Cách đây chưa lâu, một nư sinh lớp 8 trường THCS xã Nhị Thành (huyện Thủ Thừa) bị bạn vây đánh phải nhập viện. Qua xác minh ban đầu, vụ việc xảy ra vào khoảng 11h ngày 5/12, tại khu vực công viên trong dự án Khu dân cư ở huyện Thủ Thừa. Nữ sinh bị hành hung là em L.G.H (13 tuổi), học sinh lớp 8 Trường THCS Nhị Thành.
Theo đó, nữ sinh H. bị các học sinh khác (có cả nam và nữ) vây đánh tại một bãi đất trống bên đường. Không thể kháng cự nên em chỉ biết lấy tay che mặt, ôm đầu và van xin. Dù vậy, nhóm bạn vẫn không buông tha, tiếp tục đè H. xuống nền gạch, lột áo.
Vụ việc khiến H. phải nhập viện tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Long An với chấn thương đầu, cổ và đa chấn thương vùng cơ thể. Hiện Công an huyện Thủ Thừa đang vào cuộc xác minh, điều tra vụ việc.
Trước đó, một nam sinh lớp 7 Trường THCS Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) cầm kéo đuổi đâm bạn nữ cùng lớp gây thương tích nặng. Sau đó, em này định nhảy lầu tự tử nhưng được thầy cô và bạn bè kịp thời ngăn lại. Theo thông tin ban đầu vào lúc 8h35, tại lớp 7.3 sau khi vừa học xong tiết 2 môn Tiếng Anh, nam sinh N.T.G.L bất ngờ cầm kéo đuổi theo nữ sinh Đ.T.N.K, cùng học lớp 7.3.
Khi đến cầu thang tầng trệt, nam sinh L. đuổi kịp và đâm nữ sinh K. gây thương tích ở vùng lưng và đầu, sự việc xảy ra nhanh, khiến một số học sinh cùng lớp không kịp can ngăn.
Sau đó, em K. được các thầy cô trong trường sơ cứu và đưa đến bệnh viện cấp cứu. Về phía em L., sau khi gây thương tích cho bạn, do tinh thần hoảng loạn và sợ hãi, em này chạy lên lầu 4 với ý định nhảy lầu tự tử tuy nhiên được các thầy cô và bạn bè kịp thời phát hiện và can ngăn.
Sau khi nhận được thông tin, Công an TP Vũng Tàu đã đến hiện trường phối hợp với nhà trường tiến hành xác minh, điều tra để làm rõ động cơ của nam sinh.
Đặc biệt hơn, một clip lan truyền trên mạng xã hội, nam sinh bị 5 bạn khác giữ chân tay, liên tiếp thúc mạnh vùng nhạy cảm vào cột ở sân trường. Clip ghi lại hình ảnh nam sinh nhóm bạn khống chế và liên tục thúc mạnh vùng nhạy cảm vào cột khiến nhiều người xem bức xúc. Học sinh tỏ ra đau đớn và không thể phản kháng.
Sự việc có nhiều em khác chứng kiến, tuy nhiên không can ngăn. Sự việc được cho xảy ra tại Trường THCS Hòa Nam, huyện Ứng Hòa, Hà Nội.
Tại Bệnh viện Vũng Tàu, nữ sinh K. cấp cứu trong tình trạng có nhiều vết thương ở vùng lưng, vai 2 bên, tay, đầu vùng thái dương trái… khó thở, tức ngực. Nữ sinh này đang được gia đình làm thủ tục chuyển lên bệnh viện ở TP.HCM để điều trị.
Cũng tại Hà Nội, một nam sinh Trường THCS Đại Đồng nhiều lần bị nhóm bạn cùng lớp đánh hội đồng, phải nhập viện vì sang chấn tâm lý. Hiệu trưởng Trường THCS Đại Đồng, xác nhận sự việc xảy ra vào tháng 6/2023 tại Nhà văn hóa thôn Đồng Cầu khi các em nghỉ hè (kết thúc lớp 6).
“Là những học sinh cùng lớp, cùng khối, các học sinh này vẫn thường chơi với nhau. Tuy nhiên, trong nhận thức đã có sự lệch lạc. Các em không ý thức được hết những hậu quả nặng nề”, ông Đỗ Công Dực, Hiệu trưởng Trường THCS Đại Đồng Dực nói.
Theo ông Dực, giữa tháng 9, Trường THCS Đại Đồng cũng đã phát hiện nhóm nam sinh này có hành vi tương tự với nam sinh K. ngay tại trường. Em K. sau đó phải điều trị sang chấn tâm lý 10 ngày, thường xuyên có biểu hiện không tập trung. Em trở lại trường vào giữa tháng 10 nhưng tinh thần không ổn định. Về phía học sinh đánh bạn, Trường THCS Đại Đồng cũng đã đưa ra hình thức kỷ luật cao nhất là cho nghỉ học 4 ngày kết hợp hình thức giáo dục khác.
Đại diện Phòng GD-ĐT huyện Thạch Thất cho biết, UBND huyện Thạch Thất cũng đã yêu cầu kiểm điểm trách nhiệm của Ban giám hiệu Trường THCS Đại Đồng, lãnh đạo UBND xã Đại Đồng trong công tác quản lý nhà trường khi để xảy ra sự việc, không tập trung giải quyết dứt điểm.
Huyện Thạch Thất cũng yêu cầu các bên liên quan quan tâm, giúp đỡ K. và gia đình để em sớm trở lại trường học. Cùng đó, huyện ban hành văn bản chỉ đạo các trường học tăng cường công tác quản lý, giáo dục học sinh; liên hệ thường xuyên giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong quản lý, giáo dục học sinh.
Cũng ở Hà Nội, một nữ sinh lớp 6 ở Hà Nội đã bị nhóm nữ sinh khác có hành vi đạp liên tiếp vào vùng đầu và mặt, dùng chổi quét lên đầu. Bối cảnh sự việc diễn ra trước hành lang lớp học khi nữ sinh áo phông tím ngồi giữa vòng vây của những học sinh khác. Sau khi trêu đùa nhau, một nữ sinh khác mặc áo phông trắng tiến đến dùng chân đạp thẳng vào đầu nữ sinh này.
Nữ sinh áo tím sau đó ôm đầu khóc. Không dừng lại ở đó, nữ sinh áo trắng tiếp tục tiến đến đạp liên tiếp 6-7 lần vào đầu nữ sinh này. Khi nữ sinh này khóc to hơn, nữ sinh kia tiếp tục túm áo kéo lê bạn. Nữ sinh đánh bạn còn có hành vi gây phẫn nộ khi lấy chổi quét lên đầu bạn.
Cũng theo clip ghi lại, sự việc có nhiều học sinh khác chứng kiến. Tuy nhiên, không em nào có động thái can ngăn. Một số học sinh còn cười đùa, cổ súy và dùng điện thoại quay lại cảnh này. Sự việc được cho diễn ra tại Trường THCS Tân Minh (huyện Thường Tín, Hà Nội).
Tại TP.HCM, một đoạn clip dài khoảng 15 giây ghi lại cảnh một nam sinh vừa chửi thề vừa đánh tới tấp vào mặt, vào đầu một nam sinh khác ngay trong lớp học. Clip cũng ghi cảnh nhiều học sinh chứng kiến nhưng chỉ một nữ sinh lên tiếng can ngăn. Sự việc được xác định là học sinh Trường THCS Đống Đa, Bình Thạnh...
Đây là hai học sinh của cùng một lớp. Trước đó, nam sinh bị đánh có nhặt được tiền và nam sinh đánh bạn cho rằng đó là tiền của mình. Nam sinh đánh bạn đã hỏi nhiều lần nhưng em kia không trả lại với lý do đó là tiền nhặt được. Từ đó giữa các em xảy ra mâu thuẫn".
Theo ông Minh, trách nhiệm xử lý thuộc về Trường THCS Đống Đa và Phòng GD-ĐT quận Bình Thạnh và Sở đang chờ báo cáo cụ thể.
"Tôi được biết nhà trường đã mời phụ huynh và học sinh liên quan lên làm việc. Các bước xử lý tiếp theo đang được nhà trường thực hiện".
Hàng chục vụ bạo lực học đường xảy ra khắp nơi trên cả nước cảnh báo nghiêm trọng về văn hoá ứng xử trong trường học hiện nay.
Bên lề kỳ họp Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh chia sẻ ý kiến về tình trạng bạo lực học đường. Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục nhận định từ trước đến nay, tình trạng bạo lực học đường vẫn xảy ra nhưng gần đây, một số vụ việc mức độ bạo lực và cách hành xử rất đáng lo ngại.
“Không chỉ động chân động tay, các em còn xúc phạm nhân phẩm của nhau. Nhiều học sinh chưa có thái độ rõ ràng, chưa chủ động tích cực tham gia ngăn cản bạo lực. Đây là vấn đề rất đáng lo ngại”.
Theo ông, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó, một phần do tác động của phim ảnh, mạng xã hội không lành mạnh.
Ông Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, để giải quyết vấn nạn này cần phải xây dựng văn hóa học đường. Ngoài thời gian ở nhà, nhận sự giáo dục của gia đình, phần lớn trẻ nhận sự giáo dục của nhà trường, nên việc hình thành văn hóa học đường là giải pháp quan trọng
Tuy nhiên, ông Vinh cũng nhận định việc này cần làm lâu dài chứ không thể “một sớm một chiều” có thể nhìn thấy kết quả ngay.
“Hoàn cảnh gia đình mỗi trẻ khác nhau nên rất cần giáo dục gia đình. Trong xã hội hiện đại, giáo dục trong gia đình chưa đủ thì vai trò của giáo dục trong nhà trường rất quan trọng”, ông Vinh nhận định.
Cụ thể, giáo viên phải thật sự gương mẫu, mối quan hệ thầy với thầy, trò với trò phải dựa trên tinh thần yêu thương. Ông Vinh dẫn chứng: “Ngay cả mối quan hệ giữa học sinh với người bảo vệ cũng phải giáo dục để học sinh khi gặp thì lễ phép chào hỏi. Những việc nhỏ như vậy được cải thiện, mọi việc sẽ tốt hơn”.
Ngoài ra, chúng ta cần xây dựng “sức đề kháng” cho các em, có định hướng về cách tiếp cận thông tin giúp các em tự nhận biết cái nào tốt, cái nào xấu. Từ chủ trương thành hành động đòi hỏi rất kiên trì bởi thay đổi nhận thức và hành vi con người là việc cần làm thường xuyên, liên tục, lâu dài.
Ông cũng nói về tính nêu gương của người lớn, gia đình có vai trò quan trọng với trẻ. Bởi người lớn đã có nhận thức đầy đủ và trẻ thường học, làm theo người lớn. Khi có mặt con trẻ, chúng ta phải hành xử mẫu mực, kiềm chế, đừng để các em tiếp xúc với những hành vi tiêu cực của người lớn.
Cũng có ý kiến cho rằng khi còn nhỏ, các em có ý thức cao nhưng lớn hơn sẽ giảm dần độ tự giác, ông Vinh nhấn mạnh ngoài yếu tố giáo dục, cần quản lý xã hội nghiêm minh, đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật, “có xây, có chống” giúp hành vi nhận thức tốt hơn.
Việc nhiều gia đình lấy lý do công việc bận rộn không có thời gian cho con trẻ, Chủ nhiệm Nguyễn Đắc Vinh khẳng định “không phải là bận hay không bận” mà là do ý thức của từng người, từng lúc, từng nơi, từng chỗ, chứ không phải đến giờ mới giảng dạy cho con trẻ.
“Chương trình học kỳ quân đội chỉ 3 tuần nhưng học sinh sau tham gia có những biểu hiện rất tốt như ngủ dậy tự gấp chăn màn, bày tỏ sự yêu thương với bố mẹ. Trong khi trường học là nơi các em được giáo dục 12 năm. Môi trường giáo dục phải làm sao để các em bước vào cảm thấy là nơi tốt đẹp, tác động tích cực đến các em”, ông nhận định.
Ông Vinh cũng đánh giá về nội hàm của môn học đóng vai trò quan trọng trong giáo dục trẻ. Văn hóa học đường nằm trong nội dung mỗi môn học. Nếu các môn học được thiết kế có tính giáo dục, văn hóa cao sẽ ảnh hưởng rất tốt đến học sinh.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục tin khi học sinh được đưa vào một môi trường giáo dục như vậy sẽ trở thành những con người chuẩn mực.