Tết Thanh minh hay còn gọi là Tiết Thanh minh có ý nghĩa quan trọng về tâm linh của người Việt.

Vào ngày này, ngoài những điều kiêng kỵ nhất định, mỗi gia đình cũng nên thực hiện nhiều hoạt động ý nghĩa, nhân văn để cả năm được an vui, may mắn.

Các nhà nghiên cứu văn hóa cho rằng, Tết Thanh minh là dịp mà tấm lòng hiếu thuận của con cháu được thể hiện rõ nét nhất.

{keywords}
Nếu trẻ đủ sức khỏe, các gia đình nên để trẻ cùng đi tảo mộ vào dịp Tết Thanh minh (Ảnh: Báo Lao Động).

Ý nghĩa quan trọng nhất của dịp lễ này là mọi người báo hiếu, trả nghĩa, đền đáp ơn sinh thành, dưỡng dục của tổ tiên. Điều này thể hiện rõ nét qua việc mỗi người, mỗi gia đình đi tảo mộ dòng họ, gia tộc vào dịp Tết Thanh minh.

Khẳng định thông tin trên, TS Nguyễn Ánh Hồng – Trưởng khoa Văn hóa Phát triển (Học viện Báo chí và Tuyên truyền) cho biết, vào ngày Thanh minh, người dân đi tảo mộ gia tiên và làm lễ cúng gia tiên sau tảo mộ.

Công việc chính của tảo mộ là sửa sang các ngôi mộ của tổ tiên và thắp hương cho người đã khuất.

Theo TS Ánh Hồng, trong ngày Tết Thanh minh, người già hay trẻ đều ra phần mộ dòng họ để con cháu có trách nhiệm hơn với gia đình, bày tỏ lòng thành kính, biết ơn các thế hệ trước.

Nếu ở xa các phần mộ của dòng tộc, người dân có thể cúng ‘vọng tâm’ tức là cúng từ xa. Theo đó, các gia đình có thể bày biện mâm cúng và thắp hương tại từng gia đình.

Khi đi tảo mộ dòng tộc, nếu sức khỏe trẻ đảm bảo, các gia đình nên cho con, cháu nhỏ của mình đi cùng. Việc này không chỉ mang mục đích giúp trẻ nắm được vị trí ngôi mộ của gia tiên mà còn học được cách thể hiện sự kính trọng tổ tiên qua tục viếng mộ.

Ngoài những ngôi mộ được trông nom cẩn thận, còn có những ngôi mộ vô chủ, không người thăm viếng vì thế những người đi viếng mộ cũng cắm cho các ngôi mộ này một nén hương tỏ lòng thành kính.

Trong quá trình đốt vàng mã cho người đã khuất, người dân cũng cần chú ý an toàn về phòng cháy.

Ngoài ra, vào dịp này, người dân cũng nên dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ, nơi thờ cúng cho sạch sẽ, gọn gàng.

Theo quan niệm người xưa, việc dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ, nơi thờ cúng như thay hoa, lau bát hương là một trong những việc làm quan trọng thể hiện sự quan tâm chăm sóc và tiếp đón của con cháu đối với chân linh của ông bà, tổ tiên.

Hà Nguyễn (tổng hợp)

Bài cúng tết Thanh minh năm 2023

Bài cúng tết Thanh minh năm 2023

Tết Thanh minh có ý nghĩa quan trọng đối với người Việt. Vào ngày này, con cháu thường về tảo mộ và làm mâm cúng dâng lên ông bà, tổ tiên.