyến bay đưa công dân về nước, từ tháng 6/2021 đến tháng 11/2021, ông Hà đã nhận hối lộ 2 lần, tổng số tiền hơn 2 tỷ đồng của bị cáo Nguyễn Thị Thanh Hằng.
Theo lời khai của ông Hà, khi đưa tiền, bà Hằng nói đây là quà của công ty. Khi làm việc với cơ quan điều tra, bị cáo mới biết đây là 5% lợi nhuận của chuyến bay đầu tiên.
Đến chuyến bay thứ 2, bà Hằng đề nghị giúp nhưng không đặt vấn đề tiền nong, sau đó bà Hằng gọi điện cho bị cáo và đưa cho 1 gói quà. Khi về bị cáo mở ra thấy có 600 triệu đồng tiền mặt.
“Bị cáo cảm thấy ăn năn, không ổn khi nhận tiền nên đã chuyển trả tiền cho bị cáo Hằng… Bị cáo đã chủ động nộp lại tiền rồi. Việc truy tố bị cáo là đúng, bị cáo rất hối hận về việc này”, lời của ông Nguyễn Hồng Hà.
Trả lời thẩm vấn tại tòa, các bị cáo Vũ Ngọc Minh (cựu Đại sứ Việt Nam tại Angola) và Lý Tiến Hùng (cựu Chuyên viên Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường, Bộ Giáo dục và Đào tạo) cũng bày tỏ sự ân hận vì đã nhận tiền hối lộ.