Mở đầu bài phát biểu tối 9/9, Vua Charles đã bày tỏ sự kính trọng vô ngần dành cho mẹ mình - Nữ hoàng Elizabeth II. Ông tuyên bố: "Trong suốt cuộc đời của mình, Nữ hoàng - người mẹ yêu dấu của tôi là nguồn cảm hứng và tấm gương cho tôi và tất cả gia đình tôi. Chúng tôi nợ bà món nợ sâu nặng nhất mà bất kỳ gia đình nào có thể nợ mẹ của họ".
Ca ngợi Nữ hoàng sống "một cuộc đời tuyệt vời"
Theo vị tân vương 73 tuổi, mẹ ông đã sống một cuộc đời tuyệt vời và tạo nên niềm tiếc thương vô hạn khi rời trần thế. Nữ hoàng quá cố từng thề "cống hiến cả đời để phụng sự quốc dân" vào ngày sinh nhật lần thứ 21 năm 1947.
"Đó còn hơn cả một lời hứa. Đó là một cam kết cá nhân sâu sắc, định hình toàn bộ cuộc đời của Nữ hoàng. Bà đã hy sinh vì trọng trách. Bà chưa bao giờ từ bỏ sự tận tâm và tận tụy của mình trên cương vị quốc vương, qua những thời kỳ đổi thay và tiến bộ, các giai đoạn hân hoan và ăn mừng cũng như những thời kỳ buồn đau và mất mát".
"Khi Nữ hoàng lên ngôi, nước Anh và thế giới vẫn đang phải đương đầu với những khó khăn và hậu quả của Thế chiến thứ hai cũng như vẫn sống theo những hiệp ước của các thời đại trước đó. Trong 70 năm qua, chúng ta đã chứng kiến xã hội của mình trở thành một xã hội quy tụ nhiều nền văn hóa và nhiều tín ngưỡng. Các cơ quan nhà nước đã lần lượt thay đổi. Song, trải qua tất cả những đổi thay và thử thách, quốc gia của chúng ta và đại gia đình các địa hạt rộng lớn hơn, với các tài năng, truyền thống và thành tựu tôi vô cùng tự hào, đã trở nên thịnh vượng và phát triển. Các giá trị của chúng ta vẫn còn đó và phải trường tồn, tiếp nối", Vua Charles nhấn mạnh.
Theo nhà vua, "tình cảm, sự ngưỡng mộ và tôn trọng" do Nữ hoàng truyền cảm hứng "đã trở thành dấu ấn cho triều đại của bà". Nữ hoàng đã "kết hợp những phẩm chất này với sự ấm áp, hài hước và khả năng luôn nhìn ra những điều tốt đẹp nhất ở con người".
Cam kết phụng sự đất nước, dành tình yêu thương cho gia đình
Tân vương cam kết duy trì các nguyên tắc hiến pháp như mẹ mình từng làm. Ông cũng khẳng định bản thân sẽ tái thực hiện lời hứa phụng sự đất nước trọn đời của mẹ.
Vua Charles nói, cuộc đời của ông “tất nhiên sẽ thay đổi” khi ông đảm nhận các trọng trách mới với tư cách quốc vương. Ông cho biết thêm, con trai cả và cũng là người đứng đầu danh sách thừa kế - Thái tử William hiện kế nhiệm cha làm Công tước xứ Cornwall. Ông tin, với thêm tước hiệu mới là Hoàng tử và Công nương xứ Wales, vợ chồng Thái tử sẽ "tiếp tục truyền cảm hứng và dẫn dắt các cuộc đối thoại quốc gia, giúp đưa những người bên lề vào trung tâm để có thể nhận được sự giúp đỡ thiết yếu".
Theo nhà vua, ông “trông cậy vào sự giúp đỡ đầy yêu thương" của vợ mình - Hoàng hậu Camilla, người được ghi nhận vì "sự tận tụy phục vụ công chúng".
Ông cũng bày tỏ tình yêu dành cho vợ chồng con trai thứ - Hoàng tử Harry khi cặp đôi tiếp tục xây dựng cuộc sống riêng ở nước ngoài.
Vua Charles kết thúc bài phát biểu của mình bằng một lời nhắn gửi riêng tư đến người mẹ kính yêu: "Khi mẹ bắt đầu cuộc hành trình tuyệt vời cuối cùng của mình để về bên người cha quá cố kính yêu của con, con chỉ muốn nói điều này: cảm ơn mẹ. Cảm ơn mẹ vì tình yêu và sự tận tâm dành cho gia đình mình và gia đình của các quốc gia mà mẹ đã phụng sự rất siêng năng trong suốt những năm qua. Cầu mong các chuyến bay của các thiên thần sẽ hát ru Người yên nghỉ".
Ngày đầu tiên bận rộn
Theo báo Guardian, Vua Charles đã ghi trước bài phát biểu nói trên tại Phòng hội họa xanh dương thuộc Điện Buckingham hôm 9/9. Bài phát biểu sau đó được phát sóng trên truyền hình quốc gia lúc 18h cùng ngày (giờ địa phương).
Trước đó, nhà vua đã có cuộc gặp trực tiếp đầu tiên với Thủ tướng Anh Liz Truss tại Điện Buckingham. Ông chia sẻ với lãnh đạo chính phủ rằng, việc mẹ qua đời là thời khắc "kinh hoàng" đối với ông.
Nhà đã cùng Hoàng hậu Camilla sáng 9/9 lên đường tới London sau khi lưu lại qua đêm tại lâu đài Balmoral, nơi Nữ hoàng Elizabeth II băng hà.
Khi chiếc xe chở vợ chồng tân vương đến Điện Buckingham, Vua Charles đã mỉm cười bước ra khỏi xe, rồi đi đến chỗ đám đông những người dân đang xếp hàng chào đón ông, gửi lời cảm ơn vì sự ủng hộ và hiện diện của họ. Một số người trong đám đông hét lớn: "Chúa phù hộ nhà vua!", nhưng mọi người nhìn chung đều giữ im lặng và gửi lời chia buồn đến nhà vua.
Vua Charles và Hoàng hậu Camilla ngắm nhìn các bó hoa được người dân đặt bên ngoài tường rào của Điện Buckingham để tưởng niệm nữ hoàng quá cố trước khi tiến vào bên trong.
Tuấn Anh