Tết Hàn thực vốn có nguồn gốc từ Trung Quốc. Thế nhưng khi du nhập vào Việt Nam, ngày này đã hợp nhất với tết Bánh trôi, bánh chay, thể hiện rõ nét đặc trưng văn hóa, lối sống riêng của người Việt.
Tết Hàn thực tại Việt Nam là dịp quan trọng, mang ý nghĩa tri ân, tưởng nhớ tổ tiên. Thế nên vào ngày này, mỗi gia đình sẽ chuẩn bị mâm cúng để lễ Phật, cúng gia tiên.
Tùy vào điều kiện của mỗi gia đình, mâm cúng tết Hàn thực có những thay đổi khác nhau. Tuy nhiên, mâm cúng vào ngày này không thể thiếu các món cơ bản sau:
Theo nhà nghiên cứu văn hóa Trịnh Sinh, mâm cúng tết Hàn thực không thể thiếu món bánh trôi, bánh chay. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa biết số lượng bánh trôi, bánh chay chuẩn nhất trong mâm cúng tết Hàn thực.
Đúng phong tục cổ truyền, mâm cúng phải có 3 hoặc 5 đĩa bánh trôi, 3 hoặc 5 bát bánh chay.
Bánh trôi làm bằng bột nếp nhào nặn với nước, có nhân bằng đường. Đường làm nhân bánh trôi ngon nhất là đường phên Dương Liễu, Cát Quê.
Bánh chay cũng làm bằng bột nếp nhào nặn với nước và cũng có nhân, nhưng nhân bằng đậu xanh nấu chín. Loại bánh này được đựng trong bát, chan thêm một chút chè đường khuấy với bột đao hay bột sắn dây ướp hoa bưởi.
Trong lễ cúng dù to hay nhỏ, người Việt đều không thể thiếu nén hương, hoa tươi và trầu cau để trên ban thờ. Do vậy, vào ngày tết Hàn thực, mâm cúng cũng phải được bày biện đầy đủ những lễ vật kể trên.
Mỗi lần thắp hương gia tiên, gia chủ cần thay một ly nước sạch trên bàn thờ. Dịp tết Hàn thực cũng cần phải có một ly nước sạch.
Tùy từng mùa, gia chủ chọn 5 quả có màu sắc khác nhau như màu xanh, đỏ, vàng, tím... để đại diện cho ngũ hành, dâng cúng tổ tiên thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong những điều tốt lành.
Ngoài ra, dịp tết Hàn thực, các gia đình không cần chuẩn bị mâm cỗ linh đình mà chỉ cần thành tâm, dâng bánh trôi, bánh chay lên ban thờ ông bà, tổ tiên.
Đồng thời, trong lúc thắp nhang, gia chủ nên đọc văn khấn cúng tết Hàn thực và nguyện cầu những điều tốt đẹp, an lành trong cuộc sống.
Trong quá trình thực hiện bày biện mâm cúng tết Hàn thực, mỗi người cần lưu ý một số điều sau:
Tránh sử dụng hoa giả, quả giả và thực phẩm đã qua sử dụng khi cúng.
Nên chọn trầu cau tươi mới và màu xanh tươi nhất.
Chọn bánh trôi, bánh chay và hoa quả mới nhất để thể hiện lòng thành và tôn trọng đối với tổ tiên.
Trong lúc cúng, hãy đọc văn khấn và ước mong những điều tốt lành, hạnh phúc trong cuộc sống.
(Tổng hợp)
.svg){kind=icon}
