Bộ trưởng Tài chính: Có tình trạng lợi dụng chứng khoán để rửa tiền

Còn mỗi Tân Hoàng Minh chưa được nợ trái phiếu doanh nghiệp ĐB Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) tranh luận. Ông Nghĩa cho rằng, thời gian qua đã có sự buông lỏng quản lý đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, những cảnh báo của Bộ Tài chính về thị trường này không có hiệu quả. Trong thời gian tới cần có các giải pháp quản lý thích hợp để không làm phát sinh hậu quả tiêu cực như nhiều năm trước đây.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết: "Từ trước tới giờ, trái phiếu doanh nghiệp không bị đảo nợ, không bị không trả nợ, trừ trường hợp Tân Hoàng Minh. Có nghĩa dòng trái phiếu doanh nghiệp vẫn trung chuyển bình thường", Bộ trưởng Tài chính cho biết.

Quản lý phải thực hiện đúng luật pháp, căn cứ vào Luật Chứng khoán, Nghị định 153 thì phần trái phiếu phát hành riêng lẻ cơ quan quản lý Nhà nước gần như không cấp phép, không can thiệp. Sau này, thấy lên nhiều quá mới đặt vấn đề quản lý. Luật Chứng khoán không đưa ra điều kiện phát hành cần doanh nghiệp có lãi hay tài sản đảm bảo nên Nghị định 153 cũng không quy định. "Vừa rồi chúng ta xử lý trường hợp phát hành không đúng quy định", ông nói.

Bộ trưởng Tài chính cho biết, liên quan đến vấn đề hóa đơn điện tử, chính sách hỗ trợ cho những đơn vị vùng sâu vùng xa thực hiện hóa đơn điện tử, thực hiện đúng Luật Quản lý thuế 2019, các doanh nghiệp được thực hiện hóa đơn và hạch toán điện tử. Phương án áp dụng khoa học công nghệ sẽ giúp chúng ta giải quyết được số lượng lớn hóa đơn, phản ánh đúng doanh thu, thuận lợi trong quá trình kiểm soát, kiểm tra. Tổng Cục thuế đã triển khai bước một, lấy 6 địa phương tiến hành thí điểm triển khai hóa đơn điện tử, từ tháng 4/2022 đến nay đã tiếp tục triển khai bước 2 để mở rộng thêm.

Đến 1/7/2022, tất cả doanh nghiệp cả nước thực hiện hóa đơn điện tử, mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, người dân và nhà nước. Đồng thời áp dụng trí tuệ nhân tạo trong phân tích dữ liệu sẽ ngăn chặn trục lợi chính sách, làm hóa đơn giả.

Đối với chính sách hỗ trợ các tỉnh vùng sâu vùng xa, các doanh nghiệp tổ chức thực hiện hóa đơn điện tử, Bộ trưởng cho biết, các hộ gia đình vùng sâu, vùng xa chưa có điều kiện về máy tính, điện thoại thông minh thì sẽ triển khai hóa đơn điện tử theo lộ trình dần dần. Đối với doanh nghiệp vùng sâu vùng xa vẫn thực hiện quản lý hóa đơn có mã, truyền dữ liệu đến cơ quan thuế để quản lý thuế chặt chẽ. Về trách nhiệm chỉ đạo việc cổ phần hóa, Bộ trưởng cho biết, Chính phủ đã lập Ban Chỉ đạo về cổ phần hóa, gồm các thành viên là các Bộ, ngành hữu quan, trong đó có Bộ Tài chính. Trách nhiệm chỉ đạo trực tiếp trong vấn đề cổ phần hóa là chủ sở hữu của doanh nghiệp. Ở tỉnh, trách nhiệm này thuộc về UBND tỉnh thực hiện cổ phần hóa theo đúng danh mục đã được Thủ tướng ban hành, đúng kế hoạch cổ phần hóa.

Với các doanh nghiệp thuộc Bộ, Bộ trưởng là người trực tiếp chỉ đạo, Chủ tịch Hội đồng thành viên và Tổng giám đốc phải chịu trách nhiệm về phương án cổ phần hóa. Trong những năm qua, quá trình cổ phần hóa diễn ra chậm, vì hồ sơ cổ phần hóa không được lập, phương án cổ phần hóa không hoàn chỉnh, không được phê duyệt.

Vướng mắc chủ yếu trong công tác này là ở khâu đánh giá giá trị của doanh nghiệp, phương án sử dụng đất khi UBND các tỉnh không phê duyệt, các vướng mắc khác trong nội tại doanh nghiệp ngay từ khi chưa cổ phần hóa.

Liên quan đến ý kiến cổ phần hóa còn thấp, Bộ trưởng cho biết kết quả này thể hiện sự chưa quyết tâm, chưa trách nhiệm của các doanh nghiệp, các cơ quan chủ sở hữu trong thúc đẩy cổ phần hóa, còn vướng mắc trong sự phối hợp, nên phương án cổ phần hóa không được phê duyệt, không lên sàn và bán được, dẫn tới thu ngân sách thấp hơn dự toán. Về vấn đề gian lận trong nền tảng số, Bộ trưởng cho biết Bộ Tài chính đã trình dự thảo sửa đổi Nghị định 121/2013/NĐ-CP, đồng thời đề xuất sàn thương mại điện tử phải thu hộ thuế của những người tham gia sàn cho Nhà nước, đó là điều kiện cấp phép sàn hoạt động.

Theo Bộ trưởng, máy chủ ở quốc gia khác thì rất khó quản lý, chỉ có sàn thương mại là nơi có đầy đủ thông tin, nên sẽ thu thuế và nộp về ngân sách nhà nước. Đây là biện pháp tốt để thu thuế trên sàn thương mại điện tử, Bộ Tài chính cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Thông tin và Truyền thông và các Bộ, ngành hữu quan để thực hiện tốt việc này.

Trước giờ nghỉ giải lao trưa, một số ĐBQH đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Tài chính. ĐB Leo Thị Lịch (Bắc Giang) cho biết, thời gian qua việc cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp đang dậm chân tại chỗ. Đề nghị Bộ trưởng giải trình về sự chậm trễ này, trách nhiệm thuộc về ai? ĐB Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng): Nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả về quản lý nhà nước trong chống thất thu thuế, đại biểu đề nghị Bộ Tài chính cho biết rõ đã có cơ chế, chính sách gì để tháo gỡ khó khăn và hỗ trợ việc triển khai hóa đơn điện tử đối với các địa phương thuộc vùng kinh tế khó khăn và đặc biệt khó khăn. Đề nghị Bộ trưởng đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao năng lực dự báo, phân tích tình hình thu ngân sách nhà nước trong những năm tới. ĐB Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) cho rằng tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp thời gian qua chưa đạt kế hoạch đề ra. Đề nghị Bộ trưởng cho biết nguyên nhân là gì và giải pháp để thúc đẩy cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp, bảo đảm đạt mục tiêu đề ra. Bên cạnh đó, đề nghị Bộ trưởng làm rõ giải pháp trước mắt và lâu dài để quản lý tốt doanh thu đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng số, tránh việc gian lận, trốn thuế từ hoạt động này.

Đến 11h30, vẫn còn ĐBQH đăng ký tranh luận.  Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị để lại cho phiên chiều. Chiều nay, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc sẽ có 30 phút để tiếp tục trả lời chất vấn.

Trả lời câu hỏi của các ĐBQH về vấn đề giá sách giáo khoa, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, thời gian sắp tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp với Bộ Tài chính thực hiện các thủ tục cần thiết để trình Chính phủ, Quốc hội giải pháp ổn định và lâu dài về vấn đề giá sách giáo khoa.

Về vấn đề thuộc chức năng quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ đang tích cực soạn thông tư mới về quy cách, quy chuẩn của sách cho phù hợp hơn với tình hình hiện nay, quy định này cũng sẽ góp phần tác động vào giá sách.

Trong việc yêu cầu doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, giảm khâu trung gian, chi phí phát hành canh tranh lành mạnh, Bộ đã và đang làm, sẽ tiếp tục thực hiện với Nhà xuất bản Giáo dục.

Bộ trưởng cũng cho biết, Bộ GD&ĐT đã ban hành Thông tư 21/2014/TT-BGDĐT quy định về quản lí và sử dụng xuất bản phẩm tham khảo trong các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên.

Trong đó có nêu rõ “giáo viên và cán bộ quản lí giáo dục các cấp không được lạm dụng vị trí công tác của mình để thực hiện hoặc tham gia thực hiện việc ép buộc, vận động học sinh, học viên hoặc cha mẹ học sinh, học viên mua xuất bản phẩm tham khảo dưới bất kì hình thức nào”.

Do đó, Bộ trưởng mong muốn các địa phương cùng với Bộ GD&ĐT tiếp tục kiểm soát việc này các trường học thuộc địa bàn của mình để tránh gây bức xúc trước dư luận.

Về việc kiểm soát lạm phát, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho rằng đây là vấn đề toàn cầu, nền kinh tế của chúng ta có độ mở cửa rất lớn, sản xuất trong nước thì phụ thuộc nhiều vào việc nhập khẩu các nguyên nhiên vật liệu từ nước ngoài, nên cũng chịu áp lực của lạm phát. Hiện nay Chính phủ đang chỉ đạo rất quyết liệt về vấn đề này, trong những tháng đầu năm, lạm phát của nước ta thì vẫn đang ở mức kiểm soát được, mức tăng giá liên quan đến cái giá hàng hóa thế giới.

Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, trong thời gian tới chính sách tiền tệ cũng sẽ phải theo sát diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ cũng như là tiến độ giải ngân các gói hỗ trợ phục hồi, phát triển kinh tế để đưa ra những biện pháp điều hành phù hợp với thực tiễn, đặc biệt cần kết hợp giữa chính sách tiền tệ, tài khóa và chính sách kiểm soát giá.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, thông qua Ban chỉ đạo điều hành giá, Chính phủ đang chỉ đạo các bộ, ngành phân tích sát những diễn biến, nguyên nhân của lạm phát để đưa ra những kết hợp chính sách phù hợp. Ngoài ra, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng làm rõ một số vấn đề được các đại biểu quan tâm liên quan đến việc điều hành thị trường tiền tệ.

Trả lời vấn đề bảo hiểm nông nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, Chính phủ đã ban hành Nghị định 58 để thực hiện thí điểm giai đoạn 2011-2013, tuy nhiên kết quả đạt thấp. Số hộ tham gia ít, phần lớn là hộ nghèo chủ yếu ở các tỉnh Hà Giang, Nghệ An, Bình Đình, Thái Bình. Với lợi nhuận không cao nên các doanh nghiệp bảo hiểm cũng chưa hăng hái tham gia.

Trước thực trạng này, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Cục Bảo hiểm khuyến khích doanh nghiệp thực hiện và kỳ vọng, sau khi Quốc hội ban hành Luật Kinh doanh bảo hiểm loại hình bảo hiểm này được thúc đẩy hơn.

Về thực trạng cổ phần hóa và thoái vốn doanh nghiệp Nhà nước rất chậm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết vướng mắc nhất là xác định giá trị doanh nghiệp và phương án sử dụng đất; bên cạnh đó, rủi ro pháp lý cao nên các cơ quan chủ quản ngại phê duyệt phương án, các doanh nghiệp quyết tâm không cao nên tình hình “dậm chân tại chỗ”.

Về trách nhiệm của các cơ quan trong vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ, Chính phủ giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp theo dõi; Bộ Tài chính được giao theo dõi cổ phần hóa và phối hợp các cơ quan hỗ trợ doanh nghiệp; còn trực tiếp thực hiện là doanh nghiệp và cơ quan đại diện vốn chủ sở hữu.

Trước các nút thắt về mặt pháp lý cần được hoàn thiện đảm bảo cho vấn đề cổ phần hóa, Bộ trưởng cho rằng phải có mục tiêu hay nguyên tắc để thực hiện vấn đề cổ phần hóa theo hướng: đối với những những doanh nghiệp dưới 5% vốn của Nhà nước nên cổ phần hóa hết, để các doanh nghiệp ngoài Nhà nước thực hiện sản xuất, kinh doanh chủ động; nếu Nhà nước là tham gia vốn phải điều hành được.

Đối với những doanh nghiệp quản trị tốt, làm ăn tốt, giải quyết được việc làm, giữ được vai trò điều tiết cho các nền kinh tế nên giữ và nên tăng cường năng lực hoạt động. Đồng thời, trong quá trình cổ phần hóa, cần quản lý chặt chẽ đất đai…

Phát biểu điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, việc so sánh quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp nước ta với các quốc gia khác trên thế giới sẽ khập khiễng, bởi lịch sử thị trường trái phiếu doanh nghiệp ở các nước đã có từ rất lâu đời, tuy nhiên ở Việt Nam còn sơ khai.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, trong thời gian tới cần rà soát lại chính sách pháp luật để có những giải pháp xử lý bất cập, hướng tới hoàn thiện cơ sở pháp lý trong lĩnh vực này; đồng thời làm rõ công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát được triển khai cụ thể ra sao để đảm bảo tính hiệu quả cao.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam báo cáo, giải trình rõ hơn về trách nhiệm kiểm tra, giám sát của bộ, ngành trong lĩnh vực quản lý.

ĐB Tô Thị Bích Châu (TP.HCM) tranh luận về việc đóng thuế với xe tặng cho, nhất về xe sang dùng cho tiêu dùng. Bà cho rằng Bộ trưởng trả lời chưa đầy đủ.

Nữ ĐB nêu trong đại dịch tại TP.HCM nhận được nhiều xe cấp cứu, xe cứu thương từ nước ngoài, lúc đó “chúng tôi cũng có xin bộ, ngành liên quan về miễn giảm thuế với các loại xe này nhưng không được đồng ý”.

Một số DN đã chắt chiu kinh phí để hỗ trợ chống dịch, nhất là tài trợ xe cấp cứu, theo bà Châu lý ra phải được miễn giảm thuế. Một xe cấp cứu tặng cho BV 115 khoảng 5 tỷ đồng, DN xin miễn giảm thuế không được nên phải đóng thêm hơn 600 triệu đồng để nhập xe đó về và tặng cho BV.

ĐBQH đề nghị trong tình hình khẩn cấp, nhất là trong chống dịch đề nghị Bộ Tài chính đưa vào danh mục được miễn giảm thuế giống như thuốc, vắc xin.

Trả lời tranh luận, Bộ trưởng Tài chính cho biết, theo quy định các khoản thuế về xe biếu tặng không được miễn, giảm.

Cơ quan thuế là cơ quan thực hành nên phải thực hiện theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận quy định này chưa phù hợp với thực tiễn đặc biệt trong phòng chống dịch. Bộ trưởng cho biết sẽ tiếp thu để sửa.

Ngay sau đó, Chủ tịch Quốc hội nêu ý kiến, chúng ta áp dụng không máy móc, mà trong những hoàn cảnh đặc biệt sẽ cần có những biện pháp khác với quy định pháp luật để xử lý. Để làm rõ hơn những vấn đề mà các đại biểu Quốc hội quan tâm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng phối hợp với Bộ Tài chính làm rõ trách nhiệm của Nhà nước trong việc tham gia quản lý, lành mạnh hóa, chống gian lận, thất thoát, sai phạm trong lĩnh vực thị trường chứng khoán, cổ phiếu và thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn phối hợp giải trình để làm rõ thêm vấn đề liên quan đến giá sách giáo khoa mà các đại biểu Quốc hội quan tâm.

ĐB Trần Văn Lâm chất vấn về giải pháp với tình trạng bong bóng thị trường chứng khoán. ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng tháp) hỏi Bộ trưởng Tài chính về việc mua sắm tài sản công, trong đó có việc mua xe công còn tình trạng mỗi nơi một kiểu, nhiều bất cập, nhưng vẫn áp dụng còn nơi này, nơi khác.

Đại biểu cũng yêu cầu Bộ Tài chính tham gia vào việc thẩm định giá SGK và đề nghị. Quốc hội nghiên cứu bổ sung thêm việc định giá các mặt hàng liên quan sinh hoạt đời sống người dân vào Luật giá.

ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) bày tỏ sự lo lắng tình trạng giá xăng dầu tăng khiến các hàng hóa khác tăng theo và đặt câu hỏi về giải pháp kiểm soát lạm phát trong thời gian tới.

Trả lời câu hỏi về thị trường chứng khoán, Bộ trưởng Tài chính khẳng định trong thời gian qua thị trường chứng khoán có tăng trưởng tốt. Tuy nhiên, đã xảy ra một số hiện tượng thao túng cổ phiếu, đưa thông tin sai lệch, lừa dối khách hàng, đầu cơ…

Bộ Tài chính đã có nhiều biện pháp như tiến hành cảnh báo, trình Chính phủ sửa Nghị định, tăng cường các biện pháp thực hiện minh bạch thị trường chứng khoán, đặc biệt là thị trường trái phiếu DN.

Theo ông Hồ Đức Phớc, đây kênh huy động vốn trung hạn dài hạn đảm bảo nguồn lực cho phát triển. Các quốc gia đã có trên 500 năm thị trường chứng khoán, chúng ta mới 22 năm.

“Vừa qua, xảy ra chuyện thao túng. Đó là hành vi cá nhân, sinh ra nhiều tài khoản để lôi kéo rồi bán đi… Đối với trái phiếu DN cũng phát hành trái phiếu đưa thông tin sai lệch. Những việc này vi phạm trật tự kinh tế, Luật Chứng khoán… phải xử lý nghiêm”, ông Phớc khẳng định.

Về giải pháp, Bộ trưởng Tài chính cho biết, sẽ tăng cường giám sát, kiểm tra, đưa trí tuệ nhân tạo vào theo dõi thông tin, đồng thời thiết lập một kênh theo dõi. Cùng với việc hoàn thiện nghị định, tiến tới hoàn thiện Luật Chứng khoán. Đặc biệt là tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm, đặc biệt các giao dịch bất thường.

“Thông qua kiểm tra chúng tôi phát hiện nhiều sai phạm, trong đó có lợi dụng chứng khoán để rửa tiền”, Bộ trưởng cho hay.

Trả lời câu hỏi của đại biểu về việc các đại lý xe làm thất thu thuế, Bộ trưởng Tài chính cho biết, theo quy định chỉ được hậu kiểm các đại lý này nhưng cũng rất khó, chưa siết chặt chỗ này. Bởi người dân lấy hóa đơn giá bán khác giá mua nên cũng không có cơ sở xử lý. Việc này phải điều tra, thu thập chứng cứ mới có cơ sở xử lý đối với đại lý xe máy bán giá khác, thu tiền giá khác để xác định tội trốn thuế.

Về việc mua sắm tài sản công đã có hướng dẫn theo tiêu chuẩn, định mức, chế độ do nhà nước ban hành. Việc mua ô tô cũng đã có quy định nếu mua trái quy định thì vi phạm. Bộ trưởng cũng bày tỏ mong muốn kỳ họp vào tháng 10 tới đây, Quốc hội bắt đầu sửa Luật Giá và mong ĐBQH quan tâm, tăng quyền cho bộ trong việc thẩm định giá các mặt hàng liên quan đến sinh hoạt đời sống của người dân.

Trả lời câu hỏi về giải pháp kiềm chế lạm phát, Bộ trưởng cho rằng, nền kinh tế chúng ta hội nhập sâu rộng, nhập khẩu nhiều, giá nguyên vật liệu tăng kéo giá các mặt hàng trong nước tăng, làm tăng lạm phát. Nhưng chúng ta có thế mạnh là tự chủ lương thực thực phẩm chiếm 40% trong rổ hàng hóa nên tác động đến chúng ta ít hơn. Bộ trưởng nêu rõ, đây thời điểm vàng nếu ta tận dụng để phát triển thì sẽ vượt lên. Giải pháp trong thời gian tới, ông Phớc cho rằng, chính sách tiền tệ Thống đốc Ngân hàng sẽ nói rõ hơn.

Còn chính sách tài khóa thì vừa giảm thuế, vừa bảo đảm an sinh xã hội, vừa xây dựng cơ sở hạ tầng. Cùng với đó là giải pháp tiết kiệm, quản lý chặt giá, thúc đẩy DN, hộ kinh doanh phát triển, thúc đẩy chuyển đổi số… “Các chính sách hướng đến DN và người dân. DN người dân làm ăn hiệu quả có thu nhập thì sẽ giữ vững chính sách tài khóa, tiền tệ.

Vì vậy, mọi thủ tục hành chính, chuyển đổi số,… cần dồn vai trò DN, người dân để cho sản xuất kinh doanh có hiệu quả là quan trọng nhất.

 Đại biểu Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) tranh luận với phần trả lời của Bộ trưởng Hồ Đức Phớc về nguyên tắc điều hành ngân sách là “sự chủ đạo của Trung ương và tăng cường sự chủ động của địa phương”.

Đại biểu cho biết, theo nhiều địa phương Thông tư 65 năm 2021 của Bộ Tài chính quy định chỉ dùng chi thường xuyên để bảo dưỡng, sửa chữa tài sản công; việc cải tạo, bảo dưỡng, nâng cấp phải dùng nguồn đầu tư công. Tuy nhiên, sử dụng chi thường xuyên quy trình đơn giản, còn dùng vốn đầu tư công thì quy trình phức tạp, mất nhiều công sức, chi phí, thời gian. “Bộ trưởng có biết vướng mắc này, theo bộ trưởng có sửa thông tư 65 theo hướng cho phép địa phương sử dụng chi thường xuyên để cải tạo, nâng cấp, mở rộng tài sản công nhằm vừa giữ kỷ cương trong sử dụng ngân sách, tránh thất thoát lãng phí, vừa phát huy sự chủ động của địa phương trong điều hành ngân sách sao hiệu quả những đồng vốn quý giá của quốc gia”, đại biểu đặt vấn đề.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội ) tranh luận lại phần trả lời của Bộ trưởng về thẩm định giá SGK bằng việc bày tỏ ngạc nhiên khi Bộ trưởng nói “Bộ chỉ thẩm định giá với loại hàng chỉ mua bằng ngân sách”.

Theo ông Trí tiền của người dân, nhất là dân nghèo có con đi học. “Câu chuyện này lâu rồi, tôi tha thiết đề nghị Quốc hội sớm đưa SGK vào mặt hàng thẩm định giá, trợ giá cho học sinh vùng khó khăn càng sớm càng tốt. Luật giá cần sớm sửa đổi nội dung này”, Đại biểu Nguyễn Anh Trí nói.

Trả lời tranh luận của đại biểu Trần Hữu Hậu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, ý kiến của đại biểu rất đúng và bày tỏ “bản thân chúng tôi cũng mong muốn như đại biểu nhưng pháp luật là pháp luật, không thể làm khác được”.

Theo ông Phớc, Thông tư của Bộ Tài chính quy định khi sửa chữa nhà thì phải đưa vào đầu tư công kể cả vốn ngân hàng… Trước đây, việc sử dụng quỹ của các đơn vị sự nghiệp đưa vào đầu tư công, sau này vướng nên đã sửa mở ra giao cho đơn vị chủ quản. “Nếu tại kì họp này, ĐBQH đồng ý tách không đưa cái này vào đầu tư công mà đưa vào chi thường xuyên thì chúng tôi ủng hộ”, ông Phớc nói. Về thẩm định giá SGK, Bộ trưởng Tài chính bày tỏ đồng tình ý kiến của đại biểu.

“ĐBQH đồng ý quy định như vậy thì tốt quá. Còn luật giá hiện nay chưa cho phép. Chúng tôi hoàn toàn hoan nghênh ý kiến của đại biểu”, ông Phớc nói.

Điều hành phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc làm rõ vấn đề ĐB nêu, trách nhiệm thuộc cơ quan nào?

Ví dụ như biểu thuế xuất nhập khẩu trong việc tính giá cơ sở là trách nhiệm của ai, có phải của Chính phủ không? Thuế nhập khẩu trong tính giá cơ sở không phải khi nào cũng là trách nhiệm của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ngoài các công cụ về thuế, vấn đề trợ giúp trực tiếp cho những đối tượng chịu tác động như Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã nêu trong Phiên họp chất vấn chiều ngày 7/6 như hỗ trợ cho ngư dân đánh bắt xa bờ, lĩnh vực giao thông vận tải, cho người nghèo, người thu nhập thấp…. phải nghiên cứu toàn diện các công cụ, giải pháp quản lý theo nguyên tắc thị trường nhưng có sự quản lý của nhà nước.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Bộ Tài chính chỉ đạo, rà soát những nội dung cũng như nhiệm vụ trước đây chưa hoàn thành. Những vấn đề về thuế, dù là trách nhiệm của thuộc phạm vi thẩm quyền của Bộ hay của Chính phủ, của Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội... cũng cần phải đề xuất từ Bộ quản lý nhà nước. Hiện nay cử tri và nhân dân đang trông chờ phản ứng chính sách này, đề nghị Bộ trưởng quan tâm thể hiện quan điểm, nguyên tắc của mình.

Bộ trưởng cho biết đã ban hành bao nhiêu văn bản đề xuất rất cụ thể để các cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết định về giá cơ sở của mặt hàng xăng dầu, và những mặt hàng khác không chỉ có vấn đề về thuế và phí mà còn có chi phí định mức, lợi nhuận định mức…

Trả lời chất vấn ĐB Giao, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ trưởng chưa nhận được văn bản nào liên quan đến vấn đề này. Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, khi sách giáo khoa được bổ sung vào danh mục trong Luật giá, chúng ta mới có cơ sở để triển khai.

Hiện tại, Bộ trưởng cho rằng, chúng ta chỉ có thể vận động các cơ quan chủ quản tiết giảm chi phí để giá sách giáo khoa hạ xuống và các em học sinh được thụ hưởng. Về ý kiến ĐB Thân, ông Hồ Đức Phớc cho biết xăng dầu là mặt hàng bình ổn nên đến lúc nào đó Nhà nước phải can thiệp vào. Giảm giá xăng dầu thì giảm được giá thành sản xuất, thúc đẩy được tăng trưởng, từ đó có tích lũy cho nền kinh tế, chúng ta lại thu thuế được thông qua tăng giá trị ở mặt hàng khác. Đây cũng là giải pháp nhưng giảm tới mức nào thì phải đánh giá được tác động. ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cho rằng, SGK đưa vào loại hàng hoá đặc biệt, cần thẩm định giá. Đặc biệt, cần trợ giá SGK cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vùng sâu vùng xa. Theo ông, tiền từ người dân, dân nghèo, gia đình có con đi học rất quý, tha thiết đề nghị Quốc hội sớm đưa sách giáo khoa phải là mặt hàng được thẩm định giá, cần trợ giá cho học sinh ở vùng khó khăn càng sớm càng tốt. Luật Giá tới đây cần sửa đổi tốt nhất. Bộ trưởng Tài chính đánh giá ý kiến này rất hay và điều này chỉ có Quốc hội quyết định, các cơ quan dưới không thể quyết định được.

Nếu kỳ họp này, Quốc hội thống nhất, đưa vào nghị quyết thì chúng ta thực hiện, Bộ Tài chính sẽ tranh thủ hướng dẫn và tiến hành triển khai ngay. Luật giá quy định chỉ kê khai và không có trong khung định giá. Để đảm bảo hợp lý tính về giá cả, giảm khó khăn cho người dân, người nghèo, người yếu thế.

Sau khi Bộ trưởng trả lời, ĐB Châu Quỳnh Giao tranh luận lại. Bà chia sẻ "không hiểu vì sao" hai năm qua, Ủy ban Văn hóa Giáo dục và Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng nhiều lần kiến nghị Bộ Tài chính nhưng chưa thấy trả lời về việc đề xuất quản lý khung giá sách giáo khoa.

"Việc này không phải trách nhiệm của riêng Bộ trưởng nhưng cử tri và đại biểu mong muốn được giải thích rõ là có khó khăn gì trong việc đưa giá sách giáo khoa vào diện bình ổn giá. Chứ chúng ta cứ trả lời sắp tới, sắp tới, nhưng các em học sinh sẽ bị lỡ nhịp. Cần nói rõ để phụ huynh và học sinh biết khi nào giá sách giáo khoa ở mức phù hợp, lợi ích hài hòa giữa doanh nghiệp, nhà nước, học sinh, phụ huynh", bà Giao nói.

Cũng chưa đồng tình với phần trả lời về giá xăng dầu của Bộ trưởng, ĐB Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) cho rằng, kinh tế nước ta thị trường XHCN cho nên việc can thiệp vào giá xăng dầu quá nhiều cũng không phù hợp với giá thị trường.

“Hãy để giá tự nhiên theo hướng tăng, giảm của thế giới. Nếu có can thiệp chỉ một phần nào thôi”, ông Thân bày tỏ.

ĐB Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn): Đề nghị Bộ trưởng Tài chính làm rõ trách nhiệm của mình về tình trạng vi phạm trong hoạt động thẩm định giá thời gian qua và Bộ trưởng đã có những biện pháp gì để triển khai thực hiện trong thời gian tới nhằm chấn chỉnh những vi phạm trong hoạt động này?

ĐB Đinh Thị Ngọc Dung (Hải Dương): Giá sách giáo khoa do Bộ Tài chính quy định chứ không phải Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đề nghị Bộ trưởng nêu rõ những giải pháp để giải quyết về vấn đề liên quan tới giá sách giáo khoa mà nhân dân cả nước đang rất quan tâm trong thời gian qua.

ĐB Châu Quỳnh Dao (Kiên Giang): Hơn 2 năm trước, Bộ Tài chính được yêu cầu tiến hành rà soát, đánh giá tổng thể tình hình triển khai thực hiện Luật giá để trình cấp có thẩm quyền xem xét bổ sung sách giáo khoa vào danh mục nhà nước định giá nhưng đến nay Bộ chưa hoàn thành. Đề nghị Bộ trưởng Tài chính làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của Bộ trong vấn đề này?

ĐB Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương): Quan tâm đến giá xăng dầu trên thị trường thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp và hiện đang đứng ở mức cao, đề nghị Bộ trưởng nêu rõ quan điểm của Bộ Tài chính về các ý kiến đề nghị cần tiếp tục có các biện pháp giảm các khoản thuế xăng dầu để hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp trong thời gian này.

Trả lời câu hỏi của ĐB Thủy về thẩm định giá, Bộ trưởng cho biết: Từ năm 2015 đến nay, cả nước có 431 công ty thẩm định giá. Sau khi Nghị định 12 ra đời, Bộ đã rà soát đến nay còn 219 công ty định giá hoạt động. Những vi phạm công ty thẩm định giá vừa qua như giá đất, thiết bị y tế…

Những vi phạm thuộc luật hình sự đã được xử lý. Vì có sự thông đồng móc ngoặc với nhau để nâng giá lên làm thất thoát ngân sách nhà nước thì sẽ bị xử lý.

Với Bộ Tài chính, Bộ trưởng khẳng định đã tăng cường thanh tra, kiểm tra với các công ty thẩm định giá. Những công ty không đủ điều kiện, sẽ tiến hành đình chỉ, cấm hoạt động. Thời gian tới, Bộ sẽ tăng thực hiện vấn đề này hơn nữa, Bộ trưởng cho biết. Còn với những hành vi sai phạm của cá nhân cụ thể thì theo Bộ trưởng, họ phải tự chịu trách nhiệm.

Vừa qua, Bộ cũng đã mở các lớp đào tạo về thẩm định giá để đào tạo, thực hiện tốt nhất. Trả lời về giá SGK, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, việc kê khai giá SGK vẫn được doanh nghiệp thực hiện.

Nhà nước chỉ thẩm định giá với những loại sản phẩm được mua bằng ngân sách, còn với mặt hàng này người mua sẽ lựa chọn mua chỗ nào tốt nhất, rẻ nhất trên tinh thần minh bạch, công khai. Trước câu hỏi của đại biểu về có đưa SGK vào diện bình ổn giá hay không, ông Phớc cho hay, Bộ Tài chính và GD&ĐT đã họp bàn, thống nhất sẽ báo cáo Thủ tướng, đưa mặt hàng sách giáo khoa vào Luật Giá, nhưng được quyết định hay không thuộc thẩm quyền Quốc hội. Về giảm thuế với xăng dầu, Bộ trưởng cho biết hiện nay tuy giá tăng cao nhưng so với các nước xung quanh Việt Nam vẫn thấp hơn (Lào cao hơn 10.000-11.000 đồng, Thái Lan và Campuchia cũng cao hơn từ 2.000-3.000 đồng). Khi giá xăng dầu trong nước có giảm thuế hay không thì thuộc thẩm quyền của UB Thường vụ Quốc hội và Quốc hội. Việc giảm thuế môi trường, đối với xăng là 4.000 đồng/lít, Bộ trưởng cho biết đã đề xuất được Thường vụ Quốc hội chấp nhận giảm 2.000 đồng, như vậy cả nước giảm mất 24.000 tỷ ngân sách. Còn 2.000 đồng nữa, theo quy định của Luật, thì Thường vụ Quốc hội chỉ được giảm thêm 1.000 đồng nữa còn nếu muốn giảm 2.000 đồng thì thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Nếu giảm các loại thuế khác thì cũng thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Bộ trưởng cho biết trước mắt sẽ đánh giá tác động để báo cáo Chính phủ, trình với Thường vụ Quốc hội, Quốc hội để giảm thuế xăng dầu xuống. Nhưng ông Phớc cũng nhấn mạnh phải thực hiện chính sách đồng bộ nếu giảm thuế để giảm giá mà vẫn để buôn lậu xăng dầu xảy ra, thì vô tình chung dòng tiền sẽ “chạy” sang nước ngoài.

ĐB Nguyễn Danh Tú (Kiên Giang) đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp để tăng cường vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương, trách nhiệm và giải pháp của Bộ trưởng trong quản lý, điều hành, vì có một số diễn biến không lành mạnh của thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp thời gian qua.

Trách nhiệm và giải pháp của Bộ trưởng để thực hiện hiệu quả chính sách mua sắm công, quản lý, hiệu quả hoạt động đấu giá tài sản?

Trả lời câu hỏi về giải pháp phát triển thị trường chứng khoán, trái phiếu minh bạch, bền vững, trong thời gian tới, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ tiếp tục tăng cường tổ chức thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp phát hành và công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ; phối hợp với ngân hàng nhà nước trong quản lý, giám sát việc các tổ chức tín dụng phát hành, đầu tư và cung cấp dịch vụ về trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan công an trong xác minh, điều tra, xử lý các vụ việc thao túng, phối hợp xử lý các tin đồn thất thiệt, sai sự thật, cung cấp thông tin cho cơ quan công an khi có các dấu hiệu nghi ngờ trong quá trình thanh, kiểm tra.

Đồng thời, Bộ cũng đã tiến hành xử lý kỷ luật các cán bộ trong lĩnh vực tài chính có những vi phạm trong khi thi hành công vụ.

Bên cạnh đó, Bộ cũng rà soát đồng bộ từ Luật đến các Nghị định và văn bản hướng dẫn để tăng cường minh bạch thông tin, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia thị trường.

Đối với các văn bản hướng dẫn thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Bộ Tài chính, sẽ tập trung rà soát để đề xuất sửa đổi các chính sách nhằm quản lý chặt chẽ hoạt động của các công ty chứng khoán, nâng cao trách nhiệm của các tổ chức cung cấp dịch vụ, tổ chức kinh doanh chứng khoán. Từ tháng 4 đến tháng 9/2021, Bộ ra 5 thông cáo báo chí về rủi ro của thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Bộ cũng cảnh báo nhà đầu tư chứng khoán; ngày 1/9/2021 ra công điện yêu cầu Ủy ban chứng khoán và các cơ quan thanh tra. Ngày 1/4/2022, cơ quan này thanh tra các công ty kiểm toán độc lập của các công ty chứng khoán, từ đó phát hiện nhiều sai phạm, chuyển cơ quan điều tra 34 vụ, xử phạt hành chính 568 vụ, với số tiền hơn 29 tỷ đồng.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, đây cũng là bước làm lành mạnh hóa thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, người đứng đầu ngành Tài chính cũng thừa nhận trách nhiệm cán bộ Bộ Tài chính cũng có.

“Chúng tôi đã cách chức 2 cán bộ lãnh đạo, cảnh cáo 2 cán bộ, kiểm điểm nhiều người khác, trong đó có Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán, Tổng giám đốc HOSE bị cách chức…”, ông Phớc nói.

Ông cũng nêu ra các sai phạm liên quan do: Ban hành quy định không đúng thông tư của Bộ Tài chính, để nghẽn mạch thông tin gây ảnh hưởng nhà đầu tư; thiếu thanh tra, kiểm tra giám sát; khi phát hiện ra sai phạm thì lại không ra quyết định bổ sung hủy giao dịch chứng khoán…

ĐB Trần Hồng Nguyên (Bình Thuận) hỏi, thời gian qua dư luận quan tâm về thông tin xe biếu tặng. Đây thực chất là cách lách luật, trốn thuế, làm thất thu ngân sách nhà nước. Bộ trưởng thông tin gì về việc này? Ngành Tài chính có biện pháp gì về công tác luân chuyển, điều động, chuyển đổi vị trí công chức, nhất là công chức ở vị trí “nhạy cảm” thuế, hải quan?

Trả lời câu hỏi của ĐB Nguyên về việc xe biếu tặng có trốn thuế không? Bộ trưởng Phớc cho biết, theo quy định các hãng xe phải đặt đại lý ở Việt Nam để chuyển xe. Tuy nhiên, có loại xe số lượng bán ít nên không có đại lý (xe đặc thù) nên lợi dụng lỗ hổng này các DN chuyển sang biếu tặng. Theo quy định hiện hành, xe biếu tặng “không được giảm, miễn bất cứ loại thuế nào kể cả thuế nhập khẩu, tiêu thụ đặc biệt, thu nhập”.

Ông Phớc nêu, thời gian vừa qua báo chí có phản ánh và Bộ đã tổ chức kiểm tra và đúng, khi kê khai, doanh nghiệp kê khai giá thấp nhưng cơ quan hải quan đã căn cứ vào quy định đối với bảng thuế các loại xe để xác định lại xe biếu tặng để truy thu thuế.

Ông Phớc cũng cho biết, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái giao Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công an kiểm tra. Bộ Tài chính đã giao cho Tổng Cục hải quan làm việc với C03 - Bộ Công an và tổ chức họp nhiều lần, kiểm tra.

Đến hôm nay vẫn chưa có kết quả nhưng Bộ đã chỉ đạo các Cục thuế, Tổng cục hải quan chỉ đạo các Cục hải quan của địa phương kiểm tra, rà soát lại xem có thất thu thuế không và việc định giá xe có chính xác không.

“Hiện, theo báo cáo của Tổng Cục hải quan không phát hiện thất thu thuế vì các loại thuế được nộp đầy đủ”, ông Phớc khẳng định.

Về luân chuyển cán bộ, Bộ trưởng cho biết, công tác này làm rất mạnh mẽ, không quá 8 năm giữ một vị trí và thường là 5 năm phải chuyển đổi vị trí.

Hằng năm, Bộ luân chuyển hàng chục nghìn cán bộ, với tinh thần minh bạch, công bằng, tạo được tính tự giác với các cán bộ hải quan, kho bạc, thuế. Bộ trưởng cho biết, Bộ Tài chính với 67000 cán bộ, công chức, đầu năm Bộ sẽ đưa ra danh sách luân chuyển cán bộ của năm sau từ tỉnh này sang tỉnh khác hoặc từ tỉnh lên bộ, từ phòng này sang phòng khác.

Khi thực hiện luân chuyển cũng không có đơn thư kiện cáo. Công tác luân chuyển cán bộ trong ngành tài chính cơ bản thực hiện đúng chính sách, tiến độ theo quy định của pháp luật.

ĐB Nguyễn Lâm Thành (Thái Nguyên) nêu trong quá trình triển khai Nghị định số 15/2022 của Chính phủ quy định về chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết 43/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ, hỗ trợ, chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội, doanh nghiệp phản ánh trong quá trình thực hiện gặp các vướng mắc về cách xác định hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế, thời điểm lập hóa đơn và quy định về việc Luật hóa đơn.

Riêng đối với hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế, xin Bộ trưởng cho biết ngành Tài chính đã tháo gỡ các vướng mắc đó như thế nào để bảo đảm quyền lợi của các doanh nghiệp và để nghị quyết của Quốc hội, chính sách pháp luật sớm đi vào cuộc sống?

Trả lời ĐB Thành về vấn đề thực hiện Nghị định 15/2022/NĐ-CP về chính sách giảm thuế VAT, Bộ trưởng Phớc cho biết đã đề xuất với Thủ tướng Chính phủ về phương thức tính hợp lý, không bắt buộc tách hóa đơn.

Bộ cũng đang hoàn thiện và sửa đổi Nghị định này, đặc biệt các hóa đơn điện tử của các doanh nghiệp được thực hiện khá thuận lợi; đảm bảo các doanh nghiệp, hộ kinh doanh thực hiện kê khai đúng và đầy đủ, tránh các vướng mắc có thể phát sinh.

ĐB Nguyễn Thị Lệ (TP.HCM) đặt vấn đề, việc rà soát xử lý nhà đất, phương án sử dụng đất của doanh nghiệp, thực hiện cổ phần hoá vừa qua còn khó khăn, kéo dài do pháp lý đất đai phức tạp, đặc biệt là việc xác định lợi thế quyền sử dụng đất. Thêm nữa, vấn đề giá khởi điểm khi thoái vốn nhưng còn nhiều cách hiểu khác nhau, còn lúng túng khi thực hiện, Bộ trưởng sẽ xử lý như thế nào về vấn đề này?

Vấn đề thứ hai, nhiều DN thoái vốn chưa triệt để, công tác cổ phần hoá thoái vốn của một số bộ ngành địa phương còn hạn chế, đặc biệt liên quan đến vấn đề đất đai, dẫn đến thất thoát vốn tài sản của Nhà nước. Quan điểm của Bộ Tài chính như thế nào, thời gian tới Bộ sẽ tham mưu cho Chính phủ ra sao?

ĐB Nguyễn Thành Công (Ninh Bình) và ĐB Nguyễn Minh Sơn (Tiền Giang) cũng hỏi về vướng mắc trong sắp xếp, xử lý đất đai của doanh nghiệp Nhà nước có diện tích đất lớn, tại nhiều địa phương. Liệu đây có phải nguyên nhân chính gây vướng mắc trong thoái vốn, cổ phần hoá hay không?

Trả lời ĐB Nguyễn Thị Lệ, Bộ trưởng cho biết, việc sắp xếp nhà đất và việc phê duyệt phương án sử dụng đất là nút thắt trong quá trình cổ phần hoá. Vừa rồi cổ phần hóa chậm là từ khâu này. Khi trình phương án sắp xếp tài sản công (nhà cửa, đất đai), UBND tỉnh được giao toàn quyền phê duyệt phương án, nhưng việc phê duyệt rất chậm.

Năm 2021 chỉ bán vốn được 18 DN, cổ phần hoá được 4 DN. Tổng thu ngân sách là 4.402 tỷ đồng. Bộ trưởng Bộ Tài chính nhận định, đây là một vấn đề về mặt luật pháp cần được hoàn thiện.

Theo Nghị định 32 của Chính phủ, tài sản doanh nghiệp gắn liền với đất thuê hàng năm thì không được tính vào giá trị doanh nghiệp, nhưng nộp tiền đất một năm thì lại được gắn vào giá trị doanh nghiệp.

“Đây cũng là lỗ hổng cần phải được kiến tạo, để làm sao cổ phần hoá nhưng đất đai không bị thất thoát”, ông Phớc cho hay.

Trả lời ĐB Công, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, vừa qua, chúng ta thất thoát nhiều qua cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước chủ yếu vì đất. Các vụ án chủ yếu liên quan tới đất đai. Liên quan đến đất đai, cốt lõi vẫn là việc chuyển mục đích sử dụng đất.

Khi UBND tỉnh phê duyệt đất là đất thuê, doanh nghiệp nộp tiền sử dụng đất 1 lần là 50 năm, nhưng chuyển qua doanh nghiệp cổ phần thì doanh nghiệp đó lại xin UBND cấp tỉnh, thành phố phê duyệt để chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Khi chuyển đổi như vậy, theo Bộ trưởng, dễ dẫn đến tình trạng không sát giá thị trường, tạo ra thất thoát khi tài sản nhà nước chuyển qua tài sản tư nhân. Đây cũng là vấn đề, nút thắt lớn.

Vừa rồi, chúng tôi rồi tổ chức hội thảo, nếu đại biểu Quốc hội thấy đúng, thì chúng ta có thể sửa lại để đảm bảo phát triển bền vững lâu dài. DN Nhà nước cũng như DN cổ phần đều sử dụng đất là đất đai sở hữu toàn dân, khi DNNN có đất thuê với mục đích thuê là sản xuất kinh doanh, khi chuyển qua DN cổ phần sẽ thực hiện đúng mục đích đó, đúng mục tiêu. Còn nếu doanh nghiệp cổ phần không có nhu cầu sử dụng thì trả lại cho Nhà nước, Nhà nước sẽ thanh toán tiền tài sản trên đất lại cho DN và sau đó tổ chức đấu giá, thu về ngân sách.

Làm như vậy, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, chênh lệch địa tô sẽ không chảy vào túi DN, cái này sẽ do Nhà nước điều tiết. Cũng theo Bộ trưởng, đề xuất này nếu thực hiện sẽ có lợi là thúc đẩy nền kinh tế, vì cổ phần hoá DNNN để nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh, không phải sau cổ phần hóa để giải tán doanh nghiệp, sa thải công nhân, để bán máy móc, lấy địa tô chênh lệch khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

“Nếu chúng ta làm được điều đó, chắc chắn năng lực nền kinh tế, đặc biệt sức mạnh DN sẽ nâng lên. Đồng thời không khuyến khích DN nhìn khu đất có lợi thế thương mại sau đó tổ chức cổ phần hoá”, ông Phớc nói.

Mở đầu phiên chất vấn Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ Tài chính là bộ đa ngành, tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thực hiện quản lý nhiều lĩnh vực. Những năm qua, Bộ đã nỗ lực, xây dựng các thể chế, chính sách, tạo mọi điều kiện cho tài chính nhà nước, tài chính doanh nghiệp, tài chính dân cư phát triển.

Những nghị định, thông tư mà Bộ Tài chính tham mưu cho Chính phủ cũng chiếm số lượng lớn (26-30%) tổng số nghị định Chính phủ ban hành. Đây là vấn đề về kiến tạo các chính sách.

Nói về phiên chất vấn, Bộ trưởng cho biết sẽ cầu thị, lắng nghe ý kiến của ĐBQH, trả lời thẳng. Những vấn đề cụ thể, thuộc về chính sách, Bộ trưởng sẽ trả lời bằng văn bản.

Chủ tịch Quốc hội thông báo, có 79 ĐBQH đăng ký chất vấn.