Việc Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) thực hiện chuỗi nội dung "Điểm tin tuần" là một trong những biện pháp góp phần tuyên truyền, nâng cao nhận thức về lừa đảo trực tuyến cho người dân, giúp họ nhận diện được các hình thức lừa đảo cũng như biết cách tự bảo vệ mình trên mạng.
Trong tuần từ ngày 4/12 đến ngày 10/12, có 6 thông tin nổi bật về các hình thức cũng như những tình huống lừa đảo xảy ra trên không gian mạng Việt Nam được Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến nghị người dùng lưu ý:
Người dùng TP.HCM bị lừa gần 60 triệu đồng vì cung cấp mã OTP
Mới đây, sau khi hoàn tất thủ tục mở thẻ ghi nợ tại phòng giao dịch 1 ngân hàng, anh H.V.L ở TP.HCM đã nhận được cuộc gọi từ số máy lạ yêu cầu cung cấp mã OTP (mật khẩu xác nhận giao dịch) để xác nhận và hẹn ngày nhận thẻ. Ngỡ là cuộc gọi của nhân viên ngân hàng vì vừa hoàn thành giao dịch mở thẻ, người dùng này đã thực hiện theo hướng dẫn. Ngay sau đó, tài khoản của anh H.V.L đã bị trừ gần 60 triệu đồng.
Từ trường hợp người dùng bị đối tượng giả mạo nhân viên ngân hàng để lừa chiếm đoạt tài sản kể trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân nâng cao cảnh giác khi nhận được cuộc gọi, tin nhắn yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân; cần xác minh danh tính của người gọi bằng nhiều cách khác nhau. Người dân tuyệt đối không cung cấp mã OTP, mật khẩu tài khoản ngân hàng hoặc thông tin cá nhân cho bên thứ ba.
Chiêu lừa bán phần mềm theo dõi, nghe lén điện thoại để chiếm đoạt tài sản
Mới đây, một hội nhóm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản bằng hình thức quảng cáo, rao bán phần mềm nghe lén, đọc trộm tin nhắn điện thoại đã bị Công an tỉnh Hải Dương bắt giữ.
Lợi dụng tâm lý của nhiều người muốn theo dõi cuộc sống riêng tư của người thân hoặc các mối quan hệ xã hội, các đối tượng dụ dỗ nạn nhân chuyển tiền và đăng nhập vào phần mềm nghe lén nhưng thực tế là đánh cắp thông tin của họ rồi chiếm đoạt tài sản. Các đối tượng còn lập ra các tài khoản mạng xã hội giả danh các công ty công nghệ, chạy các clip quảng cáo tự cắt ghép, dàn dựng để lừa bán phần mềm.
Cục An toàn thông tin đề nghị người dân nên tìm hiểu và theo dõi thông tin về các hình thức, thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi trên mạng, từ đó có thể chủ động đối phó trước mọi tình huống. Người dân cũng cần lưu ý, không mua các sản phẩm, thiết bị trôi nổi, nhập lậu để tránh bị các đối tượng xấu theo dõi, đánh cắp thông tin, dữ liệu cá nhân.
Cảnh giác với chiêu lừa trúng thưởng, tặng quà dịp cuối năm
Dịp cuối năm, người tiêu dùng thường có tâm lý cởi mở hơn trong chi tiêu. Điều này tạo cơ hội cho các đối tượng lừa đảo dựng lên những kịch bản như rao bán hàng kém chất lượng với giá rẻ, gửi tặng quà hay tổ chức các chương trình trúng thưởng... để chiếm đoạt tài sản.
Sau khi dụ dỗ nạn nhân tham gia vào các chương trình trúng thưởng, khuyến mãi tặng quà, đối tượng yêu cầu nạn nhân đóng nhiều khoản phí để tham gia và bảo đảm sẽ được nhận lại tiền và quà tặng. Tuy nhiên, càng về sau số tiền càng lớn. Đánh vào tâm lý muốn lấy lại số tiền đã đóng, đối tượng tiếp tục hướng dẫn nạn nhân tải các ứng dụng độc hại về điện thoại, sau đó chiếm quyền điều khiển và chiếm đoạt tài sản trong tài khoản ngân hàng của nạn nhân.
Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân chỉ nên tham gia các chương trình khuyến mại, tặng quà... đã có xác nhận đăng ký với Bộ Công Thương. Người dân nên chọn những nền tảng uy tín, có đăng ký pháp nhân và khai báo đầy đủ với cơ quan quản lý nhà nước.
Cảnh báo lừa đảo xuất khẩu hàng sang Canada
Gần đây, số lượng các vụ lừa đảo doanh nghiệp Việt Nam có liên quan đến Canada gia tăng. Các đối tượng giả danh những doanh nghiệp lớn, uy tín tại Canada, tiếp cận hồ sơ đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam bằng nhiều hình thức khác nhau, từ đó thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Các doanh nghiệp Việt Nam được khuyến nghị phải nâng cao cảnh giác; chủ động phối hợp với Thương vụ trong xác minh đối tác trước khi ký kết hợp đồng, yêu cầu đối tác cung cấp các thủ tục, giấy tờ có công chứng tại nước sở tại làm cơ sở ký kết hợp đồng đảm bảo chắc chắn. Cùng với đó, các doanh nghiệp cần tăng cường phối hợp với các hiệp hội, ngành hàng sở tại để được tư vấn những doanh nghiệp uy tín hoặc giúp xác minh năng lực, uy tín của doanh nghiệp sở tại.
Giả mạo fanpage doanh nghiệp lừa tuyển dụng để chiếm đoạt tiền
Mới đây, một số đối tượng đã giả mạo danh nghĩa của Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOIL) để đăng thông tin tuyển dụng trên các fanpage giả mạo nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người ứng tuyển, làm ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp này.
Các đối tượng lừa đảo tạo lập các trang web và fanpage mạo danh với mục đích thu thập thông tin cá nhân của người cần tìm việc, sau đó kết nối nạn nhân vào các nhóm đã được lập sẵn trên Facebook. Sau khi tạo dựng được niềm tin, đối tượng đề nghị người ứng tuyển thực hiện để "đậu vòng sơ khảo", hướng dẫn nạn nhân đăng ký tài khoản và nộp tiền để làm nhiệm vụ.
Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân cảnh giác với các đường link và email lạ; nên kiểm tra kỹ đường link và cài đặt phần mềm bảo mật; không cung cấp thông tin cá nhân trên các trang web không biết nguồn gốc. Đồng thời, các doanh nghiệp cần có sự hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng, tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cộng đồng về nguy cơ lừa đảo.
Giả danh công an gọi điện thoại đe dọa tống tiền
Công an xã Tản Lĩnh (Ba Vì, Hà Nội) cho biết đã phối hợp với phòng giao dịch Ngân hàng Agribank chi nhánh xã Tản Lĩnh, huyện Ba Vì kịp thời ngăn chặn một vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng hình thức giả danh công an gọi điện thoại đe dọa tống tiền.
Cụ thể, bà N.T.H nhận được cuộc gọi của một đối tượng tự giới thiệu là cán bộ công an, thông báo bà có liên quan đến đường dây buôn bán ma túy và yêu cầu phải chuyển 1 tỷ đồng vào tài khoản ngân hàng của đối tượng để xác minh, nếu không bà sẽ bị bắt giam. Quá hoảng sợ, bà N.T.H đã cùng chồng đến phòng giao dịch Agribank để giao dịch chuyển tiền cho đối tượng lừa đảo. Tại đây, nhân viên ngân hàng nhận thấy nét mặt mệt mỏi cùng trạng thái tâm lý hoang mang của vợ chồng bà N.T.H khi yêu cầu rút tiền nên đã liên hệ với Công an xã Tản Lĩnh.
Trước thủ đoạn trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân không làm theo yêu cầu của các đối tượng lạ, không cung cấp thông tin cá nhân để tránh bị mắc bẫy lừa đảo. Trường hợp phát hiện, nghi ngờ bị lừa đảo, người dân cần báo ngay cho cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ và giải quyết kịp thời.