Theo báo Guardian, HIMARS thực chất là một hệ thống phóng tên lửa đa nòng (MLRS) di động, có thể bắn cùng lúc nhiều quả tên lửa có dẫn đường, với độ chính xác cao. Cả Ukraine và Nga đều đã sử dụng MLRS trong cuộc xung đột quân sự đang tiếp diễn giữa hai nước, nhưng HIMARS vượt trội hơn các loại đang triển khai về tầm bắn và độ chính xác.
Hệ thống tên lửa uy lực
Hệ thống HIMARS M142 là một phiên bản hiện đại hóa, nhẹ và nhanh hơn của loại MLRS M270 sử dụng bánh xích như xe tăng, được phát triển vào những năm 1970 cho lực lượng Mỹ và các đồng minh.
Một quan chức Mỹ chia sẻ với các phóng viên rằng, những hệ thống HIMARS mà Washington sắp cung cấp cho Ukraine sẽ có tầm bắn khoảng 80km. Mỗi hệ thống sử dụng một tổ hợp 6 quả đạn cỡ nòng 227mm được nạp sẵn hoặc một tên lửa chiến thuật lục quân ATACMS. Nhà chức trách Mỹ tuyên bố sẽ không cung cấp cho Kiev những loại ATACMS tầm xa tới 300km.
Với một nhóm vận hành nhỏ, những chiếc HIMARS có thể nhanh chóng loại bỏ vỏ của các quả đạn đã sử dụng và nạp các quả đạn mới trong vài phút mà không cần những phương tiện khác hỗ trợ. Để sử dụng được loại vũ khí này, các binh sĩ cần trải qua đào tạo.
Quân đội Mỹ đã triển khai các đơn vị HIMARS ở Châu Âu. Ba Lan và Romania, các nước đồng minh của Mỹ trong tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), cũng đã mua lại các hệ thống vũ khí này.
HIMARS M142 có giá trị đến mức nào với Ukraine?
Theo các chuyên gia, HIMARS M142 sẽ cung cấp cho các lực lượng Ukraine khả năng tấn công xa hơn vào phía sau phòng tuyến của Nga và ở khoảng cách được bảo vệ tốt hơn trước những vũ khí nhắm bắn tầm xa của Moscow.
Các tên lửa dẫn đường bằng định vị GPS được trang bị cho HIMARS có tầm bắn xa gấp đôi so với các tên lửa M777 mà Mỹ đã gửi gần đây cho Kiev. Cự ly bắn khoảng 80km giúp HIMARS vượt tầm bắn của pháo binh Nga, đồng thời khiến các khẩu đội pháo của Moscow đối mặt rủi ro. Chúng cũng có thể đe dọa các kho tiếp tế của Nga, trong bối cảnh phương Tây tin rằng lực lượng Moscow đang gặp vấn đề về hậu cần.
Một số nhà phân tích nhận định, vũ khí Washington sắp chuyển giao có thể là "loại thay đổi cuộc chơi" trong chiến tranh, vào thời điểm các lực lượng Ukraine dường như đang gặp khó khăn trước hỏa lực pháo binh Nga.
Tuy nhiên, số khác lại nói, HIMARS sẽ không thể lật ngược tình thế một cách đột ngột. “HIMARS sẽ làm cân bằng thế trận", một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ bày tỏ.
Vì sao Mỹ giới hạn tầm bắn của vũ khí viện trợ?
Tổng thống Mỹ Biden đã viết trên tờ New York Times rằng, các tên lửa tân tiến sẽ cho phép Kiev “tấn công chính xác hơn các mục tiêu quan trọng trên chiến trường Ukraine”. Tuy nhiên, ông Biden lưu ý, Washington có kế hoạch hạn chế tầm bắn của các tên lửa cung cấp cho Kiev nhằm tránh việc chúng được sử dụng để tấn công các mục tiêu sâu bên trong lãnh thổ Nga.
Kể từ khi Nga mở chiến dịch tấn công quân sự vào Ukraine, Mỹ tỏ ra thận trọng trước bất kỳ hành động hỗ trợ Kiev nào có thể kích động Moscow đẩy xung đột vượt ra ngoài biên giới quốc gia láng giềng Đông Âu. Điều đó bao gồm cả việc không công khai ủng hộ các cuộc tập kích của Ukraine bên trong lãnh thổ Nga. Nhiều lần các lực lượng Kiev đã sử dụng tên lửa, máy bay không người lái và máy bay trực thăng của họ để nhắm bắn các mục tiêu gần đó ở các khu vực biên giới Kursk và Belgorod thuộc Nga.
Nếu Mỹ chuyển giao ATACMS, về mặt lý thuyết, loại vũ khí này sẽ có khả năng tấn công các trung tâm đô thị và căn cứ quân sự lớn của xứ sở bạch dương, bao gồm cả các sân bay quân đội Nga đang dùng để xúc tiến tập kích nước láng giềng.
Tuấn Anh