Sáng 20/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị lần thứ nhất Hội đồng điều phối vùng đồng bằng sông Hồng. Vùng đồng bằng sông Hồng gồm 11 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Thái Bình, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình.
Lấy kinh tế số làm động lực tăng trưởng
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho biết, vùng đồng bằng sông Hồng có tiềm lực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo đứng đầu cả nước. Đây cũng là địa bàn hoạt động của nhiều tập đoàn kinh tế lớn với các dự án công nghệ cao trong lĩnh vực công nghiệp và nông nghiệp.
Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt đề nghị Hội đồng vùng xem xét việc xây dựng đề án thành lập Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo vùng đồng bằng sông Hồng, kết nối với các trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia, nhất là Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đặt tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc.
Tham luận tại hội nghị, Bộ trưởng TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, vùng đồng bằng sông Hồng phải có một trung tâm chuyển đổi số. Bởi ở vùng này hiện nay đang tập trung các doanh nghiệp số và phát triển, thí điểm các giải pháp số, sản phẩm số, nguồn nhân lực số cho cả vùng.
Trung tâm chuyển đổi số vùng đồng bằng sông Hồng có thể đặt tại TP Hà Nội. Và Hà Nội có trách nhiệm đi trước về chuyển đổi số của chính mình, từ đó giúp đỡ cho toàn vùng.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Việt Nam hiện nay có 39 trung tâm dữ liệu của 9 doanh nghiệp với gần 600.000 máy chủ. Các trung tâm này chủ yếu là loại vừa và nhỏ, chưa có 1 trung tâm dữ liệu lớn nào.
Do vậy, theo Bộ trưởng Bộ TT&TT, vùng đồng bằng sông Hồng phải quy hoạch từ nay đến năm 2030 có ít nhất 5 trung tâm dữ liệu lớn. Trung tâm này có thể được đặt tại TP Hà Nội hoặc một tỉnh của vùng.
“Chính phủ có thể xem xét cho phép vùng đồng bằng sông Hồng hoặc riêng TP Hà Nội trở thành khu vực thử nghiệm về dữ liệu lớn quốc gia nhằm phát triển công nghiệp dữ liệu lớn, từ đó phát triển kinh tế số, và lấy kinh tế số làm động lực tăng trưởng vùng”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.
Nêu ý kiến tham luận, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Cao Tường Huy cho biết, tỉnh sẽ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và phối hợp để xây dựng các cơ chế, chính sách, đề án trọng tâm, trọng điểm hoàn thiện thể chế tạo đột phá cho phát triển vùng.
Cụ thể, phối hợp với Hải Phòng cùng với Bộ TN&MT xây dựng đề án phát triển khu vực Hải Phòng - Quảng Ninh trở thành trung tâm kinh tế biển hiện đại, mang tầm quốc tế, hàng đầu ở Đông Nam Á và là động lực phát triển của vùng.
Đồng thời, phối hợp với các địa phương trong vùng đồng bằng sông Hồng để cùng Bộ Tài chính xây dựng cơ chế, chính sách về tài chính, ngân sách, từ đó khuyến khích nuôi dưỡng và phát triển nguồn thu; cho phép địa phương được sử dụng ngân sách địa phương đầu tư các dự án vùng, liên vùng.
Xây dựng cơ chế đặc thù, vượt trội cho vùng
Kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, vùng đồng bằng sông Hồng có trình độ phát triển kinh tế thứ hai cả nước, sau vùng Đông Nam Bộ. Vùng có nguồn nhân lực dồi dào với dân số 23,22 triệu người (23,65% dân số cả nước); đội ngũ trí thức giỏi và lực lượng lao động có chất lượng cao.
Thủ đô Hà Nội là hạt nhân phát triển vùng và là trung tâm về kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ. Hệ sinh thái giao thông vùng đồng bằng sông Hồng cơ bản đầy đủ, kết nối đồng bộ với các phương thức vận tải và là điểm trung chuyển hàng hóa cho các tỉnh phía Bắc.
Tuy nhiên, kinh tế - xã hội vùng phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, vị trí. Các địa phương phát triển không đồng đều, phụ thuộc nhiều vào vốn và lao động. Cơ cấu thu ngân sách Nhà nước ở một số địa phương chưa bền vững. Liên kết, hợp tác giữa các địa phương trong vùng chưa chặt chẽ, hiệu quả thấp…
Từ những phân tích trên, Thủ tướng nêu rõ, Hội đồng điều phối góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong liên kết, kết nối vùng, nhưng các tỉnh, thành phố cần phát huy tinh thần tự lực, tự cường, không trông chờ ỷ lại.
“Liên kết vùng góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn. Cùng với đó, liên kết vùng góp phần giữ vững ổn định chính trị, quốc phòng an ninh, trật tự an toàn xã hội, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.
Theo Thủ tướng, nội dung quan trong về liên kết vùng là kết nối hạ tầng giao thông; kết nối phát triển, đào tạo và sử dụng nhân lực; kết nối xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách ưu tiên, ưu đãi, đặc thù, vượt trội cho vùng.
Về tài chính, cần sử dụng hiệu quả nguồn vốn Nhà nước đầu tư cho vùng và tạo liên kết, phát huy vai trò nguồn vốn của các địa phương. Cùng với đó, đẩy mạnh liên kết, hợp tác công tư và liên kết thu hút đầu tư FDI, sử dụng nguồn vốn ODA. Tinh thần là không phân mảnh, không chia cắt, phát huy sức mạnh tổng hợp.
Thủ tướng cũng lưu ý đến việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư thông thoáng và chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau giữa các địa phương trong vùng.