Sáng 17/1, Bộ Ngoại giao phối hợp với các bộ ngành tổ chức lễ kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam (27/1/1973-27/1/2023).
Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng cùng lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam, thành viên hai đoàn đàm phán và bạn bè quốc tế tham dự lễ kỷ niệm.
Đặc biệt, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình (Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, là 1 trong 4 người ký tên vào Hiệp định Paris), năm nay đã 96 tuổi, trực tiếp đến dự lễ kỷ niệm. Khi ban tổ chức giới thiệu, cả hội trường đã dành một tràng pháo tay dài để chào đón nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình.
Trong diễn văn kỷ niệm, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định, “độc lập, tự cường và toàn vẹn non sông là nguyên tắc bất biến”, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Hiệp định Paris được ký kết cách đây nửa thế kỷ đã kết thúc thắng lợi cuộc đàm phán dài nhất, phức tạp nhất trong lịch sử ngoại giao Việt Nam để chấm dứt cuộc chiến tranh dài nhất trong thế kỷ 20.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, thắng lợi này có ý nghĩa chiến lược, tạo nên cục diện mới với đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Chiến thắng vĩ đại này là kết tinh thành quả đấu tranh kiên cường, bất khuất và hy sinh vô cùng to lớn của quân và dân ta trên mặt trận chính trị, quân sự và ngoại giao dưới sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Hiệp định Paris không chỉ là thắng lợi của nhân dân Việt Nam, mà còn đi vào lịch sử cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập, tự do, tiến bộ và công lý.
“Thắng lợi tại Hội nghị Paris bắt nguồn từ đường lối cách mạng đúng đắn và sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; từ khát vọng hòa bình cháy bỏng, truyền thống yêu nước nồng nàn, khối đại đoàn kết, bản sắc văn hóa và trí tuệ của dân tộc Việt Nam được hun đúc qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước”, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh.
Trong thắng lợi chung của dân tộc, có đóng góp rất quan trọng của đội ngũ cán bộ ngoại giao Việt Nam, trong đó có sự đóng góp trực tiếp của các thành viên đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, cũng như đội ngũ cán bộ phục vụ đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định Paris.
“Những con người đã trở thành những tấm gương sáng ngời về lòng yêu nước, về bản lĩnh chính trị, về phong cách và nghệ thuật ngoại giao, được bạn bè quốc tế quý mến như các đồng chí Lê Đức Thọ, Nguyễn Duy Trinh, Xuân Thủy, Nguyễn Thị Bình, Nguyễn Cơ Thạch và nhiều cán bộ ngoại giao ưu tú khác”, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh.
Quá trình đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định Paris là một pho sách vô cùng quý báu về trường phái đối ngoại và ngoại giao Việt Nam với nhiều bài học còn nguyên giá trị.
Đó là bài học về kiên định độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, vì lợi ích quốc gia - dân tộc, bài học về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Bài học về kiên định mục tiêu, nguyên tắc, song cơ động, linh hoạt sách lược theo phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Bài học về phong cách, nghệ thuật đối ngoại và ngoại giao mang đậm tư tưởng, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh như bài học về nghiên cứu, đánh giá đúng tình hình, “biết mình, biết người”, “biết thời, biết thế”.
Bài học về chủ động, tích cực xây dựng lực lượng ngoại giao, trong đó cán bộ là khâu then chốt. Bài học bao trùm là sự lãnh đạo thống nhất, tuyệt đối của Đảng đối với sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta nói chung và mặt trận ngoại giao nói riêng.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao khẳng định, Việt Nam nhất quán thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng; là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.
Tại lễ kỷ niệm, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình chia sẻ, cuối năm 1968, Đảng đã chỉ thị cho bà tham gia đàm phán ở Paris. "Tôi rất cảm ơn các lãnh đạo đã có sự tin cậy với tôi, giao cho tôi trọng trách lớn. Trong gần 5 năm, tôi đã tham gia cuộc đàm phán ở Paris, tôi đã hoàn thành nhiệm vụ", nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình chia sẻ.
Nguyên Phó Chủ tịch nước nhấn mạnh, Hiệp định Paris là thắng lợi có tính quyết định đi đến giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, là kết quả của gần 20 năm chiến tranh ác liệt, gian khổ của cả dân tộc.
Nguyên Phó Chủ tịch nước tri ân tới các đồng chí, chiến sĩ và đồng bào đã hi sinh vì sự nghiệp chống Mỹ cứu nước.
Bà cho rằng, đây là thắng lợi trong cuộc đấu tranh quân sự, chính trị, ngoại giao của Việt Nam, đồng thời là thắng lợi của phong trào thế giới ủng hộ, đoàn kết với Việt Nam.
"Sự đoàn kết và ủng hộ hết sức mạnh mẽ của thế giới đã đem lại thêm sức mạnh cho Việt Nam ở trên chiến trường cũng như ở trên bàn đàm phán. Thắng lợi của Hiệp định Paris là nhờ sự lãnh đạo chỉ đạo tài tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Đó là yếu tố quyết định thắng lợi cho chúng tôi. Tôi rất tự hào về dân tộc Việt Nam, tự hào về Đảng quang vinh", nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình nói.
Ông Hà Đăng, thành viên đoàn đàm phán Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, chỉ ra rằng, việc Mỹ đặt bút ký Hiệp định Paris đã đặt vị trí Bộ trưởng Ngoại giao của bà Nguyễn Thị Bình ngang hàng với Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ William P. Rogers. Điều đó cũng là sự công nhận của Mỹ với Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, công nhận sự độc lập, tự chủ của dân tộc Việt Nam.
Nhấn mạnh việc ký Hiệp định Paris là thắng lợi của ngoại giao Việt Nam, ông Hà Đăng cảm động vì lễ kỷ niệm được tổ chức cũng là sự vinh danh xứng đáng những đóng góp to lớn của ngành ngoại giao, “tuy hai là một, tuy một là hai” theo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, dù là đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa hay đoàn Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.