Nhân dịp kỷ niệm 77 năm Ngày Quốc khánh, theo đề nghị của Hội đồng tư vấn đặc xá và Chính phủ, ngày 30/8, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã ký quyết định đặc xá cho 2.434 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và 3 người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, 1 người đang được hoãn chấp hành án phạt tù, có đủ điều kiện được hưởng đặc xá năm 2022.

Tại họp báo công bố quyết định đặc xá sáng 31/8, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho biết, đặc xá năm 2022 một lần nữa tiếp tục khẳng định chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước và truyền thống nhân đạo của dân tộc Việt Nam đối với những người phạm tội, khuyến khích họ hối cải, rèn luyện trở thành người có ích cho xã hội.

Đồng thời, đặc xá cũng là sự ghi nhận kết quả cải tạo, chấp hành tốt các nội quy, quy định của phạm nhân; là kết quả của quá trình giáo dục, cải tạo phạm nhân, thể hiện sự phối hợp chặt chẽ.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc kiểm tra công tác đặc xá tại trại giam Xuân Lộc hồi đầu tháng 8. Ảnh: VPCTN

Cũng như các lần đặc xá trước đây, quá trình xét, quyết định đặc xá cho những phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và những phạm nhân đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được thực hiện chặt chẽ, công khai, công bằng, chính xác và bảo đảm dân chủ theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, ông Hà cho biết, khác với những lần đặc xá trước, quyết định về đặc xá lần này đã có những quy định chặt chẽ hơn về điều kiện được đề nghị đặc xá và các trường hợp không đề nghị đặc xá. Do đó, số phạm nhân được đặc xá lần này cũng ít hơn so với các lần đặc xá trước.

Ngày 1/7, Chủ tịch nước đã có quyết định thành lập Hội đồng tư vấn đặc xá do Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh làm Chủ tịch Hội đồng và các uỷ viên là đại diện lãnh đạo các cơ quan, trong đó Bộ Công an là cơ quan thường trực của Hội đồng.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước cho biết, khi xem xét đặc xá đều phải tuân thủ theo những nguyên tắc nhất định, đó là: Đặc xá phải được tiến hành nghiêm minh, chặt chẽ, công khai, dân chủ, đảm bảo công bằng, đúng đối tượng và đúng điều kiện đã được quy định để tất cả các phạm nhân có đủ điều kiện đều được xem xét và không để bất kỳ phạm nhân nào không đủ điều kiện theo quy định lại được xem xét đặc xá.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà công bố quyết định đặc xá.

Ông cũng cho biết, các hình phạt bổ sung khác như: Cấm đảm nhận chức vụ, cấm cư trú, quản chế, phạt tiền, bồi thường dân sự... những phạm nhân được đặc xá vẫn phải chấp hành đầy đủ theo quy định của pháp luật.

"Chính sách hình sự của Đảng và Nhà nước Việt Nam đối với những người có hành vi phạm tội là "nghiêm trị" kết hợp với "khoan hồng". Chính vì vậy, hình phạt mà pháp luật hình sự của Nhà nước CHXHCN Việt Nam áp dụng không chỉ nhằm trừng trị những người có hành vi phạm tội mà còn nhằm cải tạo họ trở thành người có ích cho xã hội, có ý thức tuân thủ pháp luật, chấp hành pháp luật và quy tắc xử sự của cuộc sống, ngăn ngừa họ không phạm tội mới", ông Hà khẳng định.

Đặc xá còn thể hiện truyền thống nhân ái, bao dung của dân tộc Việt Nam, thể hiện chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước và tính ưu việt của Nhà nước Việt Nam đối với người phạm tội bị kết án phạt tù đã thực sự cải tạo tốt. 

Ông Hà khẳng định, mọi hành vi vi phạm pháp luật đều bị xử lý theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam, vì vậy, tất cả những phạm nhân được đặc xá lần này đều là những người có hành vi vi phạm pháp luật hình sự và đã bị TAND các cấp tuyên phạt, nay những phạm nhân này có đủ điều kiện được xem xét, đặc xá. Vì vậy, đặc xá không có sự phân biệt đối xử hoặc hạn chế với bất kỳ phạm nhân nào cho dù phạm nhân đó là người Việt Nam hay là người có quốc tịch nước ngoài, nếu phạm nhân đó có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật đều được xét đặc xá.

Thực tiễn cho thấy, qua các đợt đặc xá là những cơ hội để mỗi phạm nhân suy xét lại những lỗi lầm mà họ đã phạm phải, tự mỗi người phải đánh giá kết quả cải tạo của mình, kiên quyết để dứt bỏ quá khứ tội lỗi, phấn đấu để trở thành công dân có ích cho xã hội.

Qua báo cáo của Bộ Công an, tuyệt đại đa số những phạm nhân được đặc xá đã có ý thức hoàn lương, hướng thiện, nhanh chóng tái lập cuộc sống, hoà nhập với cộng đồng. Trong đó, có nhiều người đã có cuộc sống ổn định, có người thành đạt và tham gia đóng góp tích cực vào các hoạt động của xã hội, được ghi nhận...

Người được xét đặc xá dịp 2/9 năm nay gồm: Đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, tù nhân chung thân được giảm xuống tù có thời hạn và đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.

Trong 7 điều kiện cần đáp ứng, đầu tiên là ý thức cải tạo tốt, được xếp loại từ khá trở lên; chấp hành án tù ít nhất 1/2 thời gian phạt hoặc 15 năm tù.... Nếu họ được giảm thời gian chấp hành án phạt tù thì thời gian đó không được tính là đã chấp hành.

Phạm nhân còn phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là tiền. Tuy nhiên, người bồi thường, khắc phục... được một phần song do hoàn cảnh kinh tế đặc biệt không thể tiếp tục cũng được xem xét. Riêng tội phạm tham nhũng cần thực hiện xong hết các nghĩa vụ này.

Người lập công, mắc bệnh hiểm nghèo, đau ốm thường xuyên, khuyết tật, từ đủ 70 tuổi trở lên, là lao động duy nhất trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn, nữ phạm nhân có thai hoặc có con dưới 3 tuổi đang ở cùng... sẽ được xem xét đặc xá nếu chấp hành ít nhất 1/3 hoặc 2/5 thời gian án tù hay 13 năm với tù nhân chung thân được giảm xuống án tù có thời hạn.

Đặc xá năm nay không xét các trường hợp phạm nhân bị kết tội phản bội tổ quốc, gián điệp, hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, phá rối an ninh...

Người trước đó đã được đặc xá, có hai tiền án trở lên, giết người có tổ chức, hiếp dâm và hiếp dâm trẻ em có tính chất loạn luân, cướp tài sản có sử dụng vũ khí... không được xét.
Thẩm định gần 3.000 hồ sơ đặc xá cho phạm nhân năm 2022

Thẩm định gần 3.000 hồ sơ đặc xá cho phạm nhân năm 2022

Hội đồng Tư vấn đặc xá kiểm tra, thẩm định gần 3.000 hồ sơ đề nghị đặc xá cho phạm nhân của các trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện thuộc Bộ Công an và các trại giam do Bộ Quốc phòng quản lý.