Bộ Quốc phòng Nga cho biết kể từ tháng 2 năm nay, các nhà máy quân sự nước này đã bắt đầu sản xuất hàng loạt siêu bom FAB-3000 có trọng lượng 3 tấn mang theo đầu đạn nặng 1,4 tấn.
Trong những tháng gần đây, thông tin bom FAB hay bom hàng không có sức nổ mạnh đã nhiều lần được nhắc tới khi được Nga sử dụng để phá boong-ke của Ukraine. Điều khiến giới quan sát quan tâm là các kỹ sư Nga đã cải tiến để biến những quả bom FAB rơi tự do thành bom dẫn đường chính xác nhờ trang bị module cánh lượn có thể hiệu chỉnh (UMPC).
Được phát triển từ thời Liên Xô cũ, FAB-3000 là có trọng lượng 3.067kg trang bị đầu đạn nặng 1.400kg, và được xem là vũ khí đa năng để tấn công các cơ sở công nghiệp kiên cố, công trình ngầm, và đập nước. Khi được thả từ độ 16km, FAB-3000 có thể đạt tốc độ bay lên tới 1.200 km/h, và phạm vi tấn công khoảng 60 - 70km.
Đường kính phá hủy của bom FAB-3000 lên tới 39m. Biến thể ban đầu của FAB-3000 được thiết kế để trang bị cho máy bay ném bom Tupolev Tu-22M3 của Nga.
“Đặc điểm của những quả bom này rất đơn giản. Nhưng chúng là những quả bom có sức nổ mạnh chứa 1,5 tấn thuốc nổ TNT”, nhà báo quân sự Viktor Litovkin chia sẻ với hãng tin Sputnik.
“Chúng có sức tàn phá rất lớn khi tấn công vào các điểm trọng yếu, sở chỉ huy được gia cố bằng bê tông dưới lòng đất. Chúng có thể xuyên thủng mục tiêu, phát nổ và phá hủy mọi thứ kể cả nhà kho dưới lòng đất. Chúng cũng có thể gây thương vong cho binh sĩ và thiết bị quân sự của đối phương. Chúng là những quả bom rất mạnh nhờ sức tàn phá khủng khiếp”, ông Litovkin cho hay.
Cũng theo ông, gần như “bất kỳ đối tượng nào được bảo vệ” đều có thể bị FAB-3000 hủy diệt như các nhà máy, xưởng sản xuất hoặc sửa chữa thiết bị quân sự, nhà máy điện cho tới cầu đường.
Ông Litovkin nói thêm khi được trang bị bộ UMPC, FAB-3000 trở thành vũ khí “thông minh” nguy hiểm với tầm bắn xa. Hệ thống dẫn đường giúp quả bom tăng độ chính xác tấn công, và giúp máy bay Nga tránh phải đi vào khu vực hoạt động của hệ thống phòng không đối phương.
Ngoài oanh tạc cơ Tu-22M3, ông Litovkin cho rằng bom FAB-3000 có thể được trang bị cho tiêm kích Sukhoi Su-34, máy bay hỗ trợ tầm gần Sukhoi Su-25, và máy bay ném bom chiến thuật Sukhoi Su-24.
Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu thị sát các tổ hợp công nghiệp quốc phòng ở vùng Nizhny Novgorod của Nga.
Trước khi xung đột Ukraine bùng nổ, việc sử dụng bom FAB-3000 bị hạn chế, và mới chỉ được Liên Xô cũ dùng trong cuộc chiến ở Afghanistan vào những năm 1980.
Còn Nga được báo cáo lần đầu tiên sử dụng bom FAB-3000 ở Ukraine vào tháng 9/2022. Tuy nhiên, khả năng đây là những quả bom FAB-3000 có từ thời Liên Xô cũ, và chưa được trang bị UMPC. Bởi sự tồn tại của các bom FAB gắn UMPC mới được báo cáo lần đầu tiên vào cuối năm 2023.
Các nhà quan sát phương Tây đã bày tỏ quan ngại về việc Nga triển khai loạt bom FAB dẫn đường để chống lại quân đội Ukraine vốn còn hạn chế về năng lực. Các chỉ huy Ukraine cũng thừa nhận, cách hiệu quả duy nhất để chống lại bom FAB của Nga là dùng tiêm kích hiện đại, nhưng đây là lại vũ khí Kiev chưa được trang bị.