Làn sóng xe tăng giá, “bia kèm lạc”
Nếu như cùng kỳ năm ngoái và 2-3 năm trước đó, thị trường Việt ghi nhận hàng loạt những chương trình ưu đãi, khuyến mãi vô cùng hấp dẫn nhằm cải thiện doanh số bán hàng trước khi hết quý 1 của các hãng, đại lý ô tô. Và hiển nhiên, người tiêu dùng sẽ là những “ngư ông đắc lợi” trong cuộc đua này. Năm nay, ngay sau Tết Nguyên đán, ô tô đã rơi vào tình trạng khan hàng, một số mẫu còn đội giá cao ngất ngưởng. Thậm chí, bước sang tháng 4, nhiều hãng còn thông báo kế hoạch tăng giá bán, gây bất lợi cho người tiêu dùng.
Hệ thống đại lý Toyota dự kiến sẽ áp dụng mức giá mới từ ngày 1/5 tới với mức tăng tùy thuộc vào từng mẫu xe. Trong đó, tăng cao nhất là Land Cruiser và Alphard (tăng 40 triệu đồng), thấp nhất là Vios (tăng 5 triệu đồng). Mẫu xe ăn khách Toyota Corolla Cross tăng 16 triệu đồng. Đây cũng là lần thứ hai Corolla Cross tăng giá kể từ đầu năm tới nay.
Bên cạnh Toyota, Suzuki cũng đã điều chỉnh, tăng giá bán một số dòng xe. Giá của Ertiga, Swift, Ciaz, đều tăng thêm từ 5,9 đến 10 triệu đồng. Hãng Ford cũng đã tăng giá của Everest và Ranger khoảng 12 triệu đồng, viện lý do nguồn cung phụ tùng bị khan hiếm. Ở phân khúc xe sang, Mercedes-Benz cũng đã tăng giá một số mẫu GLC, GLS, cao nhất khoảng 70 triệu đồng, song song điều chỉnh tùy chọn.
Nhiều mẫu xe như Hyundai Tucson, Hyundai SantaFe, và Ford Ranger,... hiện bán bia kèm lạc lên đến hơn 100 triệu đồng, khách vẫn phải “dài cổ” xếp hàng chờ nhận xe khiến họ không khỏi bức xúc.
Diễn biến ở thị trường trong nước cũng tương đồng với thế giới. Những vấn đề về nguồn cung thực tế đã khiến các nhà sản xuất ô tô điêu đứng kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát. Theo dữ liệu gần đây nhất từ công ty nghiên cứu và định giá ô tô Kelley Blue Book, có trụ sở tại Mỹ, giá giao dịch trung bình cho một chiếc xe mới đạt 46.085 USD trong tháng 2 giảm nhẹ so với tháng trước nhưng vẫn gần mức giá cao kỷ lục của tháng 12/2021 - và tăng 11,4%, tương đương hơn 4.700 USD so với tháng 2/2021.
Viện lý do nguồn cung phụ tùng khan hiếm, bị đội giá cao
Trong khi Chính phủ đang nổ lực kích cầu thị trường ô tô trong nước bằng gói ưu đãi 50% phí trước bạ áp dụng từ đầu tháng 12/2021 đến hết tháng 5/2022 thì cũng từ đó các hãng, đại lý lại dần cắt giảm khuyến mãi. Tăng giá bán, bán hàng kiểu "bia kèm lạc", hoặc yêu cầu khách trả thẳng khoản chênh giá nếu muốn nhận xe sớm là ba kiểu phổ biến nhất mà nhiều showroom ô tô hiện đang áp dụng với những mẫu xe "hot", khan hàng. Điều này khiến người tiêu dùng không khỏi bức xúc. VietNamNet cũng đã có nhiều bài viết phản ánh về tình trạng này trước đó.
Nói về vấn đề này, anh Nguyễn Mạnh Tiến, trưởng phòng kinh doanh một đại lý Toyota ở Hà Nội cho biết, việc tăng giá bán là do một số mẫu xe rơi vào tình trạng cháy hàng, chưa kịp tạo nguồn cung để phục vụ khách. Trong khi đó lượng đơn đặt hàng vẫn ngày một tăng.
“Cung thấp hơn cầu, cùng với việc biến động kinh tế toàn cầu ảnh hưởng đến thị trường nguyên vật liệu đầu vào bị đội giá do thiếu link kiện, chất bán dẫn. Chi phí vận tải cũng tăng cao khiến các đại lý buộc phải điều chỉnh giá, cân đối lợi nhuận cho hợp lý để bù đắp chi phí đầu vào ngày càng tăng”, anh Tiến nói.
Đánh giá về thị trường xe hiện tại, lý do nhiều dòng xe bị tăng giá, anh Vĩnh Nam chuyên gia ô tô cũng nhìn nhận, thị trường xe ô tô quý 1 vừa rồi tăng trưởng khá tốt vì dịch bệnh đã được kiểm soát tốt. Nhu cầu mua xe cá nhân tăng cao thay vì sử dụng các phương tiện cộng cộng.
Tuy nhiên, hiện một số dòng xe nhập khẩu và lắp ráp đang bị hiếm hàng, cũng như số lượng bị hạn chế do thiếu nguồn cung linh kiện, thiếu chip trên toàn cầu ... dẫn đến thời gian đặt xe và nhận xe có thể kéo dài, thậm chí có xe có thể chờ đến qua quý 3. Trong khi thời gian ưu đãi thuế trước bạ cho xe lắp ráp chỉ đến ngày 31/5/2022 dẫn đến một số dòng xe khách hàng muốn nhận sớm phải trả thêm tiền mua thêm phụ kiện hoặc phải mua thêm bảo hiểm đi kèm.
Cũng theo anh Nam, do nguồn cung thiếu cũng như chi phí logistic đang tăng nên giá xe dự kiến sẽ tăng lên nữa trong thời gian tới. Nhưng điều này sẽ không ảnh hưởng đến sức mua của khách hàng cũng như ảnh hưởng đến doanh số của các hãng xe vì điều này vốn dĩ đã được dự báo trước do tình hình dịch chiến sự ở Đông Âu làm ảnh hưởng lớn đến nguồn cung linh kiện của các hãng ô tô trên thế giới.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Đồng lại cho rằng, việc đại lý, hãng ô tô lấy lý do gặp khó về linh kiện, chất bán dẫn để tăng giá, bán chênh giá là sai. “Nguồn cung khó khăn, đây là vấn đề chung của toàn cầu. Nhưng không đến nổi phải ép người tiêu dùng phải chi thêm tiền, mua thêm phụ kiện. Đó là viện cớ để ”xin" tiền". Nếu điều này mà xảy ra ở Châu Âu, hay Mỹ là đại lý chỉ có nước sạt nghiệp. Bởi hợp đồng đã ghi rõ giá bán lúc đầu thì lúc giao xe cũng phải đúng theo giá thỏa thuận. Chứ không thể bắt chẹt người mua phải mua “lạc” mới được nhận xe. Người tiêu dùng ở nước mình khá hiền. Thay vì chấp nhận những điều khoản vô lý của bên bán, người mua có thể liên hệ Hội bảo vệ người tiêu dùng để phản ánh và yêu cầu đòi quyền lợi", ông Nguyễn Minh Đồng cho biết.
Y Nhụy