Thận giúp con người duy trì sự sống. Cơ quan này có nhiệm vụ lọc máu nhằm loại bỏ các chất thải, lượng nước dư thừa, duy trì sự cân bằng của muối và chất điện giải có trong máu, hỗ trợ điều chỉnh huyết áp. Đây là cơ quan dễ tổn thương và dễ mắc các vấn đề nguy hiểm.

Suy thận là hiện tượng thận bị suy giảm chức năng, được chia làm 2 loại dựa theo thời gian mắc bệnh, gồm suy thận cấp và suy thận mạn.  

Triệu chứng suy thận sớm thường nhẹ và dễ nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác nếu bệnh nhân không đi khám. 

Thận là cơ quan có vị trí ở sau lưng, nằm 2 bên cột sống và ở trên eo. Ảnh: BSCC

Đau đầu, mệt mỏi và cơ thể bị suy nhược

Đa phần những bệnh nhân mắc thận mạn tính đều bị thiếu máu. Tình trạng thiếu máu sẽ diễn ra khi hiệu suất hoạt động của thận ở mức 20 - 50%. Nếu bạn đã nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc nhưng vẫn tiếp diễn tình trạng mệt mỏi, thiếu sức sống cần phải đến ngay bệnh viện để kiểm tra.

Da khô và ngứa ngáy

Quả thận khỏe mạnh sẽ thực hiện tốt những công việc như loại bỏ các chất thải và chất dư thừa trong máu, hỗ trợ sản xuất tế bào hồng cầu và giúp duy trì mức khoáng chất phù hợp với bệnh nhân. Nếu da bị khô và ngứa thì đây là dấu hiệu suy thận cần phải lưu ý.

Mùi hôi miệng kèm vị kim loại

Những chất thải tích trữ trong máu khiến vị thức ăn bị thay đổi và để lại vị kim loại trong miệng bệnh nhân. Hôi miệng là biểu hiện tình trạng tích trữ nhiều độc tố trong máu. Bệnh nhân không còn cảm giác muốn ăn thịt và không thấy ngon miệng khi ăn, dễ gây tình trạng sụt cân vì thiếu dinh dưỡng. 

Khó thở

Bệnh nhân suy thận có thể mắc phải tình trạng khó thở, đặc biệt là sau những hoạt động gắng sức có liên quan đến 2 cơ chế. Trước tiên, cơ thể sẽ bị ứ dịch do thận lọc không hiệu quả và làm suy giảm hoạt động của phổi. Tiếp theo việc thiếu lượng hồng cầu làm ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển oxy cho cơ thể và gây ra hiện tượng khó thở. 

Đau lưng

Dấu hiệu suy thận thường gặp chính là đau lưng ở vị trí nằm dưới khung xương sườn, bệnh nhân có thể cảm nhận được cơn đau lan ra phía trước của vùng chậu hoặc hông. 

Huyết áp cao

Đây là triệu chứng hay gặp ở bệnh nhân phát hiện lần đầu. Hệ thống tuần hoàn và thận có mối liên quan chặt chẽ với nhau. Thận có nhiệm vụ lọc chất thải từ máu. Nếu như mạch máu bị tác động, những nephron lọc máu không được cung cấp đủ oxy và các chất dinh dưỡng. 

Thay đổi khi đi vệ sinh

Thận đóng vai trò sản sinh nước tiểu và loại bỏ các chất thải bằng đường tiểu. Vì vậy không được chủ quan những thay đổi như tần suất, mùi, màu sắc, số lần tiểu trong ngày, đi tiểu có máu,… 

Khám cho bệnh nhân có những dấu hiệu trên, ngoài quy trình khám, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm để tầm soát bệnh thận như xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, chẩn đoán hình ảnh...  

Biến chứng suy thận có thể gây ra

- Biến chứng tim mạch là nguyên nhân tử vong chính (40-60%) như viêm màng ngoài tim, tràn dịch màng ngoài tim, bệnh cơ tim do urê máu cao, tăng huyết áp, phì đại thất trái, bệnh mạch vành, viêm nôi tâm mạc nhiễm khuẩn, rối loạn nhịp tim

- Rối loạn cân bằng nước điện giải và nhiễm toan máu có thể dẫn tới phù phổi cấp

- Tăng lượng kali trong máu gây rối loạn nhịp tim ảnh hưởng đến tính mạng.

- Cơ thể bị thiếu máu.

- Giảm ham muốn tình dục

- Tổn thương ở hệ thần kinh trung ương khiến bệnh nhân mất khả năng tập trung, tính cách thay đổi hoặc xuất hiện co giật, thậm chí hôn mê

- Suy giảm phản ứng miễn dịch khiến bệnh nhân dễ mắc các bệnh nhiễm trùng hơn

- Loạn dưỡng xương: viêm xơ xương, nhuyễn xương và bệnh xương bất hoạt

BS Phùng Thế An
Khoa Nội thận tiết niệu - Thận nhân tạo, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị