Từ niềm tin đến cơn ác mộng
Vài ngày trước, D.S., một nhà đầu tư tiền số nhỏ 32 tuổi người Tây Ban Nha, vẫn nghĩ rằng đầu tư vào tiền điện tử là một trong những quyết định tốt nhất trong cuộc đời anh. Anh có 84.300 USD đồng LUNA, gấp đôi so với số tiền 42.200 USD anh đầu tư gần một năm trước. Hôm nay, khi mở ứng dụng để xem mình còn lại bao nhiêu, D.S không tin vào mắt mình khi số tiền chỉ còn vỏn vẹn 4,22 USD.
"Đồng LUNA dường như là một trong vụ cược an toàn nhất. Ngay cả khi bitcoin mất giá, LUNA vẫn đạt mức cao nhất mọi thời đại. Công ty triển khai rất nhiều dự án và chúng được hỗ trợ bởi các quỹ đầu tư", D.S nói.
Tuy nhiên, thật không may khi không lâu sau đó, anh đã chứng kiến hầu hết các khoản tiết kiệm của mình bốc hơi chỉ trong 3 ngày sau sự sụp đổ của đồng tiền kỹ thuật số.
Giá trị đồng LUNA và UTS giảm mạnh là cú sốc với thị trường tiền số (Ảnh: Protocol).
Câu chuyện của D.S giống rất nhiều người trên khắp thế giới trong những ngày gần đây. Đồng LUNA được tạo ra bởi Terraform Labs, thuộc sở hữu của Do Kwon, 30 tuổi, đến từ Hàn Quốc. Chỉ vài ngày trước, nó được coi là một trong những câu chuyện thành công lớn nhất trong ngành tiền số. Thậm chí, trước khi đồng tiền này sụp đổ, một nhà đầu tư trẻ tuổi của LUNA đã mô tả Kwon là "người có tầm nhìn xa, là Elon Musk của tương lai". Hàng chục nghìn nhà đầu tư nhỏ lẻ trên khắp thế giới đã ném tiền vào LUNA, công ty từng được định giá 18 tỷ USD.
Tuy nhiên, tất cả nhận định về nhà sáng lập Do Kwon hiện đã thay đổi khi các nhà đầu tư chấp nhận thua lỗ. Trên các diễn đàn như Reddit, những người ủng hộ nhiệt tình một thời than thở rằng họ mất gần hết số tiền tiết kiệm trong nháy mắt, nhiều người tuyên bố đã mất hàng chục nghìn thậm chí hàng trăm nghìn USD trong vụ việc này.
"Chúng tôi đã bán nhà để đầu tư vào LUNA. Tôi vẫn đang cố gắng tìm hiểu xem điều này là thực hay chỉ là cơn ác mộng", một người cho biết trong một tweet đi kèm số biểu tượng cảm xúc khóc.
Trong khi một người bình luận khác nói: "Tôi sắp mở tiệm bánh mì đầu tiên. Tôi đầu tư vào đồng LUNA và hy vọng có thể kiếm được một số tiền từ nó để mua những thiết bị tốt nhất. Tuy nhiên, bây giờ, phải mất 2-3 năm nữa để tôi thực hiện điều đó".
Đây là một sự kết thúc đáng lo ngại của một đồng tiền số sau thời kỳ hưng phấn không kéo dài. Khi giá trị của LUNA tăng gấp 15 lần chỉ trong một năm, từ 4 USD vào tháng 2/2021 lên 60 USD vào tháng 2 vừa qua, không nhà đầu nào đặt câu hỏi về mức tăng đột biến của đồng tiền này, thay vào đó, họ dự đoán giá trị của nó sẽ còn tiếp tục tăng. Ít ai có thể nghĩ rằng mọi thứ nhanh chóng sụp đổ sau đó.
"Tôi đầu tư vào LUNA vì nó là một trong những đồng tiền điện tử hàng đầu. Nó thuộc top 10 theo vốn hóa thị trường. Lợi nhuận từ đồng tiền ổn định (stablecoin) của nó thật đáng kinh ngạc", nhà đầu tư trẻ tuổi đến từ Madrid giải thích với El Pais. Anh đã mất 5.300 USD trong vụ sụp đổ của đồng LUNA.
Đồng ổn định mà anh đề cập đến là TerraUSD hay UST. Các nhà đầu tư đã gửi UST vào Anchor Protocol, một giao thức cho vay và đi vay do Terraform Labs xây dựng, với tỷ lệ lợi tức ổn định lên đến 19%. Trong khi đó, ít ngân hàng đưa ra mức lợi tức trên 0% do lãi suất thấp. Tuy nhiên, các nhà đầu tư không để ý đến sự bất thường này do đang bị hấp dẫn bởi một công nghệ mới hứa hẹn làm giàu cho họ.
Nhà đầu tư hoảng loạn, mất niềm tin sau sự cố LUNA (Ảnh: Fernando Hernández Puente).
Không may, UST đã mất tỷ giá so với đồng USD, và đã đưa đồng tiền "chị em" LUNA vào vòng xoáy sụp đổ. LUNA đã mất hơn 90% giá trị trong vòng 3 ngày, tạo ra một trong những cú sốc lớn nhất trong lịch sử ngắn hạn của lĩnh vực tiền điện tử.
Tầm ảnh hưởng rộng lớn
Phương tiện truyền thông xã hội tràn ngập những câu chuyện về thua lỗ tài chính và lo ngại về các vụ tự tử sau sự sụp đổ của đồng LUNA và UST.
Một người bình luận trên Reddit đã đăng một bài dài nói về sự mất mát của mình sau sự cố, bao gồm cả tiền tiết kiệm và cuộc hôn nhân của anh ấy.
Người này nói: "Chỉ trong vòng 24 giờ, tôi đã mất tất cả những gì mà tôi đã làm việc chăm chỉ trong vài năm qua theo đúng nghĩa đen".
Nhiều nhà đầu tư tiền số được đồn là đã tự sát sau cú sốc tài chính quá lớn, điều này làm dấy lên lo ngại về sự an toàn cá nhân của các nhà đầu tư đang gặp khó khăn.
Nhiều bình luận an ủi được để dưới các tweet kể về những thiệt hại sau sự cố LUNA trên khắp diễn đàn và mạng xã hội.
"Cuộc sống của bạn đáng giá hơn tiền bạc", một người đăng Reddit nói. "Chỉ cần bạn kiên trì, bạn sẽ thành công. Bạn được yêu thương, quý trọng và có mục đích trong cuộc sống này. Đừng bao giờ quên điều đó".
Một số bình luận cho rằng đã đến lúc bắt đầu mới.
"Bất cứ ai ở đây đều có khả năng xây dựng lại, miễn là chúng ta có sức khỏe", một người nói. "Hãy tự vạch ra một giới hạn cho bản thân và bắt đầu lại".
Tương lai có vẻ đang mờ mịt đối với một số nhà đầu tư tiền điện tử. Sự sụp đổ của nhiều loại tiền kỹ thuật số trong những ngày gần đây đang gieo rắc nghi ngờ và làm lung lay niềm tin cho nhiều người, đặc biệt là những ai đã đầu tư vào đồng LUNA - đồng tiền có giá trị giảm mạnh từ 20 tỷ USD xuống gần bằng 0 USD chỉ trong 3 ngày.
Quy mô của vụ sụp đổ đồng LUNA lớn đến mức nhiều người đã so sánh nó với vụ phá sản của ngân hàng đầu tư Lehman Brothers vào năm 2008, khiến chính quyền Mỹ phải cứu trợ một số tổ chức tài chính để ngăn chặn toàn bộ hệ thống sụp đổ.
Sự hoảng loạn còn lan sang các đồng tiền khác. Bitcoin hiện đang giao dịch ở mức gần 28.000 USD, giảm hơn 50% trong vòng 6 tháng so với mức kỷ lục 68.000 USD đạt được vào tháng 11/2021. Đồng tiền điện tử lớn thứ hai thế giới ethereum cũng không thoát khỏi vòng xoáy sụp đổ. Giá trị của nó giảm mạnh 20% trong vòng một ngày sau sự cố LUNA. Trong khi đó, tether, đồng tiền ngày càng quan trọng đối với cách giao dịch tiền điện tử do giá cả ổn định, cần được giải cứu khẩn cấp vào tuần trước để tránh tình trạng rút tiền đột biến.
Các đồng tiền số khác giảm mạnh, khiến thị trường biến động (Ảnh: Cryptopolitan).
Vào thời điểm cao điểm nhất vào tháng 11 năm ngoái, toàn bộ thị trường tiền điện tử được định giá 3.100 tỷ USD, theo dữ liệu từ CoinGecko, một công ty tổng hợp dữ liệu tiền điện tử. Tuy nhiên ngày 17/5, giá trị đã giảm xuống còn 1.300 tỷ USD.
Eli Noam, một nhà kinh tế học tại Trường Kinh doanh Columbia, người đã viết về tiền điện tử nói với NBC News: "Đó là một khoản lỗ thị trường trị giá hàng nghìn tỷ USD, mặc dù phần lớn trong số đó là khoản lỗ trên giấy tờ".
Hiện tại, giá cổ phiếu của sàn giao dịch tiền điện tử Coinbase đang giảm và công ty đang cảnh báo những người gửi tiền rằng tài sản của họ sẽ không được bảo vệ nếu sàn giao dịch này tuyên bố phá sản. Đây là một khả năng chứ không phải là một rủi ro, Giám đốc điều hành Brian Armstrong của sàn Coinbase cho biết. Sàn giao dịch này đã giảm 27% giá trị sau sự cố LUNA.
Sự thăng trầm của tiền điện tử khác không phải là điều mới mẻ. Bitcoin đang được giao dịch ở mức thấp nhất kể từ cuối năm 2020. Trên thực tế, bitcoin đã giảm 80% trong năm 2018, một tỷ lệ cao hơn bây giờ rất nhiều. Tuy nhiên, sau đó, đồng tiền này đã phục hồi hoàn toàn và tiếp tục thiết lập mức cao mới.
Mặc dù hậu quả rộng lớn hơn của sự cố LUNA vẫn chưa rõ, nhưng nó củng cố lập luận của các nhà quản lý, những người đã cảnh báo các nhà đầu tư nhỏ rằng sự biến động của tiền điện tử có thể dẫn đến thiệt hại lớn.
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen đã dùng sự sụp đổ của đồng LUNA để giải thích lý do tại sao lĩnh vực tiền số cần có quy định thích hợp. "Sự cố LUNA là minh chứng cho thấy tiền số là một sản phẩm đang phát triển nhanh chóng và đi kèm với nó là những rủi ro gia tăng nhanh chóng", bà nói trước Thượng viện.
Sau sự sụp đổ của Luna, ông Changpeng Zhao, người sáng lập Binance, nền tảng giao dịch tiền điện tử lớn nhất trên thế giới, đã nói trong một thông điệp trên Twitter rằng "chúng ta cần tôn trọng thị trường với mức độ thận trọng". Ông viết: "Chúng ta đang ở trong một thị trường với nhiều đổi mới. Một số đổi mới sẽ thành công, một số khác thì không".
Bài học kinh nghiệm rút ra
Hàng nghìn nhà đầu tư nhỏ đã đầu tư vào đồng LUNA hoặc TerraUST và không có cách nào lấy lại số tiền họ đã mất. Các nhà đầu tư khác cũng như chuyên gia đã hoàn toàn mất hy vọng vào một sự hồi phục của đồng LUNA. Một nhà đầu tư, một bác sĩ 41 tuổi, người cũng bị ảnh hưởng bởi vụ sụp đổ của đồng LUNA, nói rằng từ nay anh sẽ chỉ đầu tư vào hai loại tiền điện tử ở lớn nhất là bitcoin và ethereum.
Nhiều người trẻ tuổi đầu tư vào tiền điện tử mà không có bất kỳ mạng lưới an toàn nào (Ảnh: CNET).
"Tôi đã mất 2 tháng tiền lương, khoảng 8.500 USD. Các khoản đầu tư của tôi rất đa dạng và tỷ lệ đầu tư vào tiền điện tử không cao. Tuy nhiên, sự mất mát này là một đòn giáng mạnh vào tiến trình chấp nhận tiền điện tử trong tương lai. Hiện tại, trước mắt tôi sẽ đứng ngoài cuộc và quan sát", anh cho biết trong nhóm nhà đầu tư LUNA trên Telegram.
Yuvraj Sharma - chàng trai 19 tuổi đến từ Ấn Độ, mất 200 USD tiền đầu tư vào đồng LUNA, và có vẻ điều này không ảnh hưởng gì lắm đến cuộc sống của cậu. Nhưng đối với chàng sinh viên ngành kinh doanh này, đây không chỉ là một số tiền. "Nó rất có ý nghĩa đối với tôi. Tôi đã bỏ ra rất nhiều công sức để có được số tiền này. Nó tương đương với 2 tháng tiền lương. Tôi hy vọng rằng sẽ có biện pháp gì đó để giải quyết hậu quả của sự sụp đổ kinh hoàng", cậu nói. Tuy nhiên, cơ hội điều đó xảy ra gần như là con số không khi giá của đồng LUNA gần như bằng 0 USD.
Trường hợp của Sharma là một xu hướng nổi bật hiện nay: ngày càng có nhiều người trẻ tuổi đầu tư vào tiền điện tử mà không có bất kỳ mạng lưới an toàn nào. Thực tế, họ không có nhiều tiền để đầu tư, nên số tiền họ mất không quá lớn. Câu hỏi đặt ra bây giờ là liệu những nhà đầu tư trẻ này có kiên trì và đầu tư nhiều hơn khi họ bắt đầu kiếm được nhiều tiền hơn không, hay đây chỉ là một xu hướng nhất thời và sẽ mất dần theo thời gian?
Một số nhà đầu tư đã "chuẩn bị tinh thần" cho sự thua lỗ, trong khi những người khác đang tìm cách khắc phục tình hình.
Low, một anh chàng Singapore ngoài 20 tuổi, gần đây mất việc làm cộng tác viên kinh doanh tại một công ty y tế tiêu dùng do công ty cắt giảm nhân sự. Cậu nói rằng cậu đã mất gần 30.000 USD chỉ trong vài ngày. Đây là 90% tổng số tiền đầu tư và 1/3 số tiền tiết kiệm của cậu.
Low nói với Today Online: "Về mặt tinh thần, tôi ổn. Niềm tin của tôi nhắc nhở tôi rằng cuộc sống lớn hơn nhiều một danh mục đầu tư tài chính. Mặc dù tôi đã tắc trách trong quản lý rủi ro, nhưng tôi sẵn sàng chấp nhận sai lầm và bước tiếp chứ không mãi than vãn về nó".
Đa dạng hóa danh mục đầu tư là cách tránh thiệt hại lớn (Ảnh: Top Brokers).
Nhưng cũng có những nhà đầu tư cảm thấy "thất vọng" với tiền số và muốn chuyển hướng. "Đừng đi sâu vào tiền điện tử nữa", một người viết trên Reddit. "Tỷ phú Buffett đã kiếm được 100 tỷ USD từ cổ phiếu mà không phải tiền xu internet".
Nhiều cây bút viết blog về tài chính cá nhân kêu gọi các nhà đầu tư trẻ cố gắng tìm cách phục hồi sau sự sụp đổ của thị trường tiền điện tử.
Ông Timothy Ho, biên tập viên quản lý và đồng sáng lập trang web đầu tư Dollars and Sense, cho biết: "Nếu bạn còn trẻ, đó vẫn chưa là ngày tận thế. Có thể bạn đã mất số tiền tương đối lớn đủ cho một hoặc 2 kỳ nghỉ ở châu Âu hoặc một chiếc ô tô. Nhưng không sao. Bạn vẫn có thể tiếp tục tiến lên".
Trong khi đó, nhiều người nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có một danh mục đầu tư đa dạng, như một cách để thoát khỏi sự sụp đổ.
"Có một danh mục đầu tư đa dạng là rất quan trọng bởi vì nếu bạn mất một phần lớn danh mục đầu tư của mình cùng một lúc thì rất khó để phục hồi. Danh mục đầu tư đa dạng có thể không mang lại cho chúng ta lợi nhuận cao nhất có thể, nhưng sẽ bảo vệ chúng ta trong những thời điểm tồi tệ như thế này", ông Ho nói.
(Theo Dân Trí)
.svg){kind=icon}
