Sự leo thang căng thẳng đột ngột giữa Anh và Pháp về quyền đánh bắt cá hậu Brexit (Anh rời khỏi Liên minh châu Âu) đang dấy lên lo ngại về những đụng độ địa chính trị rộng lớn hơn, liên quan đến cả liên minh.
Theo báo Guardian, ông Macron đưa ra cảnh báo trên sau khi Liz Truss, gương mặt đang dẫn đầu cuộc đua trở thành người kế nhiệm Thủ tướng Anh Boris Johnson, phát biểu tại cuộc tiếp xúc cử tri của các ứng viên thuộc đảng Bảo thủ cầm quyền ở Norfolk hôm 25/8 rằng "hiện vẫn chưa quyết định" liệu tổng thống Pháp là bạn hay thù.
Bà Truss tiết lộ thêm, nếu trở thành thủ tướng Anh, bà sẽ đánh giá ông Macron thông qua hành động chứ không phải lời nói.
Khi được hỏi về phản ứng, ông Macron, người đang công du Algeria hôm 26/8 đáp "không tốt nếu bạn để mất quan điểm quá nhiều". Lãnh đạo chính phủ Pháp nhấn mạnh: "Nếu nhận được cùng câu hỏi, tôi sẽ không chần chừ một giây mà nói rằng Pháp là một người bạn của nhân dân Anh. Nếu Pháp và Anh không thể nói liệu mình là bạn bè hay kẻ thù của nhau ... khi đó chúng ta sẽ lâm vào các vấn đề nghiêm trọng".
Ông Macron khẳng định Anh vẫn là “một quốc gia thân thiện” và đồng minh mạnh mẽ của Pháp bất kể ai là lãnh đạo của nước này và "đôi khi bất chấp các nhà lãnh đạo cũng như bất cứ sai lầm nhỏ nào mà họ có thể mắc phải trong lúc phát biểu".
Phát biểu sau đó, Thủ tướng Anh sắp rời ghế Johnson cho biết, ông luôn có quan hệ rất tốt với ông Macron. Ông Johnson mô tả người đứng đầu chính phủ Pháp là "một người hâm mô tuyệt vời và một người bạn rất tốt" của nước Anh. Ông nói thêm, mối quan hệ Anh - Pháp rất quan trọng và đã tồn tại từ rất lâu, kể từ thời Napoleon.
Một cựu bộ trưởng Pháp và các cựu quan chức ngoại giao đã lên án phát biểu của bà Truss. Theo họ, việc ứng viên tiềm năng trở thành thủ tướng tiếp theo của Anh làm giảm giá trị của một đồng minh then chốt là "thiếu trách nhiệm" và bình luận đó có sẽ gây hại hơn nữa cho quan hệ song phương.
Căng thẳng hình thành trong hơn 5 năm đàm phán về việc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (Brexit) đã trở nên trầm trọng hơn vì một loạt các tranh chấp xuyên quốc gia, bao gồm cả việc người di cư vượt biên bằng thuyền nhỏ, giấy phép đánh bắt cá và Nghị định thư Bắc Ireland.
Các nhà phân tích nhận định, Paris không còn tin tưởng London sẽ giữ lời, trong khi London tin Paris chỉ quan tâm đến việc trừng phạt Anh vì Brexit. Hy vọng về khả năng cải thiện quan hệ phương sau sự ra đi của ông Johnson dường như sẽ khó được sớm thực hiện.
Tuấn Anh