Ảnh: Guardian

Theo tờ The Guardian, Học viện Hải quân Mỹ (USNI) đã xem xét các ảnh vệ tinh chụp căn cứ hải quân Nga tại cảng Sevastopol và kết luận rằng hai lồng cá heo đã được chuyển tới căn cứ trên hồi tháng 2, ngay khi Nga bắt đầu tấn công Ukraine. 

Nga có lịch sử huấn luyện cá heo cho mục đích quân sự. Nước này sử dụng động vật có vú, sống dưới nước để lấy đồ vật hoặc ngăn chặn các thợ lặn của đối phương. 

Căn cứ hải quân ở Sevastopol rất quan trọng đối với quân đội Nga vì nó nằm ở mũi nam của Crưm, bán đảo sáp nhập vào Nga năm 2014. Theo phân tích của USNI, nhiều tàu của Nga neo đậu ở đây, dễ trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công dưới biển. 

Ukraine cũng huấn luyện cá heo tại một thủy cung gần Sevastopol theo một chương trình có từ thời Liên Xô, song việc huấn luyện loài vật thông minh này bị rơi vào quên lãng hồi những năm 1990. Trong Chiến tranh Lạnh, cả Mỹ và Liên Xô đều sử dụng cá heo, loài vật có khả năng định vị bằng tiếng vang, vốn cho phép chúng phát hiện các vật thể dưới nước như mìn. 

Mỹ đã chi ít nhất 28 triệu USD để duy trì đội quân cá heo và sư tử biển của riêng mình, cả hai loại đều được huấn luyện, nhằm giúp nước này trong các cuộc xung đột có thể xảy ra. 

Năm 2012, hải quân Ukraine hồi sinh chương trình Sevastopol song năm 2014, khi Crưm sáp nhập vào Nga, các chú cá heo đã chuyển sang sự kiểm soát của Moscow. Ukraine đã đòi lại các chiến binh đặc biệt này nhưng không thành công. Theo hãng tin RIA Novosti, Moscow đã lên kế hoạch mở rộng chương trình huấn luyện cá heo này. 

Hai năm sau, hải quân Nga công bố kế hoạch mua thêm 5 con cá heo, khởi động quy trình đấu thầu cho hợp đồng trị giá 21.000 USD để giao cá heo tới căn cứ Sevastopol vào cuối hè. Hiện không rõ liệu những con cá heo ở Sevastopol hiện giờ có phải là số cá heo trong hợp đồng trên không. 

Ảnh vệ tinh năm 2018 cho thấy, Nga từng sử dụng cá heo được huấn luyện tại căn cứ ở Tartus, Syria trong cuộc chiến Syria. 

Cá heo không phải là sinh vật đại dương duy nhất mà quân đội Nga từng huấn luyện. Một con cá voi beluga từng được phát hiện ở ngoài khơi Na Uy hồi 2019 được cho là đã được hải quân Nga huấn luyện. Các ngư dân cho biết, con cá voi này có "áo giáp" kỳ lạ, có thể mang theo máy ảnh, đã quấy rối tàu của họ, kéo dây thừng ở mạn thuyền. 

Hoài Linh