Công ty cổ phần Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (mã chứng khoán: ITA) vừa công bố báo cáo tài chính bán niên đã soát xét, được Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán phía Nam (AASCS) kiểm toán.

Trong báo cáo mới công bố, AASCS đưa ra kết luận ngoại trừ về khoản mục liên quan đến vấn đề giao dịch giữa Tân Tạo với người có liên quan.

Theo AASCS, về khoản tiền 314 tỷ đồng được Tân Tạo ghi nhận vào mục "đầu tư góp vốn vào đơn vị khác" theo dạng ủy thác đầu tư cho cá nhân là Chủ tịch HĐQT Đặng Thị Hoàng Yến (Maya Dangelas) là chưa phù hợp với quy định kế toán, "do chưa có đầy đủ bằng chứng và chưa được bên nhận vốn đầu tư xác nhận".

Bên cạnh đó, khoản uỷ thác đầu tư cho bà Yến phát sinh trong 6 tháng đầu năm nay được chi bằng tiền mặt 223 tỷ đồng nên kiểm toán không đủ cơ sở kiểm chứng nghiệp vụ này.

Bà Đặng Thị Hoàng Yến. (Ảnh: Hoàng Hà)

Trong văn bản giải trình ý kiến ngoại trừ của kiểm toán ngay sau đó, Phó Tổng giám đốc Tân Tạo Nguyễn Thanh Phong cho biết "đây là khoản uỷ thác đầu tư vào các dự án công nghệ cao tại Mỹ theo các biên bản và nghị quyết đại hội đồng cổ đông từ 2019-2021". Tuy nhiên, ông Phong không bình luận thêm về những vấn đề của kiểm toán.

Theo Nghị định thi hành Luật Chứng khoán, cổ phiếu của một công ty đại chúng có thể bị huỷ niêm yết bắt buộc khi kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ đối với báo cáo tài chính trong ba năm liên tục. Đây là lần đầu ITA bị kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ đối với báo cáo tài chính.

Trong các năm trước đó, Tân Tạo ký hợp đồng kiểm toán với Công ty TNHH Ernst & Young Việt Nam. Nhưng mới đây, Tân Tạo thông tin kiểm toán Ernst & Young Việt Nam đã không tiếp tục tái ký hợp đồng dịch vụ kiểm toán ngay sau khi hết hợp đồng. Vì sự từ chối bất ngờ của Ernst & Young Việt Nam nên Tân Tạo đã phải tìm công ty kiểm toán khác thay thế trong thời gian gấp gáp, đồng thời hứa nộp báo cáo soát xét không quá ngày 30/9.

Cách đây hơn một tháng, Tân Tạo tự điều chỉnh báo cáo tài chính hợp nhất vì "hạch toán sai". Biến động lớn nhất giữa báo cáo mới và cũ là số tiền cũng như mục đích doanh nghiệp này tạm ứng cho bà Yến.

Ban đầu, Tân Tạo ghi tạm ứng cho bà Yến 1.936 tỷ đồng để tham gia dự án ở Mỹ. Nhưng sau đó Công ty sửa lại thành tạm ứng 633 tỷ đồng với mục đích là hợp đồng chuyển nhượng cổ phần.

Báo cáo soát xét của kiểm toán mới cũng tiếp tục có thay đổi. Khoản tạm ứng chuyển nhượng trị giá 633 tỷ đồng trên đã không còn. Thay vào đó, báo cáo kiểm toán thể hiện bà Yến đã nhận "tạm ứng 45 tỷ đồng" và nhận "uỷ thác đầu tư 223 tỷ đồng".

Tổng tài sản của doanh nghiệp tính đến cuối tháng 6 là 13.473 tỷ đồng, nhiều hơn khoảng 230 tỷ đồng so với báo cáo công ty tự lập lần đầu.

Ngoài ra, hàng loạt khoản mục khác cũng có sự chênh lệch như giá trị đầu tư tài chính dài hạn doanh nghiệp này tự công bố là 3.018 tỷ đồng nhưng kiểm toán cho rằng thực tế lên đến 3.644 tỷ đồng. Trái lại, khoản phải thu ngắn hạn mà công ty công bố là 2.609 tỷ đồng thì kiểm toán cho rằng chỉ khoảng 2.200 tỷ đồng.