Thời gian qua, các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu quy mô quốc gia đã được đẩy mạnh triển khai và phát huy hiệu quả. Đặc biệt, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư - một trong những cơ sở dữ liệu tạo nền tảng cho phát triển Chính phủ điện tử, đã được đưa vào khai thác chính thức. Cùng với đó, hạ tầng kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu trên quy mô quốc gia từng bước được hoàn thành, phát huy hiệu quả.
Thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ TT&TT đã xây dựng, đưa Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia (NDXP) vào sử dụng, phục vụ việc kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương.
Được ví như “xương sống” phục vụ kết nối, chia sẻ dữ liệu trên quy mô quốc gia, nền tảng NDXP có các thành phần chính gồm nền tảng kết nối, tích hợp dịch vụ, quy trình, dữ liệu (kế thừa và phát triển từ Hệ thống kết nối liên thông các hệ thống thông tin ở trung ương và địa phương - NGSP nhằm đáp ứng các nhu cầu kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu theo mô hình tập trung); nền tảng chia sẻ dữ liệu phân tán nhằm đáp ứng các nhu cầu kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương theo mô hình phân tán; hệ thống quản lý vận hành nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia.
Thời gian qua, nền tảng NDXP đã từng bước kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương. Đến cuối năm 2020, toàn bộ 22/22 bộ, cơ quan ngang bộ và 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã có Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu cấp bộ/tỉnh (LGSP) và kết nối với nền tảng NDXP, đạt tỷ lệ 100%.
Hiện nền tảng này đã kết nối với hệ thống của 90 cơ quan, đơn vị; trong đó có 85 LGSP của bộ, ngành, địa phương; 8 cơ sở dữ liệu và 12 hệ thống thông tin có quy mô, phạm vi từ Trung ương đến địa phương.
Theo số liệu thống kê mới nhất của Cục Chuyển đổi số quốc gia, Bộ TT&TT, tổng số giao dịch thông qua nền tảng NDXP từ đầu năm 2022 đến ngày 19/10/2022 đã đạt hơn 570 triệu, tăng gấp 3,1 lần so với cả năm 2021 (khoảng 180 triệu giao dịch), trung bình hàng ngày có khoảng 1,9 triệu giao dịch thực hiện thông qua NDXP.
Có thể thấy, việc vận hành nền tảng NDXP đã mang lại hiệu quả ban đầu lớn, góp phần tiết kiệm thời gian của xã hội, nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp; nâng cao hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành, thực thi công vụ dựa trên dữ liệu đầy đủ, chính xác, kịp thời.
Trong đó, có thể kể đến một số lợi ích chính từ việc kết nối, chia sẻ dữ liệu trên quy mô quốc gia giữa các cơ quan nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp như phát triển các dịch vụ, tiện ích theo hướng lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, người dân, doanh nghiệp không phải kê khai, cung cấp thông tin thủ công nhiều lần, đi lại nhiều nơi.
Tổng hợp thông tin, dữ liệu từ nhiều nguồn để tạo kho dữ liệu dùng chung của bộ, ngành, địa phương bảo đảm đầy đủ, chính xác, kịp thời phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành được hiệu quả.
Một lợi ích nữa là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của cơ quan nhà nước không phải nhập thông tin thủ công, thao tác nghiệp vụ trên nhiều phần mềm khác nhau. Tăng cường hiệu quả khai thác các dữ liệu dùng chung trong nội bộ, tránh đầu tư trùng lặp, gây lãng phí.
Đồng thời, cho phép cung cấp dữ liệu mở ra bên ngoài phục vụ khu vực tư xây dựng, phát triển hệ sinh thái ứng dụng, dịch vụ mới cho xã hội; cho phép thu thập dữ liệu từ các đối tượng thuộc khu vực tư mà cơ quan nhà nước cần quản lý phục vụ việc giám sát thực thi pháp luật, điều hành chính sách vĩ mô.
Dẫu vậy, theo đánh giá của Bộ TT&TT, hiện việc kết nối, chia sẻ dữ liệu vẫn còn chưa rộng rãi và chưa đáp ứng được nhu cầu, dẫn đến người dân, doanh nghiệp vẫn phải cung cấp thông tin, dữ liệu nhiều lần, thủ công, đi lại nhiều lần.
Để giải quyết vấn đề này, Bộ TT&TT sẽ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị trong đó chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tăng cường kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển Chính phủ điện tử, thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.
Cùng với đó, theo Bộ TT&TT, các bộ, ngành, địa phương cũng cần nhanh chóng hoàn thành việc ban hành danh mục cơ sở dữ liệu dùng chung. Các cơ sở dữ liệu đã triển khai xây dựng phải quán triệt, nhanh chóng xây dựng và ban hành quy định về cấu trúc thông điệp dữ liệu chia sẻ, công bố công khai dịch vụ chia sẻ dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu của mình và kết nối với Nền tảng NDXP để dữ liệu được lưu thông thông suốt.
Vân Anh