Xế cổ Toyota Land Cruiser BJ40 của vị cán bộ hưu trí rong ruổi khắp Việt Nam

Nguyên mẫu Toyota "Jeep" BJ xuất hiện lần đầu vào tháng 1/1951. Chiếc xe thiết kế giống như Land Rover Series 1 của Anh được phát triển vào năm 1948 nhưng lớn hơn mẫu Jeep nguyên bản của Mỹ và mạnh mẽ hơn nhờ động cơ xăng 3.4L, 6 xi-lanh. Xe có hệ dẫn động 4 bánh bán thời gian giống như xe Jeep.

Tháng 6/1954, cái tên "Land Cruiser" được đặt ra bởi giám đốc kỹ thuật Hanji Umehara với lý do cần một cái tên nghe sang trọng để cạnh tranh với đối thủ Land Rover ở Anh. Kể từ năm 1955, cái tên Land Cruiser đã gắn liền với lịch sử sản xuất xe của Toyota như một "huyền thoại" kéo dài đến tận ngày nay.

Trong suốt gần 70 năm qua, hãng xe Nhật Bản luôn trung thành với thiết kế gầm cao, phom dáng phù hợp cho những chuyến đi dài hoặc địa hình khó. Trong đó, dòng J40 (ra mắt từ năm 1960) trở thành một dấu ấn khó quên của Toyota, thậm chí ngày nay còn được các dân chơi sưu tầm tìm kiếm.

Toyota phân biệt Land Cruiser 40 Series với 2 tên hậu tố BJ hoặc FJ (BJ máy dầu, FJ máy xăng). Hãng xe Nhật Bản đã phát triển dòng xe này liên tục cho đến năm 1984, với nhiều biến thể như SUV 2 cửa, 4 cửa, bán tải 2 cửa và 4 cửa.

Những chiếc BJ40 được sản xuất ở thập niên 1970 và một số đã được nhập vào miền Nam Việt Nam, nhiều chiếc trong số đã vẫn tồn tại tới ngày nay và trở thành "vật báu" với nhiều người đam mê xe địa hình cổ điển.

Ngày nay, khó có thể tìm được một chiếc BJ40 nguyên bản tại Việt Nam vì đa số các xe đều có tuổi đời trên dưới 50 năm, ít nhiều trải qua hỏng hóc, thất lạc phụ tùng,...

Trong số những chiếc xe BJ40 ít ỏi tại Việt Nam, có một chiếc xe còn rất nguyên bản, thuộc sở hữu của ông Nguyễn Thanh Bình, một cán bộ hưu trí rất đam mê sưu tầm xe cổ, hiện sống ở quận Phú Nhuận, TP.HCM.

Chiếc xe BJ40 của ông Bình sản xuất năm 1984, cũng là đời cuối của dòng xe này. Chiếc xe đã cùng vị chủ nhân của nó rong ruổi khắp mọi miền đất nước suốt gần 20 năm qua.

Trong suốt khoảng thời gian dài gắn bó, ông Bình luôn trân quý, gìn giữ chiếc xe, chăm bẵm như "con mọn". Thậm chí, ông dễ dàng nhận thấy bất kỳ sự bất thường nào khi chiếc xe có một tiếng động lạ.

Hàng năm, ngoài những chuyến du lịch ngắn ngày, ông Bình luôn dành kỳ nghỉ Tết để thực hiện chuyến du ngoạn xuân dài ngày xuất phát từ miền Nam ra miền Bắc, lên khu vực Đông Tây Bắc sau đó quay ngược lại miền Nam bằng chiếc xe đời "cổ lai hy" của mình.

Mỗi chuyến đi ông thường sẽ chọn một cung đường khác nhau, để có thể ghi nhận lại những cảnh đẹp của đất nước. Ông Bình cho biết, sở dĩ bản thân ông gắn bó với chiếc xe BJ40 lâu như vậy bởi lẽ đây là chiếc xe “vừa đủ” xét ở cả góc độ tuổi đời xe, dung tích máy, kích cỡ xe và yếu tố thẩm mỹ.

Chiếc xe 40 năm tuổi sở hữu động cơ dung tích máy 3.0L, sử dụng nhiên liệu diesel và được thiết kế hai cầu dễ dàng chinh phục những cung đường khó.

Toyota Land Cruiser BJ40 có 6 chỗ với thiết kế 2 ghế trước và 2 ghế phía sau được bố trí dọc. BJ40 có cả bản mui cứng và bản mui mềm. Về tổng thể thì BJ40 rộng hơn những chiếc xe Jeep của Mỹ, mang tính thực dụng, chuyên đi địa hình khó và nhằm đáp ứng các nhu cầu chuyên dụng. Có thể nói BJ40 là chiếc xe được sản xuất đúng theo tiêu chí của người Nhật Bản: đơn giản, hiệu quả và bền bỉ.

Với thiết kế dạng hình hộp, thân xe được làm chủ yếu bằng sắt thép, nhưng nhược điểm lớn của BJ40 là dễ bị rỉ sét trong điều kiện khí hậu ẩm ướt.

Màu sơn xe được giữ nguyên bản với nhiều điểm đã phai nhạt theo thời gian. Một điểm thú vị là xe có thể tháo rời từng phần một như cửa, nóc, thân hoặc nắp ca-pô, thay vì hàn liền khối như những mẫu xe hiện nay. Bản lề cửa đặt phía ngoài, nhìn khá thô mộc nhưng cũng không kém phần thú vị.

Giới sưu tầm ô tô tại Việt Nam hiện nay rất đa dạng, tuy nhiên vì nhiều lý do khách quan và chủ quan nên không phải ai cũng có thể thu xếp rong ruổi dài ngày cùng chiếc xế cổ mà mình yêu quý. Những người mê xê dịch cùng xe cổ như ông Bình luôn chú trọng việc bảo dưỡng xe. Quy trình bảo dưỡng luôn được thực hiện rất nghiêm ngặt, đặc biệt là trước những chuyến đi dài.

Ông Bình chia sẻ, tiền cho việc gì có thể tiết kiệm nhưng riêng tiền bảo dưỡng xe là phải đầu tư thích đáng. Đó cũng là lý do mà garage Hiệp Cường, nơi chuyên bảo dưỡng xe cho ông luôn "bật chế độ" đặc biệt mỗi khi xe được mang đến bảo dưỡng.

Được biết, ngoài chiếc xe cổ BJ40 này, ông Bình còn sở hữu chiếc Renault của Pháp, UAZ của Nga và ông cũng đặc biệt thích sưu tầm mô tô cổ thuộc các nước xã hội chủ nghĩa như Sidecar (Ural, Dnepr), Jawa, MZ, Minsk và Simson...

Ông Bình luôn tâm niệm rằng, chỉ có định nghĩa về người sưu tầm xe chứ không nên phân biệt loại xe họ sưu tầm là gì. Điều đó cho chúng ta thấy xe cổ ngoài những giá trị văn hóa và lịch sử thì nó cũng là phương tiện giúp kết nối người đam mê, xóa đi những rào cản về chính trị, tôn giáo và định kiến.

Ở tuổi hưu trí, việc duy trì được sức khỏe, tài chính và niềm đam mê xe cổ tưởng chừng như đơn giản nhưng thực sự cũng không dễ dàng. Riêng với ông Bình, mỗi dịp xuân về, giới xe cổ Việt Nam lại mong thấy những bức hình đẹp và ý nghĩa về chuyến hành trình rong ruổi khắp mọi miền tổ quốc cùng chiếc xe ô tô cổ BJ40 của một ông già râu tóc đã bạc phơ.