Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết như vậy tại buổi họp báo chiều 31/3 thông tin kết quả hoạt động ngân hàng quý I/2023.
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tại thời điểm 28/3/2023, tín dụng tăng 2,06% so với cuối năm 2022 và tăng 11,7% so với cùng kỳ năm 2022.
Cơ cấu tín dụng tiếp tục tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên, các động lực tăng trưởng theo chủ trương của Chính phủ.
Trong quý I/2023, lãi suất điều hành ổn định. Ngay từ đầu năm, các ngân hàng đã tích cực giảm lãi suất tiền gửi, lãi suất cho vay.
Phó Thống đốc cho rằng khó khăn của doanh nghiệp khiến nhu cầu tín dụng của một số doanh nghiệp, một số lĩnh vực chững lại. Giai đoạn đầu năm, một số dự án cũng như việc giải ngân bị ảnh hưởng bởi kỳ nghỉ Tết Âm lịch nên giải ngân đầu năm thường không cao. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng con số trên phần nào phản ánh thực trạng khó khăn hiện nay của doanh nghiệp.
Về mặt điều hành, quý I/2023, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã điều hành kịp thời về lãi suất cũng như hạn mức tín dụng. Đến nay, tuy mức độ tăng tín dụng chưa cao nhưng dự kiến tăng trưởng tín dụng cả năm sẽ đạt khoảng 14-15%. Hầu hết ngân hàng đều được giao room tín dụng rất rộng rãi. Vì thế, câu chuyện tín dụng lúc này chính là điều kiện cho vay, nhu cầu vốn của doanh nghiệp.
NHNN đã tổ chức các cuộc đối thoại với các ngành, doanh nghiệp qua những hội nghị lớn nhỏ, thậm chí có chuyên đề, nhằm tìm ra những khó khăn của doanh nghiệp. Nhiều địa phương thông qua hội nghị này để xử lý những khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc tiếp cận vốn vay.
NHNN cũng tiếp tục triển khai các chính sách hỗ trợ lãi suất từ NSNN. Mặc dù chưa đạt kỳ vọng nhưng NHNN đã và đang triển khai tích cực với trách nhiệm cao nhất.
Ngoài ra, việc triển khai để đảm bảo an toàn hệ thống rất được quan tâm trong thời gian qua, nhất là trong bối cảnh một số ngân hàng nước ngoài rơi vào tình trạng mất thanh khoản.
NHNN đang tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp lý, trình Quốc hội sửa đổi các luật liên quan.
Ngày 15/3/2023, trên cơ sở bám sát diễn biến thực tế và tiếp tục thực hiện chủ trương của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, giảm lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp và người dân, NHNN quyết định điều chỉnh một số mức lãi suất điều hành.
Bên cạnh đó, để tiếp tục triển khai chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ trong việc giảm lãi suất cho vay góp phần vào quá trình phục hồi kinh tế, trong tháng 2/2023, NHNN đã làm việc với các NHTM, khuyến khích các NHTM tiết giảm chi phí, tiếp tục giảm lãi suất tiền gửi để có điều kiện giảm lãi suất cho vay hỗ trợ doanh nghiệp, nền kinh tế phục hồi sản xuất kinh doanh.
Theo đó, các NHTM đã điều chỉnh giảm lãi suất tiền gửi từ 0,2-0,5%/năm đối với các kỳ hạn 6 đến 12 tháng kể từ ngày 6/3/2023. Trên cơ sở đó, NHTM có điều kiện để điều chỉnh giảm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng giảm chi phí tài chính.
Tại cuộc họp báo, ông Tú cho biết sẽ có cuộc họp thống nhất giữa 4 ngân hàng thương mại quốc doanh về gói tín dụng 120 nghìn tỷ đồng với lãi suất giảm 1,5% cho các chủ đầu tư BĐS thuộc lĩnh vực nhà ở cho công nhân, nhà ở xã hội, đồng thời lãi suất giảm 2% cho người mua nhà.
"Mỗi người chỉ được vay 1 lần để đảm bảo sự công bằng và tránh trục lợi. Chậm lắm chỉ 1-2 ngày nữa chúng tôi sẽ có sự thống nhất để triển khai với các Bộ, ngành liên quan.", Phó Thống đốc Đào Minh Tú nói.
Trên cơ sở đánh giá tình hình cấp tín dụng đối với BĐS, các khó khăn, vướng mắc trong tín dụng nói chung và tín dụng BĐS nói riêng, NHNN đã chỉ đạo các TCTD: Tiếp tục dành vốn tín dụng cho các dự án BĐS đủ điều kiện pháp lý, có khả năng hoàn thành, sớm đi vào sử dụng, có khả năng tiêu thụ sản phẩm và đảm bảo kế hoạch trả nợ; nhất là các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án nhà ở thương mại giá rẻ có hiệu quả cao; Kiểm soát rủi ro tín dụng đối với phân khúc BĐS cao cấp đang dư thừa nguồn cung/BĐS không có nhu cầu thực/kinh doanh có tính chất đầu cơ BĐS, làm giá, lũng đoạn thị trường BĐS,…;
Ngân hàng Chính sách xã hội tích cực triển khai các chương trình cho vay ưu đãi về nhà ở xã hội, các chương trình cho vay nhà ở đối với các đối tượng chính sách theo chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Liên quan đến chương trình 1 triệu nhà ở xã hội, tại Nghị quyết 33 đã đề cập đến 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, Nghị quyết quy định gói hỗ trợ 120 nghìn tỷ đồng. Thời gian qua NHNN đã tổ chức nhiều cuộc họp thống nhất với 4 ngân hàng thương mại nhà nước (Agribank, BIDV, VietinBank, và Vietcombank) để xây dựng nội dung chương trình.
Theo đó, đối tượng vay vốn bao gồm khách hàng là nhà đầu tư dự án NOXH, nhà ở cho công nhân, dự án cải tạo chung cư cũ, và người mua nhà tại các dự án này. Những dự án này do Bộ Xây dựng công bố danh mục theo quy định.
Bà Hà Thu Giang cho biết, để vay được gói tín dụng này, khách hàng cần đáp ứng các điều kiện trong diện được hưởng các chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, hay chung cư cũ được cải tạo, theo quy định của pháp luật, đồng thời cũng phải đáp ứng các điều kiện về vay vốn theo quy định hiện hành của NHTM, tuân thủ các quy định liên quan đến pháp luật về cho vay.
Về nguyên tắc, mỗi người mua nhà sẽ chỉ được tham gia chương trình này một lần duy nhất.
Chương trình sẽ được triển khai đến khi nào doanh số giải ngân đạt 120 nghìn tỷ đồng nhưng không quá thời hạn 31/12/2030. Lãi suất cho vay sẽ thấp hơn từ 1,5-2% so với lãi suất bình quân trung và dài hạn của 4 ngân hàng thương mại nhà nước trong từng thời kỳ.
Theo đó, dự kiến đến 30/6/2023, lãi suất cho vay trong thời gian hỗ trợ dự kiến khoảng 8,7%/năm đối với chủ đầu tư, và 8,2%/năm đối với người mua nhà.
Định kỳ 6 tháng/lần, NHNN sẽ thông báo lãi suất cho vay trong thời gian hỗ trợ.
Về thời gian áp dụng hỗ trợ lãi suất, với chủ đầu tư áp dụng hỗ trợ lãi suất trong thời hạn 3 năm, với người mua nhà là 5 năm.
Có thể thấy chương trình 120 nghìn tỷ đồng được thực hiện bằng nguồn huy động của 4 ngân hàng thương mại nhà nước. Điều này thể hiện tinh thần chia sẻ của các ngân hàng, góp phần khuyến khích các DN bất động sản đầu tư xây dựng NOXH, cải tạo chung cư cũ.
Chương trình này đã giảm lãi suất cả ở phía cung và cầu với tổng mức giảm từ 3,5-5%. Mức giảm này góp phần làm giảm giá thành NOXH, đồng thời tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân. Đây là một trong những giải pháp gián tiếp góp phần giảm tình trạng mất cân đối cung cầu về nhà ở.