Sau hơn 5 năm triển khai, cả nước đã có 10.811 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên của 5.610 chủ thể, trong đó có 37,9% là HTX, 24% là doanh nghiệp, 35,2% là cơ sở sản xuất/hộ kinh doanh, còn lại là tổ hợp tác. 

Tại khu vực ĐBSCL, đã có 2.046 sản phẩm được công nhận đạt OCOP từ 3 sao trở lên (chiếm 18,8% tổng số sản phẩm OCOP của cả nước), với 922 chủ thể OCOP,  trong đó 28,5% là doanh nghiệp, 18,9% là HTX và 52,4% là các cơ sở sản xuất, kinh doanh.

W-cuacamau-1.png
Cua Cà Mau- Sản phẩm OCOP

Hiện các địa phương vùng ĐBSCL đã có hướng tiếp cận phù hợp khi tập trung ưu tiên phát triển các sản phẩm truyền thống, sản phẩm đặc trưng, gắn với lợi thế của các vùng nguyên liệu tập trung tại chỗ, như: trái cây, thủy sản, lúa gạo,... để phát triển các sản phẩm đặc sắc, mang sắc thái riêng của vùng sông nước.

Bên cạnh đó, hoạt động xúc tiến thương mại cũng đã được các địa phương trong Vùng quan tâm, chỉ đạo triển khai. Cụ thể là nhiều hội chợ, lễ hội quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP đặc trưng của tỉnh và vùng ĐBSCL đã được tổ chức, điển hình như các tỉnh: Đồng Tháp, Cần Thơ, An Giang,…

Tuy nhiên, các chủ thể OCOP hầu hết là các hợp tác xã, hộ sản xuất kinh doanh và các doanh nghiệp tương đối nhỏ, nên năng lực tiếp cận thị trường còn nhiều khó khăn, khả năng nắm bắt, thích ứng để linh hoạt thay đổi theo xu hướng, thị hiếu còn hạn chế. Vì thế, các chủ thể OCOP cần có sự chủ động, mạnh dạn thay đổi tư duy trong sản xuất, kinh doanh và cần thay đổi để phù hợp với yêu cầu của thị trường. Bên cạnh việc phát triển sản phẩm, bản thân các chủ thể OCOP cần nâng cao năng lực quản trị, marketing và khả năng tham gia vào các kênh phân phối hiện đại.

Hội nghị “Kết nối sản phẩm OCOP với các hệ thống thương mại vùng Đồng bằng sông Cửu Long liên kết cùng phát triển Cà Mau 2023” thu hút hơn 100 chủ thể OCOP vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) tham dự và trưng bày sản phẩm. Bên cạnh đó, hội nghị còn có sự tham dự trực tiếp và trực tuyến của 43 doanh nghiệp (gồm 24 nhà thương mại, siêu thị, sàn thương mại điện tử và 19 doanh nghiệp đầu vào, doanh nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp công nghệ).

Bên cạnh các hoạt động chia sẻ, kết nối giữa các bên sẽ góp phần hỗ trợ tích cực cho các chủ thể OCOP khu vực ĐBSCL, các địa phương khác trên toàn quốc tìm được cơ hội hợp tác, xây dựng kênh liên kết, tiêu thụ ổn định thông qua các hệ thống siêu thị và các nhà phân phối, thương mại,  các chủ thể OCOP đã cùng các nhà lãnh đạo, các chuyên gia và đại diện các tổ chức, hiệp hội, doanh nghiệp, hợp tác xã quan tâm, tham gia đóng góp nhiều ý kiến xung quanh vấn đề giao thương kết nối sản phẩm OCOP với các hệ thống thương mại.

Tại Hội nghị “Kết nối sản phẩm OCOP với các hệ thống thương mại vùng Đồng bằng sông Cửu Long liên kết cùng phát triển Cà Mau 2023”, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Phùng Đức Tiến đã nhấn mạnh một số vấn đề như sau:

Sản phẩm OCOP là những sản phẩm có chất lượng, mang lại giá trị văn hóa, tri thức bản địa, niềm tự hào của cộng đồng và hình ảnh của địa phương. Tuy nhiên, bản thân các sản phẩm OCOP lại có những tồn tại, hạn chế riêng. Đó là: quy mô nhỏ, sản phẩm chưa hoàn thiện, năng lực của các chủ thể còn hạn chế… về cả nguồn lực tổ chức sản xuất và thương mại. Vì vậy rất cần được sự quan tâm hỗ trợ của các cơ quan đơn vị, các doanh nghiệp phân phối và cả người tiêu dùng.

Hội nghị là một diễn đàn quan trọng để trao đổi chia sẻ tìm cơ hội hợp tác giữa các chủ thể OCOP và các đơn vị thương mại. Do đó, cần trao đổi chia sẻ cởi mở, thẳng thắn, xác định đây là cơ hội để các chủ thể OCOP thấy được mình đã có gì, thiếu gì và cần làm gì để tham gia tốt hơn, hiệu quả hơn vào các hệ thống phân phối.

Các đơn vị thương mại có sự quan tâm, đồng hành, hỗ trợ và tạo điều kiện để các sản phẩm OCOP tham gia vào hệ thống các kênh phân phối một cách thuận lợi nhất. Với những đặc điểm của sản phẩm OCOP ở trên thì hỗ trợ hướng dẫn, và có thể là những chính sách ưu đãi sẽ là giải pháp mạnh để giúp các sản phẩm OCOP phát triển hơn, lan tỏa hơn giá trị văn hóa và thương mại của Việt Nam trên thị trường.

Đối với các chủ thể OCOP cần có sự chủ động hơn, đặc biệt là cần mạnh dạn thay đổi tư duy trong sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là sự thay đổi phù hợp các yêu cầu của thị trường.

Hội nghị “Kết nối sản phẩm OCOP với các hệ thống thương mại”, là điểm khởi đầu, sẽ cần một thời gian tiếp tục, thúc đẩy theo dõi đánh giá những kết quả đạt được.

Do đó, Thứ trưởng Tiến, đề nghị Trường Chính sách công và PTNT, tiếp tục hỗ trợ, kết nối và tổng hợp những kết quả đạt được. Đồng thời, kịp thời nắm bắt tổng hợp những khó khăn, vướng mắc để tham mưu hướng tháo gỡ, để việc kết nối giữa chủ thể OCOP và các đơn vị thương mại đem lại lợi ích thiết thực cho mỗi bên.

*  Trang thông tin này có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương

Hồng Anh