Rau muống là loại cây nhiệt đới bán thủy sinh phát triển trong nước và đất ẩm, chủ yếu được trồng để ăn lá ở các nước Đông Nam Á.
Tuy nhiên, trong nhiều năm, Bộ Nông nghiệp Mỹ đã phân loại rau muống là loại cây có hại do phát triển nhanh chóng trên mặt nước, có tính chất xâm hại, ảnh hưởng tới các loại thực vật bản địa. Gần đây, do sự đấu tranh của nhiều người dân, rau muống đã được nới lỏng hơn trong việc trồng trọt và tiêu thụ.
Giá trị dinh dưỡng
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, rau muống là loại thực phẩm có nhiều giá trị dinh dưỡng. Đây là loại rau rất ít calo (19 calo/100mg) và chất béo trong khi lại chứa nhiều vitamin. Trong 100g rau có 6.600 IU vitamin A (gấp đôi nhu cầu hằng ngày), 55mg vitamin C (92% nhu cầu hằng ngày).
Lá rau giàu chất chống oxy hóa và khoáng chất như carotene-β, lutein, xanthin và cryptoxanthin.
Do đó, các chuyên gia khuyên ăn rau muống để kiểm soát cholesterol và giảm cân (100g chứa 19 calo). Hơn nữa, việc tiêu thụ thường xuyên thực phẩm giàu vitamin C có thể phục hồi mô liên kết, tóc và da; góp phần ngăn ngừa tình trạng thiếu máu do thiếu sắt, chậm lão hóa và ung thư.
Rau muống cũng giàu một số nhóm vitamin B phức hợp như B2 (8%), B3 (5,5%), B6 (7%), B9 (14%)… đóng vai trò quan trọng trong các chức năng trao đổi chất.
Ngoài ra, rau muốn còn chứa các khoáng chất như sắt (21%), canxi (8%), kali (7%), magie (18%), mangan (7%) và phốt pho (5,5%). Magie và canxi tham gia vào quá trình khoáng hóa xương, răng và điều hòa nhịp tim.
Theo Hội đồng Dinh dưỡng Quốc gia Philippines, lượng chất dinh dưỡng trong rau muống gần ngang bằng với sữa, chuối và cam. Sinh trưởng và phát triển trong môi trường bán thủy sinh, rau muống cũng cung cấp chất điện giải và ngăn ngừa táo bón do có nhiều chất xơ, hỗ trợ nhu động ruột.
Ứng dụng trong học cổ truyền
Rau muống dùng làm thuốc đắp chữa các bệnh về da như nấm ngoài da, nấm chân; được dùng để gây nôn khi bị ngộ độc; trị giun. Nước canh rau pha với nước dùng làm túi chườm lạnh để hạ sốt, giảm chứng táo bón.
Trong y học của Ấn Độ, rau muống điều trị bệnh vàng da và các vấn đề về gan. Lá rau chữa bệnh tiểu đường ở phụ nữ có thai, dùng làm thuốc an thần giúp thư giãn và dễ ngủ.
Tác dụng với bệnh nhân tiểu đường
Theo Medical Health Guide, nghiên cứu được thực hiện tại Ấn Độ đã ghi nhận sử dụng chất bổ sung rau muống dạng bột cho chuột mang thai, cả chuột mẹ và thai nhi đều biểu hiện khả năng chống lại stress oxy hóa do bệnh tiểu đường so với nhóm đối chứng.
Chống lại bệnh gan
Khoa Y học Phân tử, Đại học Malaya (Malaysia) tiến hành một nghiên cứu về khả năng rau muống chống nhiễm độc gan do thioacetamide gây ra ở chuột. Kết quả cho thấy chuột sử dụng chiết xuất từ rau muống có thể chống các tổn thương gan, hoại tử tế bào và viêm.
Nghiên cứu này còn gợi ý thêm chiết xuất rau muống góp phần vào điều chỉnh các enzym giải độc cũng như có tác dụng chống oxy hóa và loại bỏ gốc tự do.