Vùng đất Thoại Sơn từ lâu đã nổi tiếng bởi những cánh đồng lúa mênh mông cùng khung cảnh núi non hùng vĩ. Trong đó còn có Di tích cấp quốc gia là đình Thoại Ngọc Hầu - một địa điểm tâm linh, tín ngưỡng của người dân trong và ngoài địa phương.

Đình Thoại Ngọc Hầu tọa lạc tại thị trấn Núi Sập, huyện Thoại Sơn, An Giang cách trung tâm tỉnh trên 20km. Đình có diện tích hơn 2.000m2 xung quanh có khoảng 75 cây xanh cổ thụ tạo bóng mát.

Số cây cổ thụ gồm sao, giáng hương nhiều nhất là cây dầu. Mỗi cây có tuổi thọ hơn 100 năm, đặc biệt có cây dầu trên 200 năm tuổi.
Cây dầu có chiều cao gần 30m, hoành gốc 9m, hoành thân 6,5m. Cây dầu này có mặt trước khi thành lập đình Thoại Ngọc Hầu. Đây là "nhân chứng" lịch sử gắn liền với sự hình thành và phát triển của vùng đất Thoại Sơn.
Ông Nguyễn Văn Bé Năm - Chánh bái Ban quý tế đình Thoại Ngọc Hầu cho biết, 3 thế hệ trong gia đình ông đều phụng sự cho đình thần. Ngày trước khi chưa có mạng lưới điện như bây giờ, dân làng thường khoét lỗ nhỏ chỗ thân cây hứng dầu thắp sáng.
Tương truyền trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp - Mỹ, người dân vùng núi Sập - Thoại Sơn thường đến trú ngụ dưới các gốc cây cổ thụ. Khi ấy cây cối và cỏ mọc rậm rạp, những gốc sao, dầu cổ thụ cao lớn che phủ bảo vệ dân làng khỏi mưa bom, bão đạn. Hòa bình lập lại người dân trám các lỗ lấy dầu lại vì sợ cây chết.
Do mọc trên địa hình đồi núi, có thời gian cây dầu hơn 2 thế kỷ bị khô dẫn đến nửa thân cây bị héo úa. Để cứu sống cây, người trong đình bơm nước tưới cây mỗi ngày nên giờ các lá non đã mọc bao phủ nhiều nhánh.
Trái dầu rụng báo hiệu mùa hè đến. Mỗi năm cứ đến mùa này hơn 50 gốc dầu rụng trái đầy sân đình.
Để bảo vệ cây dầu "thần", Ban quý tế đình quyết định xây thêm hàng rào bao quanh gốc cây dầu. Trước cây còn đặt một bia đá.
Với lịch sử hình thành gắn bó với sự phát triển của vùng đất Thoại Sơn, năm 2021 đình được tổ chức kỷ lục Việt Nam xác lập kỷ lục khi sở hữu 3 thiết chế văn hóa cùng được công nhận là di tích quốc gia. Đó là Bia Thoại Sơn, Đình và Lễ hội Kỳ yên.

Theo Dân trí