Nữ Giám đốc 8x đưa nấm đông trùng hạ thảo Quảng Nam “xuất ngoại”

Khởi nghiệp với mong muốn giúp người Việt khỏe hơn

Năm 2017, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam trao Giấy chứng nhận dự án nuôi trồng thành công mô hình đông trùng hạ thảo tại tỉnh cho cựu sinh viên Đại học Thể dục thể thao Nguyễn Thành Luận (ở thôn Phú Bình, xã Tam Phú, thành phố Tam Kỳ). 

“Luận là người đầu tiên nghiên cứu thành công nấm đông trùng hạ thảo tại tỉnh nhà. Hợp tác xã Nấm đông trùng hạ thảo Quảng Nam được Luận thành lập với hướng đi ngay từ đầu là làm hữu cơ hoàn toàn nhằm giúp người Việt khỏe hơn, không vì chạy theo doanh thu mà cho thêm chất tăng trưởng vào sản phẩm”, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Sản xuất và Thương mại BT Group Nguyễn Thị Bích Thảo (sinh năm 1984) tự hào khoe em trai mình.

Thời điểm Luận khởi nghiệp, rất nhiều người chưa biết tới nấm đông trùng hạ thảo, hoặc chỉ nghe phong thanh rằng “món nấm dược liệu bổ dưỡng này mắc tiền lắm, phải nhập từ nước ngoài về, người giàu mới dám xài”.

“Bản thân tôi lúc đầu cũng bán tín bán nghi, thấy bảo sản phẩm tương tự ở Tây Tạng có giá tiền tỷ, làm sao em mình làm được. Khi Luận pha nấm đông trùng hạ thảo cho cả nhà uống, tôi chần chừ mãi không muốn thử. Sau nghĩ các bác lãnh đạo tỉnh/thành phố cũng quan tâm, sử dụng sản phẩm của Luận, chẳng có lý gì mình lại không dùng. Và sau một thời gian uống thì thấy sản phẩm thực sự tốt cho sức khỏe”, nữ Giám đốc thế hệ 8x kể.

Làm ra nấm đông trùng hạ thảo chất lượng tốt không phải chuyện đơn giản. Cần phải đầu tư máy móc, thiết bị, nghiên cứu kỹ các tiêu chuẩn nuôi trồng. 

Sau không ít lần thất bại (thậm chí thời gian đầu, có lần tất cả số đông trùng hạ thảo trong phòng thí nghiệm bị nhiễm bệnh chết hết), Luận tìm ra những “con số vàng” cần tuân thủ: Nhiệt độ khi xử lý tại phòng kín phải từ 18 - 23 độ C, độ ẩm 85%; Nhiệt độ phòng nuôi từ 18 - 20 độ C, độ ẩm trên 85%, chiếu sáng 12 - 14 giờ/ngày cho đến khi thu hoạch... 

Công nghệ sấy hiện đại nhất hiện nay là sấy thăng hoa (giúp nấm sau khi sấy vẫn giữ nguyên dưỡng chất, hình dạng, màu sắc, đảm bảo nguyên chất 100% hữu cơ) cũng được nghiên cứu, đầu tư ứng dụng tại Hợp tác xã Nấm đông trùng hạ thảo Quảng Nam.

Không lo kiếm tiền cho riêng bản thân mình, Luận sẵn sàng chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm sản xuất nấm đông trùng hạ thảo, chuyển giao công nghệ cho nhiều hộ dân khác ở trong và ngoài tỉnh để đem lại nhiều lợi ích hơn cho cộng đồng.

Những năm đại dịch Covid-19 hoành hành, lượng người muốn sử dụng nấm đông trùng hạ thảo tăng mạnh vì cộng đồng truyền tai nhau rất nhiều lợi ích như: Tăng cường sức đề kháng, trị mất ngủ, chống viêm, cải thiện hô hấp, bồi bổ cơ thể…

Tuy nhiên, do chuỗi cung ứng bị đứt gãy, khó mua hàng nhập khẩu, nhiều người tiêu dùng Việt quay sang tìm hiểu sản phẩm do người Việt tự nuôi trồng.

Hợp tác xã Nấm đông trùng hạ thảo Quảng Nam làm không kịp để bán, phải mở rộng xưởng sản xuất để tăng sản lượng, đáp ứng nhu cầu thị trường. Nhiều nơi mua sỉ của Hợp tác xã mang về bán với giá cao hơn rất nhiều lần.

Năm 2021, nhằm giúp Hợp tác xã của Nguyễn Thành Luận đưa sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo Quảng Nam tới tay người tiêu dùng với mức giá không bị “thổi” quá mức, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Sản xuất và Thương mại BT Group do Nguyễn Thị Bích Thảo làm Giám đốc chính thức ra mắt thị trường.

Các hoạt động như đăng ký bảo hộ thương hiệu, đáp ứng tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm, đầu tư bao bì, ứng dụng truy xuất nguồn gốc… nhanh chóng được chị Ba của Luận triển khai, tạo “giấy thông hành” cho sản phẩm của Hợp tác xã Nấm đông trùng hạ thảo Quảng Nam ra thị trường thuận lợi hơn trước.

Dùng tâm sáng đối mặt nhiều “bài toán khó” trên thương trường

Vài năm nay, tại thị trường Việt, các sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo do người Việt nghiên cứu sản xuất với đa dạng công nghệ như sấy nhiệt, sấy lạnh, sấy âm độ… “nở rộ như nấm mọc sau mưa”. 

“Để nhanh thu tiền, có cơ sở sản xuất chỉ nuôi cấy ngắn ngày, khoảng 40 – 45 ngày. Trong khi Hợp tác xã Nấm đông trùng hạ thảo Quảng Nam tuân thủ đúng quy trình từ 85 – 90 ngày mới thu hoạch. Hiện tại, tất cả các dòng sản phẩm của chúng tôi đều đã được chứng nhận ISO 22000:2018. Năm ngoái, chúng tôi có 3 sản phẩm đạt OCOP 3 sao (Nấm đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa, Trà túi lọc đông trùng hạ thảo, Rượu đông trùng hạ thảo), và 3 sản phẩm nông nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh”, Giám đốc Bích Thảo cho biết. 

Thị trường thật giả lẫn lộn, cạnh tranh không lành mạnh đang là “bài toán khó” đối với những người làm ăn chân chính.

“Có lần xem trên mạng thấy sản phẩm đẹp, sợi dài, giá rẻ hơn của mình, tôi mua về dùng thử, đổ nước sôi vào thấy mùi kháng sinh, nhưng nếu pha xong để nguội thì sẽ không nhận thấy mùi đó. Lần khác thấy một số người livestream sợi nấm đông trùng hạ thảo na ná của mình nhưng giá vẫn rẻ hơn nhiều, tôi đặt mua và nhai trực tiếp thì vị của nó ngọt thanh nơi cổ họng”, nữ Giám đốc cho hay.

Nhiều năm lăn lộn trên thương trường, “sếp” BT Group tích lũy kha khá kinh nghiệm. Chẳng hạn, cùng nuôi dài ngày nhưng khi nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo theo kiểu vô cơ, nhiều cơ sở sản xuất cho thêm đường để tăng độ thành công, khi nhai nấm sẽ có vị ngọt ở họng, người tiểu đường dùng sẽ không tốt cho sức khỏe; còn nấm nuôi hữu cơ có vị lợ mặn hơn sản phẩm vô cơ.

Nguyễn Thành Luận chuyển giao công nghệ nuôi cấy nấm đông trùng hạ thảo theo cả 2 hướng hữu cơ và vô cơ, nhưng luôn khuyến nghị nên nuôi theo mô hình hữu cơ 100%, việc lựa chọn là do người nuôi tự quyết định.

“Như tôi đã nói, ngay từ ban đầu, chúng tôi chọn hướng sản xuất hữu cơ nhằm giảm thiểu tối đa những gì ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe của người tiêu dùng. Ngay cả những lúc khó khăn nhất, chúng tôi vẫn không lung lay định hướng này. Mình cứ làm với tâm sáng thôi”, Giám đốc Bích Thảo tâm sự.

Hiện BT Group đang kinh doanh khoảng 20 dòng sản phẩm, riêng dòng sản phẩm sấy thăng hoa tách làm 4 loại, hướng tới những phân khúc khách hàng khác nhau. 

Nấm sản xuất hữu cơ thì thành phẩm của mỗi mẻ khó đều chằn chặn. Những sợi nấm nhỏ sẽ bán với giá rất ưu đãi, bán sỉ chỉ 12 triệu đồng/kg, bán lẻ khoảng 15 – 18 triệu đồng/kg, giúp người kinh phí hạn hẹp cũng có cơ hội mua về dùng để bồi bổ sức khỏe. Những người cần dùng thường xuyên chỉ cần uống loại sợi nhỏ cũng đảm bảo hàm lượng dưỡng chất cao. 

Còn các loại cao cấp, thượng hạng, sẽ đầu tư bao bì, nhãn mác để bán ra thị trường với giá cao hơn (sản phẩm cao cấp giá cao nhất hơn 40 triệu đồng), đảm bảo nguồn doanh thu cần thiết để tiếp tục mở rộng thị trường và tái đầu tư cho hoạt động R&D (nghiên cứu và phát triển) các dòng sản phẩm mới.

Đưa sản phẩm thương hiệu Việt ra thế giới

Cùng với việc nghiên cứu, sản xuất ra nhiều dòng nấm dược liệu với mức giá phù hợp “túi tiền” của đa số người tiêu dùng Việt, nữ doanh nhân 8x còn muốn lan tỏa sản phẩm thương hiệu Việt ra cả thị trường quốc tế.

Cuối năm 2021, khi dịch Covid-19 dần được kiểm soát, nhận thấy sự quan tâm lớn của công chúng đối với dòng sản phẩm dược liệu, chăm sóc sức khỏe, Giám đốc BT Group bắt đầu tính chuyện kinh doanh ở thị trường nước ngoài.

Thông qua một số chương trình xúc tiến thương mại của Bộ Công Thương và một số chính sách hỗ trợ đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp vừa và nhỏ, sản phẩm của BT Group đã hiện diện tại một số quốc gia trong khu vực như Lào, Trung Quốc…

Những “át chủ bài” được BT Group “mang chuông đi đánh xứ người” thu hút sự quan tâm lớn nhất của khách hàng ngoại quốc gồm: Nấm đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa với đa dạng cách sử dụng như hãm trà, hầm cháo, nấu canh, ngâm rượu…; Yến sào đông trùng hạ thảo, là sự kết hợp giữa yến sào chưng với nấm đông trùng hạ thảo với công nghệ hấp tiệt trùng…

“Tôi nhớ mãi lần tham gia Hội chợ Xúc tiến thương mại CAEXPO  lần thứ 20  tại Nam Ninh - Quảng Tây (Trung Quốc), có đoàn khách người Đài Loan (Trung Quốc) vào tham quan gian hàng của BT Group. Một số người dùng thử nước pha nấm đông trùng hạ thảo và mật ong ngâm nấm đông trùng hạ thảo của chúng tôi xong tò mò hỏi vì sao lại không có vị tanh như một số sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo khác, vì sao thân cây nấm đông trùng hạ thảo căng tròn, ăn thử có cảm giác giòn tan? Sau khi nghe chúng tôi giải thích cặn kẽ quy trình nuôi trồng hữu cơ, họ quyết định mua về dùng thử, và đến nay vẫn đặt hàng, thậm chí còn ngỏ ý muốn làm đại lý phân phối cho chúng tôi bên Đài Loan nếu thủ tục pháp lý không quá rắc rối”, Giám đốc Bích Thảo ôn lại kỷ niệm thú vị.

Về cơ bản, chất lượng sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo Quảng Nam mà BT Group mang ra thị trường quốc tế cũng giống như sản phẩm phục vụ khách hàng trong nước. Điểm khác biệt ở chỗ mẫu mã, bao bì được linh hoạt thiết kế theo ngôn ngữ, văn hóa… của từng quốc gia.

“Phòng Phát triển thị trường của chúng tôi thường xuyên phân tích số liệu về xu hướng tiêu dùng, nhu cầu sản phẩm tại từng thị trường, đánh giá ưu nhược điểm của sản phẩm công ty mình so với sản phẩm nội địa ở thị trường mình hướng tới. Hoạt động R&D sản phẩm mới luôn được ưu tiên đầu tư để tùy chỉnh sản phẩm phù hợp nhu cầu của thị trường đích, đồng thời xây dựng chiến lược giá phù hợp để tăng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Tất nhiên, ứng dụng công nghệ vào sản xuất và quản lý là việc hết sức quan trọng để đảm bảo chuỗi cung ứng được ổn định bền vững. Chúng tôi đã xây dựng kế hoạch đầu tư máy móc công nghệ cao với dây chuyền hiện đại tự động hóa, tối ưu hiệu suất, tuân thủ các yêu cầu về an toàn, chất lượng và môi trường, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế”, nữ Giám đốc chia sẻ thêm.

Bên cạnh các hoạt động gặp gỡ kết nối đơn hàng với đối tác quốc tế, đội ngũ BT Group rất chịu khó cập nhật yêu cầu về các chứng chỉ cũng như tiêu chí cần và đủ để xuất khẩu sang những thị trường khó tính.

Theo kế hoạch sắp tới, BT Group sẽ tiếp tục chinh phục thêm một số thị trường như: Mỹ, Singapore, Tây Á, Dubai, Ả Rập, một số thị trường Đông Âu…

“Nhờ sự nỗ lực của bản thân, chúng tôi đã xuất khẩu rất nhiều sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo qua đường tiểu ngạch. Nếu các bộ, ban, ngành có thêm các chương trình, chính sách hỗ trợ xúc tiến thương mại thì việc đưa sản phẩm ra thị trường thế giới sẽ nhanh hơn và hiệu quả hơn. Rất mong được tham gia nhiều hơn nữa các chuỗi cung ứng kết nối với siêu thị, chuỗi cửa hàng bán lẻ để sản phẩm thương hiệu Việt Nấm đông trùng hạ thảo Quảng Nam của chúng tôi sẽ nhanh chóng phục vụ cộng đồng người Việt khắp thế giới”, Giám đốc BT Group giãi bày mong muốn lớn nhất của mình lúc này.