Chặng đầu vất vả gia nhập thị trường
Những năm gần đây, NTQ Japan (thuộc NTQ Solution) là một trong những thương hiệu hay được nhắc tới khi điểm danh những doanh nghiệp IT (công nghệ thông tin) Việt Nam uy tín tại “xứ sở hoa anh đào”.
Kể về hành trình “Nhật tiến” của doanh nghiệp mình, ông Phạm Thanh Nam, Giám đốc NTQ Japan, nhớ lại: “NTQ Solution thành lập chi nhánh tại Nhật Bản vào năm 2016. Thời điểm đầu, chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn về thủ tục pháp lý, gồm cả việc chuyển tiền từ Việt Nam sang Nhật để thiết lập hoạt động kinh doanh. Suốt 1 năm trời vất vả, chúng tôi vẫn chưa tìm được người đại diện tại Nhật có phương pháp quản trị doanh nghiệp đúng đắn, phù hợp với đặc thù kinh doanh tại Nhật, và có thể dành toàn bộ nhiệt huyết, tâm trí vào phát triển kinh doanh của NTQ Japan.
May mắn sau đó, cảm động với sự quyết tâm và khát vọng lớn đi ra toàn cầu của đội ngũ ban lãnh đạo NTQ Solution, đồng thời thấy được tiềm năng từ năng lực công nghệ của đội ngũ kỹ sư Việt Nam, một bác người Nhật có nhiều kinh nghiệm điều hành doanh nghiệp hàng đầu trên toàn cầu đã nhận làm người đại diện. Bác đã giúp chúng tôi chuẩn chỉnh từ hợp đồng, định nghĩa rõ ràng các dịch vụ cung cấp, các quy trình, giấy tờ thuế… đáp ứng yêu cầu đặc thù của Nhật Bản. Nhờ đó mà NTQ Japan phát triển vũ bão trong giai đoạn 2017-2019”.
Người Nhật nổi tiếng là những khách hàng khó tính. Hành trình chinh phục khách hàng Nhật từ ngày đầu tới giờ không ít kỷ niệm khó quên đối với người đứng đầu NTQ Japan.
Có công ty xây dựng tại Nhật muốn triển khai hệ thống vẽ mô phỏng các thiết kế 2D - 3D đào hầm, hỗ trợ tính toán để giảm thiểu các sai sót cho giai đoạn thi công. Đây là hệ thống rất khó, nhiều doanh nghiệp IT Nhật cũng không dám nhận.
“Giai đoạn đầu làm dự án, khách hàng chưa tin tưởng năng lực của chúng tôi nên khi gặp vấn đề thì sẽ có xu hướng phản ứng gay gắt hơn thông thường, không sẵn sàng hợp tác giải quyết. Tuy nhiên, bằng sự kiên trì, khả năng ứng dụng kỹ thuật cao và tính sáng tạo, chúng tôi đã hoàn thành dự án, được khách hàng khen, đưa cả lên trang chủ website của họ, thể hiện rõ niềm tự hào của họ. Hệ thống do chúng tôi xây dựng đã được họ đưa vào sử dụng trong nhiều công ty xây dựng lớn của Nhật”, ông Nam kể.
Khách hàng ấn tượng khác là tổ chức công đoàn lao động lớn nhất của Nhật, có 150.000 thành viên, hơn 300 tổ chức trực thuộc trên khắp nước Nhật, muốn phát triển hệ thống thanh toán chi phí kế toán.
Ở Nhật có nhiều hệ thống tương tự dành cho doanh nghiệp, nhưng chưa có hệ thống nào dành cho các tổ chức công đoàn.
Bộ phận kế toán đều là những người rất kỹ tính, tỉ mỉ. Giai đoạn phát triển ban đầu, có lúc NTQ Japan nhận cả loạt yêu cầu điều chỉnh từ phía khách hàng, sự gia tăng chi phí phát triển có thể khiến doanh nghiệp bị lỗ.
“Nhưng với sự nỗ lực không ngừng nghỉ để đảm bảo giá trị từng cam kết đồng hành thực thi với khách hàng, chúng tôi đã thành công. Hệ thống của chúng tôi là sản phẩm duy nhất có trên thị trường. Sau đó, khách hàng không chỉ tin tưởng đưa hệ thống vào sử dụng mà còn tiếp tục giao công việc vận hành hệ thống cho NTQ Japan. Đây cũng là niềm tự hào lớn của chúng tôi”, ông Nam hồ hởi kể.
Văn phòng đầu tiên của NTQ Japan đặt tại tỉnh Kanagawa, địa thế sát với Tokyo, có Yokohama là thành phố cảng, khí hậu ôn hòa, con người thân thiện, chính quyền dành nhiều điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt. NTQ Japan được hỗ trợ khá nhiều về việc kết nối kinh doanh, ưu đãi giá thuê văn phòng, giảm thuế… Thị trưởng Kanagawa biết tiếng Việt, rất quan tâm đến quan hệ hợp tác của hai nước Nhật Bản và Việt Nam.
“Trong các chương trình hợp tác chia sẻ kinh nghiệm đầu tư với doanh nghiệp Việt, ngài thị trưởng nhiều lần đề cập đến NTQ Japan không chỉ là một doanh nghiệp Việt Nam thành công tiêu biểu tại tỉnh Kanagawa mà còn thuộc nhóm 100 doanh nghiệp nổi bật nhất của địa phương.
Trên thực tế, nhiều năm qua, chúng tôi luôn tích cực đồng hành cùng tỉnh Kanagawa trong các hoạt động xúc tiến thương mại đầu tư, cũng như sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, giới thiệu các chính sách đầu tư tới các doanh nghiệp Việt mong muốn thiết lập kinh doanh tại Kanagawa nói riêng và Nhật Bản nói chung. Ở thời điểm hiện tại, dù đã chuyển văn phòng tới Tokyo nhưng NTQ Japan vẫn giữ quan hệ thân thiết với chính quyền tỉnh Kanagawa. Nếu có cơ hội làm lại thì chúng tôi vẫn chọn Kanagawa là nơi bắt đầu”, ông Nam tâm sự.
Đóng góp vào sự phát triển của đất nước “mặt trời mọc”
Hành trình chinh phục thị trường Nhật Bản của NTQ Japan cũng có khúc thăng trầm. Giai đoạn 2016-2020 phát triển rất tốt, năm sau tăng trưởng hơn năm trước 1,6-1,8 lần.
Năm 2021, đại dịch Covid-19 xuất hiện, nền kinh tế Nhật gặp thách thức, nhiều doanh nghiệp trên thị trường rơi vào tình trạng khó khăn. Tăng trưởng của NTQ Japan chững lại, doanh thu thậm chí còn giảm 3% so với năm 2020. Hậu Covid-19, tăng trưởng cũng chỉ đạt khoảng 20%.
Nhận thấy cần một cú hích, sự chuyển mình mạnh mẽ hơn để quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng như trước, năm 2023, NTQ Japan thiết lập định hướng phát triển mới, tập trung vào các mục tiêu gồm: Hướng đến tệp khách hàng mới là các khách hàng, doanh nghiệp lớn, đủ năng lực để triển khai các dự án có giá trị cao; Củng cố uy tín và tận dụng tối đa cơ hội mở rộng hợp tác, trở thành đối tác tin cậy của các khách hàng doanh nghiệp hiện tại; Dịch chuyển văn phòng từ Yokohama về trung tâm tài chính Tokyo để có thể tiếp cận khách hàng và đối tác dễ dàng hơn, góp phần củng cố uy tín của NTQ Japan tại thị trường Nhật.
“Chúng tôi quyết định chuyển đến trung tâm Tokyo với văn phòng hạng sang để nâng cao hình ảnh, uy tín trong mắt khách hàng. Tokyo là nơi thuận tiện để có thể thu hút được nhiều người tài và nguồn lực hơn”, Giám đốc Nam làm rõ lý do vì sao NTQ Japan quyết định trở thành doanh nghiệp Việt Nam hiếm hoi đặt văn phòng tại khu vực trung tâm kinh tế - chính trị của Tokyo.
“Liều ăn nhiều”. Vị trí “đắc địa” nhanh chóng đem lại hiệu quả, giá trị lớn cho doanh nghiệp Việt. Đặc biệt là đẩy nhanh việc ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp/tập đoàn lớn của Nhật.
“Những nỗ lực đó giúp chúng tôi đạt thành quả ấn tượng. Năm 2023, NTQ Japan đạt mức tăng trưởng doanh thu 1,4 lần so với năm 2022, có 100 nhân viên tại Nhật. Quỹ đạo tăng trưởng của NTQ Japan quay trở lại mốc 40% ở cả doanh thu và nhân sự. Tới thời điểm hiện tại, chúng tôi có hơn 130 nhân viên, mở rộng quan hệ hợp tác/đối tác cùng nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn tại Nhật Bản”, ông Nam cho hay.
Trong bối cảnh Nhật Bản đối diện sự thiếu hụt nhân lực IT, NTQ đã và đang cung cấp rất nhiều hệ thống phần mềm thuộc các lĩnh vực tài chính, xây dựng, chăm sóc sức khỏe, sản xuất ô tô, giải trí... cho các tổ chức/doanh nghiệp Nhật Bản.
“Chúng tôi tự hào vì hàng tháng có gần 1.000 người NTQ Solution cùng chung sức phát triển các hệ thống IT, giúp các tổ chức/doanh nghiệp Nhật giải quyết được vấn đề thiếu nhân lực IT trình độ cao. Mặt khác, chúng tôi luôn nghiêm chỉnh chấp hành các nghĩa vụ về thuế. Từ khi thành lập đến nay, NTQ Japan đã đóng gần 5 triệu USD tiền thuế cho nước sở tại. Tất cả các thành viên của NTQ Japan đều hưởng chế độ phúc lợi (bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm lao động, lương hưu…) đầy đủ theo quy chuẩn môi trường làm việc tại Nhật Bản”, Giám đốc Phạm Thanh Nam chia sẻ.
Những “át chủ bài” của doanh nghiệp IT Việt
Tại thị trường Nhật Bản, phần lớn tổ chức/doanh nghiệp đối diện tình trạng thiếu hụt lao động do tỉ lệ già hóa dân số cao, trong khi nhu cầu chuyển đổi số, số hóa toàn diện lại ngày một tăng.
Hiểu được thực trạng đó, NTQ Japan chú trọng đẩy mạnh các mô hình trung tâm phát triển với chi phí tối ưu, quy tụ nguồn lực chất lượng cao và có thể đồng hành lâu dài cùng chiến lược chuyển đổi số của khách hàng.
NTQ Japan có đội ngũ chuyên gia tư vấn người Nhật và đội ngũ vận hành người Việt có khả năng chủ động giao tiếp bằng tiếng Nhật, nhiều kinh nghiệm “thực chiến” tại Nhật để thực thi các công đoạn cao như: định nghĩa yêu cầu, thiết kế tầng cao, hướng dẫn người dùng cuối tiếp nhận, sử dụng sản phẩm...
Bên cạnh đó, NTQ Japan sở hữu mạng lưới đối tác sâu rộng với hàng loạt tổ chức, tập đoàn hoạt động trong đa dạng lĩnh vực. Nhờ vậy, doanh nghiệp IT Việt có thể cập nhật liên tục những diễn biến về nhu cầu thị trường, doanh nghiệp và xu hướng công nghệ mới.
NTQ Japan hiện đang cung cấp 3 nhóm sản phẩm, dịch vụ chính. Một là tư vấn chiến lược chuyển đổi số toàn diện, bao gồm: Các giải pháp tích hợp số hóa phù hợp với mô hình doanh nghiệp và đặc thù lĩnh vực; Tư vấn chiến lược số hóa; Đồng hành cùng khách hàng xây dựng mô hình kinh doanh mới đồng bộ với tiến trình số hóa.
Hai là triển khai các giải pháp chuyển đổi số: Trực tiếp thực hiện các công đoạn bao gồm thiết kế, phát triển hệ thống, kiểm thử, nâng cấp các hệ thống cũ, tích hợp công nghệ mới và vận hành hệ thống IT cho doanh nghiệp; Thiết lập các trung tâm phát triển toàn cầu nhằm cung cấp nguồn lực chất lượng cao, phục vụ chiến lược công nghệ dài hạn của doanh nghiệp.
Ba là dịch vụ phát triển sản phẩm (PDS - Product Development Service), bao gồm cả sản phẩm, dịch vụ công nghệ do chính NTQ tự nghiên cứu, phát triển.
Không chỉ giới hạn ở các sản phẩm ứng dụng phần mềm, NTQ Japan còn phát triển và phân phối thành công một số dòng sản phẩm IoT phần cứng, vật lý. Trong đó nổi bật nhất là: Thẻ bảo mật iLuton có tính năng giúp người dùng dễ dàng khóa máy tính tự động khi rời khỏi chỗ ngồi và khi quay lại thì tự động mở lại máy tính (đã cung cấp được 5.000 bộ cho Cảnh sát biển của Nhật); Bộ cảm biến Solar Box & E-sensor giúp giảm thiểu nhiệt lượng khí thải của hệ thống điều hòa (đã xuất khẩu hơn 10.000 bộ sang thị trường Nhật); Hệ sinh thái Nx - bộ công cụ Generative AI (trí tuệ nhân tạo tạo sinh) do NTQ tự phát triển nhằm tăng cường hiệu suất cho các nghiệp vụ khác nhau như lập trình, kinh doanh…
Những “át chủ bài” nêu trên đã giúp NTQ vươn lên vị trí Top 4 doanh nghiệp IT Việt lớn nhất tại Nhật (cùng với FPT, Rikkeisoft, VTI).
“Những kinh nghiệm “thực chiến” tại thị trường Nhật, nhất là các dự án khó với tập đoàn lớn, đã giúp chúng tôi xây dựng được phương pháp, quy trình công việc theo “Enterprise Standard” - tiêu chuẩn làm việc với các tập đoàn lớn tại Nhật và trên thế giới. Sắp tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tập trung phát triển đội ngũ làm những công việc thuộc tầng cao trong chuỗi giá trị như tư vấn, thiết kế tầm cao… để có thể nâng cao lợi thế cạnh tranh, đón được "làn sóng" các doanh nghiệp lớn của Nhật chuyển dịch khỏi Trung Quốc”, ông Nam nhấn mạnh.
Hướng tới tham vọng lớn trong tương lai
Gần đây, đối thủ cạnh tranh của các doanh nghiệp IT Việt tại Nhật không chỉ có doanh nghiệp Nhật mà còn xuất hiện nhiều “nhân tố mới” đến từ Mỹ, châu Âu.
Cho rằng những đối thủ cạnh tranh mới chính là động lực phát triển của doanh nghiệp, vì càng có thêm công ty cạnh tranh thì càng có thể nhanh chóng tìm được điểm yếu của chính mình để cải thiện, học hỏi, “vị thuyền trưởng” của NTQ Japan nhận định: “Với NTQ Japan thì đối thủ lớn nhất là chính mình. Làm thế nào để có thể liên tục cải tiến vươn lên, hôm nay tốt hơn hôm qua, ngày mai tốt hơn hôm nay, luôn là điều chúng tôi trăn trở, hướng đến. Ngoài thị trường Nhật Bản, trong năm qua, NTQ Solution đã thiết lập sự hiện diện tại thị trường Mỹ và châu Âu. Đây là cơ hội để NTQ Japan hướng đến chiến lược mở rộng mạng lưới đối tác, khách hàng với các doanh nghiệp ngoài khu vực châu Á, qua đó có thể tăng cường năng lực và phát triển các hệ thống giải pháp, dịch vụ chất lượng vượt trội hơn”.
Chưa hài lòng với vị trí Top 4 doanh nghiệp IT Việt lớn nhất tại Nhật, NTQ Japan đang hướng tới những mục tiêu cao hơn: Định vị là một công ty cung cấp dịch vụ IT toàn diện (SIer - System Integrator), có khả năng đảm nhiệm toàn bộ quá trình tích hợp hệ thống IT, từ tư vấn chiến lược, lên kế hoạch, đến triển khai, vận hành.
So với các mô hình Offshore (kinh doanh tại thị trường nước ngoài) và Outsourcing (thuê ngoài) hiện tại, mô hình SIer đòi hỏi năng lực chuyên môn cao hơn cũng như sự thấu hiểu đặc thù vận hành quản trị của doanh nghiệp và lĩnh vực chuyên ngành hoạt động.
“Với nguồn lực hiện tại cùng kinh nghiệm của mình, chúng tôi cạnh tranh công bằng với các công ty SI tại bản địa cũng như các công ty toàn cầu đã có hàng chục năm tích lũy nguồn lực, tiềm lực dồi dào. Tới năm 2026, kỷ niệm tròn 10 năm thành lập, NTQ Japan sẽ trở thành công ty SIer Tier 3-4 tại Nhật Bản với quy mô 300 thành viên; luôn nằm trong Top 5 các doanh nghiệp IT Việt Nam lớn nhất tại Nhật Bản; là môi trường làm việc được đánh giá là Best Workplace (nơi làm việc tốt nhất) cho người Việt Nam tại Nhật. Đến 2030 sẽ vươn lên công ty SIer Tier 2 - quy mô 1.000 thành viên; cung cấp, phát triển hàng nghìn kỹ sư đáp ứng tiêu chuẩn công việc cao, có khả năng tham gia tư vấn công đoạn cao trong các dự án lớn cùng các tập đoàn ở Nhật. Đồng thời chúng tôi cũng sẽ tiếp tục phát triển các sản phẩm, giải pháp “Make in Vietnam” được khách hàng Nhật chào đón và tin dùng”, Giám đốc Phạm Thanh Nam tự tin chia sẻ một số mục tiêu lớn trong tương lai gần.
Chung quan điểm “Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa phải đi cùng nhau”, đầu tháng 7 vừa qua, NTQ Japan cùng một số doanh nghiệp IT Việt chính thức ra mắt Hiệp hội Chuyển đổi số Việt Nam – Nhật Bản, nhằm xây dựng cộng đồng doanh nghiệp số Việt Nam tại Nhật ngày càng lớn mạnh hơn.
Thông qua hoạt động của Hiệp hội, NTQ Japan có cơ hội chia sẻ kinh nghiệm thực tế với các doanh nghiệp Việt Nam cùng ngành, tăng hiệu quả đề xuất cơ quan quản lý của Nhật Bản và Việt Nam hỗ trợ tháo gỡ các khó khăn cho doanh nghiệp Việt, thúc đẩy các hoạt động hợp tác IT và thương mại giữa hai nước.
Ở góc nhìn của “người trong cuộc”, giám đốc NTQ Japan đánh giá cao sự đồng hành từ Bộ Thông tin và Truyền thông cũng như Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) đối với các doanh nghiệp IT Việt muốn mở rộng thị trường sang Nhật.
Cụ thể: Liên tục triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư ở cả Việt Nam và Nhật Bản; Có nhiều chính sách thiết thực, thúc đẩy doanh nghiệp số Việt Nam tự tin vươn ra toàn cầu, trong đó đáng chú ý là thành lập Tổ tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp số Việt Nam đi ra thế giới; Tổ chức nhiều sự kiện, diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm, tạo cơ hội cho doanh nghiệp Việt tìm hiểu môi trường đầu tư ở Nhật, xây dựng mô hình dịch vụ, sản phẩm phù hợp khi gia nhập thị trường.
Dự kiến đầu tháng 8 tới, sự kiện Vietnam IT Day 2024 tại Nhật Bản do VINASA chủ trì tổ chức sẽ có sự tham dự của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng.
“Thông qua Vietnam IT Day 2024 tại Nhật, chúng tôi kỳ vọng các bộ, ban, ngành sẽ có thêm những chính sách thiết thực hơn nữa nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp số Việt Nam tại Nhật hoạt động hiệu quả, những chương trình hỗ trợ xúc tiến nhằm tăng cường gắn kết, giao thương trong lĩnh vực công nghệ giữa Việt Nam - Nhật Bản”, giám đốc NTQ Japan đề xuất.