Văn hóa đọc ở Việt Nam trong bối cảnh hội nhập và phát triển đã mở ra rất nhiều cơ hội mới và cả những khó khăn.
Theo Nielsen BookData, YouTube vượt qua TikTok để trở thành nền tảng trực tuyến phổ biến nhất dành cho độc giả trẻ tìm kiếm những quyển sách mới.
Cuộc khảo sát thực hiện vào cuối năm 2022 cho thấy, 34% người trong độ tuổi từ 14 đến 25 tìm được những quyển sách mới thông qua các video giới thiệu trên YouTube. Nền tảng mạng xã hội đứng ở vị trí tiếp theo trong vai trò cầu nối giữa độc giả trẻ và sách lần lượt là TikTok (32%) và Instagram (27%). Bên cạnh đó, 33% người được hỏi đồng thời có truy cập vào website của các đơn vị bán lẻ sách.
Số liệu này được công bố sau khi BookTok - một cộng đồng bàn luận về sách trên mạng xã hội TikTok - tạo ra trào lưu đọc sách trong giới trẻ, thúc đẩy doanh số bán sách của các tác giả và thể loại được giới thiệu. Trên thực tế, từ lâu YouTube cũng có “BookTube” với những video đánh giá về các tựa sách yêu thích cũng như giới thiệu tác phẩm vừa ra mắt.
Trong cuộc khảo sát, 71% người được hỏi cho biết YouTube là nền tảng họ truy cập nhiều nhất, tính chung cho mọi mục đích. “Với mức sử dụng chung cao như vậy, không có gì ngạc nhiên khi họ khám phá ra sách từ đây”, Jackie Swope, nhà quản lý tại Nielsen BookData nhận xét.
Trong năm 2022, nhóm tuổi 14-25 ở Anh đã mua khoảng 61 triệu cuốn sách với chi phí 496 triệu bảng Anh, chiếm 18% tổng thị trường. Cuộc khảo sát cho thấy 45% trong số này đọc để giải trí hàng tuần, trong khi 17% đọc mỗi ngày.
Hành động/phiêu lưu giả tưởng là thể loại phổ biến nhất dành cho lứa tuổi này, với 36% người tham gia khảo sát cho biết họ thích các tác phẩm đó. Truyện tội phạm/ly kỳ, hài hước và khoa học viễn tưởng/kỳ ảo là một số thể loại quen thuộc được nhiều độc giả tìm mua.
Chỉ 11% số người được hỏi thích sách về thế giới, địa lý, các quốc gia và nền văn hóa khác, trong khi 12% cho biết họ đọc sách về những vấn đề thời sự và xã hội.
Các lý do hàng đầu khiến họ thích đọc là có nhiều sách thú vị (34%), thói quen đọc sách (30%) và hạn chế thời gian trên mạng xã hội (26%). Trong khi các yếu tố chính ảnh hưởng đến việc mua sách bao gồm nội dung mô tả (46%), thích tác giả hoặc bộ truyện trước đó (35%) và thiết kế bìa (31%).
Nhóm tuổi 14-17 ít chịu tác động bởi cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt đối với thói quen mua sách. Chỉ 17% nói rằng sẽ mua ít sách hơn để tiết kiệm tiền, trái ngược với nhóm tuổi 18-21 và 22-25, lần lượt có 31% và 29% số người được hỏi dự định cắt giảm việc mua sách.
Nguyễn Hiếu (Theo The Guardian)