Sách lịch sử đa dạng, tự chủ lựa chọn
Tại Mỹ, môn Lịch sử được giảng dạy kể từ khi Thomas Jefferson lập quốc (1776), với những cuốn sách giáo khoa lịch sử đầu tiên được xuất bản vào cuối thế kỷ 18.
Tuy nhiên, phải đến giữa thế kỷ 19, lịch sử mới trở thành một môn học chính thức và được giảng dạy ở tất cả các cấp trong hệ thống giáo dục Mỹ, từ tiểu học đến đại học.
Chương trình giảng dạy lịch sử khác nhau, tùy theo lựa chọn của tiểu bang, khu học chánh và giáo viên. Điều này có thể dẫn đến sự khác biệt về những chủ đề được đề cập, các nội dung được trình bày và các tài liệu được sử dụng.
Việc lựa chọn sách giáo khoa lịch sử thường được quyết định ở cấp tiểu bang hoặc quận. Một số tiểu bang áp dụng chính sách áp dụng sách giáo khoa trên toàn bang.
Tuy nhiên, các tiểu bang và quận cũng cho phép từng trường hoặc giáo viên chọn sách giáo khoa phù hợp nhất cho học sinh.
Chỉ 17% học sinh phổ thông yêu thích
Giáo dục STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) ngày càng được chú trọng trong những năm gần đây ở Mỹ. Điều này khiến một số người đặt câu hỏi liệu các ngành khoa học nhân văn, đặc biệt là lịch sử liệu có bị đánh giá thấp.
Dựa trên các cuộc khảo sát và nghiên cứu được thực hiện trong những năm gần đây, thái độ của học sinh Mỹ đối với việc học lịch sử rất khác nhau.
Các yếu tố như chất lượng giảng dạy, mức độ phù hợp của tài liệu và nhân khẩu học của sinh viên đều đóng một vai trò trong việc hình thành thái độ của sinh viên đối với môn học này.
Nhìn chung, mức độ phổ biến và yêu thích môn học lịch sử dao động hơn kém 50% trong các cuộc khảo sát. Có thể thấy, học sinh Mỹ không quá "mặn mà" với môn học này.
1. Cuộc khảo sát năm 2017 của Quỹ nhân văn quốc gia (NEH): 52% học sinh trung học phổ thông thích học môn Lịch sử (12% "thích", 40% "hơi thích"). Cuộc khảo sát cũng cho thấy rằng chất lượng giáo viên cũng như phong cách giảng dạy đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành thái độ của học sinh đối với môn lịch sử. |
2. Báo cáo năm 2019 của Trung tâm Nghiên cứu Giáo dục cho thấy lịch sử là môn học ít được yêu thích nhất, chỉ có 17% học sinh trung học phổ thông thích môn học này. |
3. Cuộc khảo sát năm 2018 của Cơ quan Đánh giá Tiến bộ Giáo dục Quốc gia (NAEP) về thái độ của học sinh lớp 8 với lịch sử cho thấy 49% học sinh cho biết lịch sử "thú vị" hoặc "hấp dẫn", trong khi 38% cho rằng "nhàm chán". |
4. Dữ liệu từ Đánh giá Tiến bộ Giáo dục Quốc gia cho thấy chỉ 15% học sinh lớp 8 của Mỹ "đạt" hoặc cao hơn mức "thông thạo" trong bài đánh giá môn lịch sử năm 2018. |
5. Cuộc khảo sát năm 2019 của Hiệp hội Lịch sử Mỹ cho thấy lịch sử là chuyên ngành phổ biến thứ 5 đối với sinh viên đại học (trong số 1.7 triệu bằng cử nhân được trao trong năm học 2016-2017, khoảng 29.000 (hoặc 1.7%) là lịch sử. |
Nỗ lực thay đổi
Đã có những nỗ lực để thúc đẩy việc giảng dạy lịch sử và làm cho môn học hấp dẫn hơn đối với học sinh.
1. Hướng dẫn học sinh thiết kế dự án: Nhiều giáo viên hướng dẫn học sinh làm việc, cộng tác với nhau để nghiên cứu và tạo các dự án như phim tài liệu, vở kịch hoặc triển lãm. Cách tiếp cận này nhấn mạnh vào việc thực hành, kỹ năng nghiên cứu và sáng tạo. |
2. Tự đọc và thảo luận: Trong một số lớp học lịch sử, học sinh được chỉ định tự đọc sách giáo khoa hay các nguồn khác như Internet, sách lịch sử, sau đó tham gia chia sẻ và thảo luận trước lớp. Cách tiếp cận này nhấn mạnh tư duy phản biện và phân tích, cũng như kỹ năng giao tiếp. |
3. Sử dụng công nghệ: Nhiều giáo viên đang kết hợp các công cụ kỹ thuật số như cơ sở dữ liệu nghiên cứu trực tuyến, dòng thời gian tương tác và công cụ bản đồ kỹ thuật số vào bài học của họ. Cách tiếp cận này nhấn mạnh đến kiến thức công nghệ và kỹ năng kỹ thuật số đang ngày càng trở nên quan trọng trong xã hội ngày nay. |
4. Kết hợp với các môn học khác: Một số giáo viên lịch sử đang cộng tác với giáo viên các môn học khác, chẳng hạn như tiếng Anh hay các bộ môn nghệ thuật. Cách này giúp tạo ra các bài học liên môn giúp học sinh kết nối các sự kiện và ý tưởng lịch sử với các môn học khác. |
5. Học tập qua trải nghiệm: Một số giáo viên lịch sử sử dụng các phương pháp học tập qua trải nghiệm như các chuyến đi thực địa đến viện bảo tàng hoặc di tích lịch sử, tái hiện sự kiện hoặc mô phỏng. Cách tiếp cận này nhấn mạnh việc học tập tích cực, trải nghiệm giác quan và gắn kết cảm xúc. |
Tứ Phúc
Bài 3: Gỡ khó cho “nỗi buồn môn Sử”