Đầu tháng 12, ông Trần Văn Cộng (70 tuổi, Tây Hồ, Hà Nội) cảm thấy khó thở. Gia đình đưa ông vào cấp cứu tại Bệnh viện Phổi Trung ương. “Vốn có bệnh nền phổi tắc nghẽn mạn tính nên bố tôi thường xuyên ho, mệt mỏi. Thời tiết lạnh sâu khiến bệnh tình của ông chuyển biến nặng hơn”, con gái ông cho biết.
Ông là một trong số nhiều bệnh nhân mắc bệnh nền chuyển biến nặng phải vào cấp cứu, thở máy tại Bệnh viện Phổi Trung ương do thời tiết chuyển lạnh đột ngột.
ThS.BS Vũ Văn Thành, Trưởng khoa Bệnh phổi mạn tính, Bệnh viện Phổi Trung ương, Hà Nội, cho biết hơn một tuần gần đây, thời tiết miền Bắc chuyển lạnh sâu, vì vậy số lượng bệnh nhân mắc các bệnh lý hô hấp nhập viện đều tăng ở tất các bệnh viện. Riêng tại khoa, số lượng bệnh nhân liên quan mật thiết với các yếu tố môi trường tới khám tăng rõ rệt.
“Trước đây, khoa điều trị cho khoảng 200 bệnh nhân nội trú/tháng, thời gian này số lượng bệnh nhân tăng lên 250 -280 người”, bác sĩ Thành cho biết.
Ông giải thích thêm thời tiết là yếu tố nguy cơ đối với các bệnh lý đường hô hấp, đặc biệt khi thời tiết chuyển lạnh sâu. Bởi phổi là cơ quan trực tiếp thông thương (giao lưu) với môi trường bên ngoài khi chúng ta hít thở.
Tất cả sự thay đổi bên ngoài môi trường đều ảnh hưởng tới phổi. Đặc biệt, đối với các trường hợp có sức đề kháng kém như người cao tuổi, trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, người có bệnh lý nền (mạn tính hô hấp như hen phế quản, phổi tắc nghẽn mãn tính, giãn phế quản hoặc suy giảm miễn dịch)… rất dễ bị tổn thương khi thời tiết giao mùa.
Không khí đi vào cơ thể thường được các cơ quan hô hấp mũi, miệng sưởi ấm. Nếu không khí bị lạnh việc sưởi ấm khó hiệu quả hơn. Ngoài ra, thời tiết lạnh, thay đổi môi trường khiến khả năng bảo vệ tại chỗ của cơ thể bị giảm sút, đặc biệt đối với người có bệnh nền. Bên cạnh đó, môi trường sống có chứa rất nhiều chất độc hại, ô nhiễm, càng tạo điều kiện cho các yếu tố nguy cơ phát huy tác nhân gây bệnh.
Theo ThS.BS Thành, tại khoa bệnh phổi mạn tính, trường hợp nhẹ phải nhập viện cũng cần thở oxy, ca nặng phải thở máy. Đa số bệnh nhân hồi phục ra viện nhưng cũng có những bệnh nhân nặng phải đặt nội khí quản, thậm chí tử vong.
“55 giường bệnh của khoa lúc nào cũng kín. Hiện 15 bệnh thở máy không xâm nhập, số còn lại phải thở oxy. Trên 25% bệnh nhân nặng và nguy kịch, đặc biệt thời điểm vừa qua số bệnh nhân nặng tăng”, bác sĩ cho biết.
Vì vậy, bác sĩ khuyến cáo việc phòng bệnh đóng vai trò rất quan trọng trong giai đoạn này. Cụ thể, đối với các trường hợp được chẩn đoán các bệnh lý nền cần phải quản lý bệnh tốt.
Người dân cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý để nâng cao sức đề kháng. Đặc biệt, người cao tuổi thời điểm giao mùa cần phải ăn uống đầy đủ.
Đặc biệt, người cao tuổi thường thức dậy vào đêm không cẩn thận sẽ bị nhiễm lạnh, gây các nhiễm trùng đường hô hấp, đột quỵ, nhồi máu cơ tim. Với trẻ nhỏ thời điểm đêm cũng cần chú ý tránh để trẻ nhiễm lạnh gây viêm phổi.
Cần tăng sức bảo vệ chủ động bằng cách tiêm phòng vắc xin cúm nhắc lại hàng năm, tiêm phòng vi khuẩn phế cầu. Hai vắc xin giúp này giảm nguy cơ mắc bệnh gây tổn thương phổi. Khi thời tiết lạnh sâu, người dân đi ra ngoài cần phải giữ ấm cơ thể như mặc ấm, đeo khẩu trang…