Bệnh nhân 29 tuổi, được chuyển từ Bệnh viện Thạch Thất (Hà Nội) lên Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 với chẩn đoán sốc nhiệt có tổn thương tạng (gan, thận, huyết học) hôm 22/5.
Kết quả xét nghiệm của bệnh nhân có tình trạng tăng men cơ, men gan, suy thận mức lọc cầu thận giảm 50ml/phút; giảm tiểu cầu, chức năng đông máu giảm.
Quá trình điều trị, bệnh nhân được kiểm soát thân nhiệt, truyền dịch, bù điện giải và các phương pháp điều trị nội khoa tích cực. Sau hơn 1 tuần, bệnh nhân đã cải thiện chức năng các tạng, ra viện và không có di chứng.
Tiến sĩ Phạm Đăng Hải, Phó Chủ nhiệm Khoa Hồi sức nội và chống độc ngày 8/6 cho biết sốc nhiệt có thể chia thành hai loại gồm sốc nhiệt kinh điển và sốc nhiệt do gắng sức.
Sốc nhiệt kinh điển hay gặp ở người già, cơ thể suy nhược, trẻ em, người có bệnh tim mạch, bệnh thần kinh hay các rối loạn nội tiết, thường xảy ra sau tiếp xúc một cách thụ động với một môi trường có nhiệt độ cao trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày.
Trong khi đó, sốc nhiệt do gắng sức hay gặp những người trẻ, khỏe mạnh với hệ điều hòa nhiệt độ bình thường, xảy ra sau phơi nhiễm với nhiệt độ môi trường tăng cao và đồng thời do sinh nhiệt lúc thể dục hay gắng sức.
Sốc nhiệt làm tổn thương đa cơ quan bao gồm hệ thần kinh trung ương, hô hấp, tuần hoàn, gan, thận và huyết học, gây ra tình trạng suy đa tạng nhanh chóng nếu không được xử trí y tế kịp thời, thậm chí tử vong.
Dấu hiệu nhận biết sớm sốc nhiệt bao gồm: Rối loạn ý thức như hôn mê, cơn động kinh; rối loạn hô hấp: khó thở, suy hô hấp; rối loạn tim mạch: rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp, thiểu niệu, kèm theo mệt mỏi, đau đầu, đỏ mặt, có thể nôn mửa, tiêu chảy, nhiệt độ cơ thể trên 40 độ C, da nóng và khô.
Hai điều cốt lõi trong cấp cứu sốc nhiệt
Ngay lập tức phải hạ thân nhiệt và hỗ trợ suy chức năng các cơ quan là 2 điều cốt lõi trong cấp cứu, điều trị sốc nhiệt.
Người cấp cứu cần đưa bệnh nhân ra khỏi môi trường nóng, chuyển tới nơi bóng râm, mát, cởi bớt quần áo, ngay lập tức hạ thân nhiệt bằng các cách sau:
- Đặt bệnh nhân trong phòng lạnh 20- 22 độ C và quạt.
- Xối nước lạnh 25- 30 độ C vào bệnh nhân hoặc phủ gạc ướt, lạnh 20-25 độ C vào bệnh nhân và quạt, có thể ngâm bệnh nhân vào nước lạnh 20- 25 độ C, để đầu trên mặt nước, theo dõi sát chức năng sống.
- Đặt các túi chườm đá vào vùng bẹn, nách, cổ.
Không được gây cản trở việc vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất, có thể vận chuyển bằng xe có điều hòa nhiệt độ hoặc mở cửa sổ, vừa vận chuyển vừa hạ nhiệt bệnh nhân.