Mỹ đã đồng thuận cung cấp cho Ukraine các loại rocket có thể tấn công sâu vào phía sau chiến tuyến của cuộc xung đột kéo dài gần một năm qua với Nga.
Một trong số những vũ khí mới mà Mỹ có thể sắp gửi cho Ukraine là bom đường kính nhỏ phóng từ mặt đất (GLSDB). Loại vũ khí do tập đoàn Boeing và tập đoàn quốc phòng SAAB của Thụy Điển phát triển sẽ cho phép quân đội Ukraine tấn công những mục tiêu nằm cách xa gấp đôi so với tầm bắn của Hệ thống phảo phản lực cơ động cao (HIMARS) mà Mỹ đã cung cấp trước đây và Ukraine đang sử dụng.
Nếu như GLSDB nằm trong gói hỗ trợ vũ khí mà Mỹ sẽ viện trợ cho Ukraine vào thời gian tới như Reuters đưa tin, tầm bắn 151 km của GLSDB sẽ đặt tất cả tuyến tiếp tế của Nga ở phía đông vào phạm vi tấn công, cũng như một phần bán đảo Crưm, khu vực thuộc Ukraine nhưng đã sáp nhập vào lãnh thổ Liên bang Nga hồi năm 2014.
Điều này sẽ buộc Nga phải di chuyển các tuyến cung ứng ra xa tiền tuyến hơn nữa, nhưng lại khiến binh sĩ Nga dễ bị tổn thương hơn, và làm phức tạp thêm các kế hoạch tiến công mới.
"Chuyện này có thể làm chậm đáng kể đợt tiến công của Nga. Giống như HIMARS đã tạo ra tác động đáng kể đến diễn biến của các sự kiện, những tên lửa mới cũng có thể tạo ra ảnh hưởng nhiều hơn nữa", ông Andriy Zagorodnyuk, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine cho biết.
GLSDB là bom dẫn đường bằng GPS có thể cơ động tấn công các mục tiêu khó tiếp cận như trung tâm chỉ huy. GLSDB là sự kết hợp giữa bom đường kính nhỏ GBU-39 (SDB) với động cơ tên lửa M26.
Theo các nguồn tin, do GLSDB chưa tương thích với HIMARS, nên Mỹ sẽ cung cấp cho Ukraine các bệ phóng mới. Cũng theo Reuters, GLSDB có thể được Mỹ giao sớm nhất cho Ukraine là vào mùa xuân năm nay.
Nga gặp thế khó
Khi lần đầu tiên chuyển giao dàn phóng HIMARS cho Ukraine vào tháng 6/2022, Mỹ đã cung cấp cả tên lửa có tầm bắn 77 km. Đây là một sự hỗ trợ lớn đối với quân đội Ukraine, khi cho phép họ phá hủy các khu chứa đạn dược và kho vũ khí của Nga.
Theo các chuyên gia quân sự, một khi Ukraine có bom GLSDB, Nga sẽ cần đẩy các tuyến đường cung ứng ra xa hơn nữa.
Nhà phân tích quân sự Ukraine Oleksandr Musiyenko cho hay, “Ukraine hiện không thể tiếp cận các cơ sở quân sự của Nga nằm cách xa hơn 80km. Nếu Ukraine có thể tiếp cận mục tiêu ở biên giới Nga, hoặc ở bán đảo Crưm, chuyện này sẽ làm giảm tiềm năng tấn công của các lực lượng Nga".
Cũng theo ông Musiyenko, “Nga đang sử dụng Crưm như một căn cứ quân sự lớn để gửi quân tiếp viện cho lực lượng ở mặt trận phía nam. Nếu sở hữu loại đạn có tầm bắn 150km, Ukraine có thể tiếp cận mục tiêu ở xa, và phá vỡ đường kết nối hậu cần với Crưm”.
Ngoài tác động về mặt hậu cần, việc kho vũ khí của Ukraine được bổ sung thêm các loại đạn tầm xa còn có thể làm lung lay niềm tin của Nga.
Chuyên gia vũ khí và an ninh Tom Karako tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế nhận định, GLSDB là "một bước quan trọng thực sự giúp Ukraine tiếp cận mục tiêu ở sâu hơn, và khiến Nga phải do dự”.
Trước đây, Ukraine đã đề nghị được Mỹ hỗ trợ Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân (ATACMS) có tầm bắn 297 km, nhưng cho tới nay Washington vẫn từ chối do lo sợ làm leo thang xung đột.
Dù bom GLSDB không mạnh bằng ATACMS, nhưng lại rẻ hơn, nhỏ hơn và dễ triển khai hơn. Nó phù hợp với kỳ vọng của Ukraine là làm gián đoạn hoạt động của Nga và tạo ra lợi thế chiến thuật.
Theo ông Karako, khả năng Ukraine sẽ còn nhận được vũ khí tầm xa hơn nữa trong tương lai.
Còn hiện tại, ông Zagorodnyuk cho rằng vấn đề mấu chốt là tốc độ bom GLSDB được gửi đến Ukraine.
"Nếu họ tăng tốc, điều này có thể làm thay đổi rất nhiều tình hình chiến sự", ông Zagorodnyuk nhấn mạnh.