Một bé gái 5 tuổi được mẹ cho uống loại thực phẩm “xách tay” được cho là có tác dụng tăng chiều cao trong 10 ngày liên tục. Chưa thấy cao đâu, bé phải nhập viện vì viêm gan, đau khớp, mệt mỏi. Câu chuyện xảy ra ở Lạng Sơn, cách đây 1 năm. Loại thực phẩm chức năng bé gái uống không rõ loại, thành phần, liều lượng.

Đánh trúng tâm lý muốn tăng tốc nâng chiều cao cho trẻ của nhiều phụ huynh, rất nhiều loại sản phẩm đường uống quảng cáo chứa hormone tăng trưởng (GH) được quảng cáo rầm rộ, nội dung như “thần dược”.

30 tuổi vẫn cao được, uống 3 tháng thêm 5cm?

Tìm kiếm từ khóa “viên uống tăng chiều cao” trên google, khoảng 16,7 triệu kết quả được hiển thị trong 1/3 giây. Đó là "mê cung" gồm các loại sản phẩm được quảng cáo có xuất xứ từ Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc, Thái Lan…

"Viên uống tăng chiều cao GH Creation từ Nhật Bản" là một trong các sản phẩm được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội, sàn thương mại điện tử là "được bán chạy nhất Nhật Bản", hiệu quả rõ rệt sau 1 liệu trình. Sản phẩm này được nhiều địa chỉ bán hàng gọi là "thuốc", giúp tăng chiều cao cho người từ 10 tuổi đến 30 tuổi, có nơi quảng cáo có thể dùng cho trẻ từ 4 tuổi.

Các chuyên gia về di truyền, dinh dưỡng, khẳng định không có sản phẩm chứa GH dùng bằng đường uống nào được chứng minh hiệu quả tăng chiều cao. Ảnh chụp màn hình quảng cáo sản phẩm trên Facebook.

Không chỉ GH Creation, sản phẩm Height Extension EX có xuất xứ Nhật Bản cũng được quảng cáo với công thức tương tự. Sản phẩm này được giới thiệu chứa GH, dành cho trẻ từ 7 tuổi đến 30 tuổi, đặc biệt là cho người "cơ địa khó cao".

Công thức chung của những địa chỉ bán hàng các sản phẩm này đều có các thông tin: “Ai bảo qua dậy thì không thể cao nữa, có em này thì không gì là không thể. Cơ hội tăng ít nhất 5-10cm chỉ trong tầm tay”.

"Liệu trình dùng mỗi ngày 3 viên, uống buổi tối, hộp 270 viên uống trong 3 tháng, có thể sử dụng 3 liệu trình trong 1 năm. Tùy theo thể trạng cơ thể, khả năng hấp thu của từng người mà thuốc tăng chiều cao GH-Creation Nhật Bản có thể hỗ trợ tăng chiều cao từ 3 đến 9 cm", quảng cáo ghi.

"Thuốc" này cũng được giới thiệu giúp bổ sung các hoạt chất kích thích GH tự nhiên trong cơ thể sản sinh tự nhiên, không chỉ kích thích sự phát triển các mô sụn đầu xương, giúp xương dài ra, còn giúp tăng độ dày và độ đàn hồi của da, rút ngắn thời gian phục hồi sau chấn thương hoặc phẫu thuật. Sản phẩm được bán với giá từ 600.000-700.000 đồng, mua nhiều sẽ được chiết khấu cao.

“Ở độ tuổi 30 nhiều người suy nghĩ rằng không thể nào cải thiện chiều cao của bản thân, nhưng GH creation EX đã chứng minh rằng hormone tăng trưởng vẫn cao trong đầu 30 tuổi, mặc dù đạt đỉnh điểm ở tuổi dậy thì muộn và giảm ở tuổi 20”, một người bán hàng trong nhóm trên Facebook có tên “Tăng chiều cao Nhật GH” với hơn 20.000 thành viên, chia sẻ.

Một người bán hàng tên "Ngan..." khẳng định sản phẩm này chứa GH, có thể tăng chiều cao cho người ngoài 20 tuổi, "nhưng thời điểm đó sẽ không tốt bằng thời điểm này (12 tuổi)". Người này cũng "thao túng tâm lý" bằng cách chia sẻ nhiều tin nhắn phản hồi của khách hàng khác, khi chỉ uống 2 lọ GH Creation mà cao thêm 3cm, và nhiều khách hàng mua một lúc 6 lọ dùng cả năm, giá 4,2 triệu đồng, vì tin tưởng sản phẩm. 

Sự thật là gì?

Tiến sĩ, bác sĩ Bùi Phương Thảo, Phó Giám đốc Trung tâm Nội tiết, Chuyển hóa, Di truyền và Liệu pháp phân tử, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho hay ông từng tư vấn, phân tích cho nhiều gia đình bệnh nhân về các sản phẩm chứa hormone tăng trưởng (GH), được quảng cáo là uống sẽ tăng chiều cao. Không ít gia đình đã cho con uống tới 1 năm các loại sản phẩm này.

Viên tăng chiều cao GH Creation là loại sản phẩm thường được phụ huynh hỏi bác sĩ Thảo nhất.

“Chúng tôi đã tham khảo y văn, thậm chí hỏi chuyên gia ở Nhật Bản, nơi được cho xuất xứ của sản phẩm, họ khẳng định ở Nhật Bản không dùng sản phẩm này bởi không có bằng chứng khoa học cho thấy hiệu quả của sản phẩm đó”, ông nói. Vị chuyên gia này cũng nhấn mạnh: “Tôi không tin các sản phẩm đó”.

Vị bác sĩ khuyến cáo phụ huynh không nên dùng các sản phẩm quảng cáo có chứa GH, như viên uống, sữa, thực phẩm chức năng, đặc biệt nếu quảng cáo "thuốc chứa GH" thì càng không thể tin.

Còn Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Trưởng khoa Khám và tư vấn dinh dưỡng người lớn, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cho rằng quảng cáo ngày càng đa dạng, nhưng rất nhiều sản phẩm bị quảng cáo thái quá trong khi không rõ thành phần, hàm lượng ra sao.

Nhiều bệnh nhân của bác sĩ Hưng bỏ tiền triệu mua những viên uống, tảo, sữa, thực phẩm chức năng… quảng cáo có chứa GH hay kích thích tăng trưởng GH… nhưng uống mãi không thấy có hiệu quả thì mới đi khám.

"Họ bỏ tiền ra mua kỳ vọng không có căn cứ khoa học", ông nói. Liệu trình 3 tháng, 6 tháng cứ trôi qua mà không có kết quả, trong khi có thể cha mẹ đã bỏ lỡ thời gian vàng để tăng chiều cao cho con.

“Sản phẩm muốn biết có tác dụng hay không phải ghi rõ thành phần, hàm lượng cụ thể cho từng độ tuổi. Chỉ một vài vi chất không đáng kể trong thành phần cũng quảng cáo rất hoành tráng trong khi thông tin khác lập lờ, chỉ nói một phần sự thật”, bác sĩ này phân tích. Trong khi đó, việc bổ sung sản phẩm cần phù hợp từng loại tuổi, không thể có loại sản phẩm tăng chiều cao sử dụng cho lứa tuổi từ 4-30 tuổi.

Ông cũng cho biết tại Nhật Bản, nơi mình từng theo học nghiên cứu sinh, và thông tin tham khảo từ những đồng nghiệp tại đó, việc sử dụng các sản phẩm quảng cáo tăng chiều cao phải có chỉ định từ bác sĩ, không thể uống tràn lan, tự do.  

Đồng quan điểm, bác sĩ Thảo cho hay việc lập lờ giữa “thuốc”, thực phẩm chức năng… trong quảng cáo sản phẩm giúp tăng chiều cao khiến nhiều phụ huynh như mê cung, chưa kể việc uống tự do các loại sản phẩm này còn có thể khiến trẻ gặp nguy hiểm, như trường hợp bé gái ở Lạng Sơn trên đây.

Xếp hạng chiều cao người dân các nước: Vị trí của Việt NamChiều cao trung bình của người Việt là 159cm, thuộc nhóm 20 nước có người dân thấp nhất thế giới.