Theo BBC, ông Yevgeny Prigozhin đã dành gần một thập niên để xây dựng Wagner và đưa lực lượng này trở thành một phần quan trọng trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine, hỗ trợ an ninh cho nhiều quốc gia châu Phi và Syria. 

Hiện, giới chức an ninh phương Tây đang băn khoăn không biết ai sẽ thay thế ông Prigozhin và điều gì sẽ xảy ra với lực lượng quân sự mà ông từng chỉ huy. 

Ai kế nhiệm ông trùm Wagner Progozhin?

Tiến sĩ Joana de Deus Pereira, nhà nghiên cứu cấp cao thuộc Viện Các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) nói với BBC rằng cái chết của ông Prigozhin có thể sẽ dẫn tới một sự cải tổ nhất định của nhóm Wagner. 

Tuy nhiên, theo bà Joana, các hoạt động tổng thể của Wagner có lẽ sẽ vẫn diễn ra như dưới thời lãnh đạo của ông Prigozhin. "Wagner sẽ tiếp tục tồn tại trong tương lai, nhưng có lẽ dưới một cái tên khác. Tập đoàn Wagner đã chứng tỏ rằng nó có khả năng thích ứng và biển đổi. Chúng ta phải nhìn Wagner không chỉ với tư cách một con người mà là một hệ sinh thái". 

Theo Times, Giáo sư chính trị quốc tế tại Đại học Lancaster, Amalendu Misra cho rằng cơ cấu lãnh đạo của Wagner được giữ bí mật nên sẽ khó biết được ai sẽ thay thế ông Prigozhin. Ruslan Trad, nhà phân tích an ninh thuộc Hội đồng Đại Tây Dương nhận định, một người có liên quan tới cơ quan tình báo quân sự Nga (GRU) có thể được bổ nhiệm làm lãnh đạo của Wagner. Nhân vật này sẽ phải có nhiều tiền để đảm bảo ngân sách cho các hoạt động của Wagner.

Lực lượng Wagner ở Ukraine và Belarus sẽ thế nào?

Trong năm qua, Wagner là lực lượng rất hiệu quả của Nga ở Ukraine. Họ đã giành được quyền kiểm soát các thành phố miền đông Ukraine là Soledar và Bakhmut. Tuy nhiên, cái chết của ông Prigozhin khó có thể tác động lớn tới cuộc xung đột của Nga và Ukraine, bà Emily Ferris thuộc RUSI nhận xét.

"Lực lượng Wagner đã ngừng hoạt động ở Ukraine kể từ sau vụ nổi loạn không thành và đã tới Belarus nên sẽ không ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc xung đột ở Ukraine". Nhà quan sát này nói, ít nhất là trong thời gian ngắn, lực lượng Wagner sẽ không quay lại khu vực giao tranh ở Ukraine. 

Hiện, có khoảng 8.000 chiến binh Wagner được cho là đang đồn trú ở các trại tại Belarus, chịu trách nhiệm huấn luyện cho lực lượng đặc nhiệm ở quốc gia này. Wagner cũng đã chính thức đăng ký là công ty giáo dục tại Belarus vào ngày 4/8. 

Tuy nhiên, theo ảnh vệ tinh mà BBC phân tích, một số ngôi lều trong trại chính của Wagner tại Osipovichi, phía đông nam thủ đô Minsk của Belarus đã được tháo dỡ. Một số đã được gỡ xuống hoàn toàn, một số được tháo dỡ một phần. Hiện chưa rõ, những người cư ngụ trong lều đã chuyển tới nơi nào khác ở Belarus hay rời khỏi nước này. 

Nhà chức trách Belarus hiện chưa bình luận gì về thông tin trên. 

Tương lai của Wagner tại châu Phi

Lính Wagner. Ảnh: The Guardian

Tương lai của lực lượng Wagner tại nước ngoài cũng chưa rõ ràng. Wagner đã hỗ trợ các chính phủ ở Syria, Mali, Cộng hòa Trung Phi và Libya. Trong những ngày gần đây nhất, trước khi tai nạn máy bay xảy ra, ông Prigozhin được cho là có mặt ở Tây Phi. 

Tờ Time dẫn lời ông Alex Vines, Giám đốc chương trình châu Phi của Chatham House, cái chết được cho là của ông Prigozhin và cấp phó có thể khiến tinh thần của nhân viên Wagner ở châu Phi bị ảnh hưởng và khiến một số người rời bỏ lực lượng. 

Tuy nhiên, Wagner sẽ tiếp tục ở lại châu Phi theo một hình thức nào đó ngay cả sau khi ông Prigozhin qua đời, Federica Saini Fasanotti, thành viên cấp cao tại Trung tâm An ninh, Chiến lược và Công nghệ Strobe Talbott, nhận định.

Wagner sẽ mau chóng bị lãng quên?

BBC dẫn lời bà Emily Ferris thuộc RUSI cho biết, trong trung hạn, các hoạt động của Wagner sẽ không bị ảnh hưởng nhiều vì cái chết của người đứng đầu. Tuy nhiên, về lâu dài, hoạt động của Wagner sẽ thay đổi. 

"Rất có thể, Wagner sẽ chia thành hai nhóm, trong đó, nhóm không có thủ lĩnh ở Belarus sẽ giải tán và phe còn lại hoạt động ở nước ngoài sẽ biến thành một nhóm khác. Tên tuổi của Wagner có thể biến mất, nhưng lực lượng và phương pháp mà ông Prigozhin tạo ra thì không".