Có lẽ ở Venice hiện nay, chẳng hiếm gặp cảnh một gia đình du khách trải khăn lên những nắp giếng cổ để thưởng thức bữa ăn trưa tự chuẩn bị giữa bầu không khí thời Phục Hưng. Họ cho rằng là cách tiết kiệm thay vì tiêu tốn tiền tại nhà hàng, nhưng các nhà chức trách địa phương lại không nghĩ vậy.
Simone Venturini, Ủy viên hội đồng thành phố Venice, người đứng đầu sáng kiến nhằm chuyển ngành du lịch của thành phố sang ưu tiên chất lượng hơn số lượng, cho biết: "Những hành vi như vậy sẽ bị phạt rất nặng".
Đây được coi là một phần của nỗ lực lớn hơn nhằm loại bỏ những du khách làm tắc nghẽn đường phố và gây áp lực lên cơ sở hạ tầng của thành phố trong khi mang lại ít lợi ích cho nền kinh tế. Cụ thể là những khách đi tham quan trong ngày.
Theo số liệu thống kê, khi có khoảng hơn 30.000 đến 40.000 người chỉ xuất hiện ở Venice trong một ngày để chụp những tấm hình tự sướng cầu Rialto, dạo quanh quảng trường St. Mark và cung điện Doge, thành phố sẽ gặp hại nhiều hơn lợi.
Để giảm thiểu hoàn toàn những du khách "lười chi", Venice có kế hoạch tính phí từ 3-10 euro (khoảng 3,20-10,60 USD) đối với người đến tham quan trong ngày bắt đầu từ tháng 1 năm sau.
Hiện nay, các quan chức vẫn đang xác định cụ thể cách tính phí cuối cùng và chi tiêu khoản tiền thu được thế nào, hướng mục tiêu vào những điểm nóng dọc theo kênh đào Grand cũng như các đảo ngoại vi như Lido, Murano và Torcello.
Tuy nhiên, ý tưởng này cũng vấp phải sự phản đối từ dân địa phương. Một số chủ cửa hàng lo ngại việc hạn chế ra vào sẽ khiến nhiều người hiểu lầm rằng Venice là vùng đất thương mại và đánh mất kết nối với nguồn gốc của thành phố.
“Mục đích của các biện pháp này không phải để kiếm tiền mà là nhằm bảo vệ Venice. Sự yếu ớt của thành phố không thích hợp cho du lịch kiểu ăn xổi”, Ủy viên Venturini nói.
Khi thế giới dần trở lại bình thường sau 2 năm đại dịch, vẻ đẹp của các con kênh cùng sự quyến rũ của những con hẻm quanh co ở Venice lại trở thành điểm nóng thu hút khách du lịch, với 120.000 người ghé thăm vào cuối tuần lễ Phục sinh. Tuy nhiên, các quan chức thành phố và nhiều chủ doanh nghiệp muốn đảm bảo sự trở lại là bền vững.
Giuliana Longo, chủ cửa hàng bán mũ gần cầu Rialto, cho biết: “Ý nghĩa của việc đi du lịch đã thay đổi sâu sắc trong những năm qua khi mọi người chỉ muốn nhanh chóng tích đầy danh sách những nơi họ từng đặt chân tới. Tuy nhiên, ở một số nơi như Venice, du khách cần phải từ tốn thưởng thức vẻ đẹp của nó”.
Bà ủng hộ kế hoạch thu phí vào thành phố nhưng yêu cầu các quan chức làm rõ số tiền này được sử dụng cho mục đích cụ thể nào, như bảo tồn hoặc giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Là một người thuộc nhóm phản đối, Ernesto Pancin, giám đốc hiệp hội đại diện cho các chủ quán bar và nhà hàng, tin rằng chính quyền không nên áp đặt hạn chế đối với những khu vực lịch sử của thành phố. Nhưng ông khuyến khích du khách tham quan trong ngày khám phá các khu vực ít được biết đến hơn vào thời gian cao điểm.
“Các quận trung tâm như Castello và Santa Croce rất đẹp nhưng hầu như không có du khách ghé thăm. Venice là thành phố của thế giới. Mọi người đến từ nửa kia hành tinh đều có quyền tự do chiêm ngưỡng nó mà không nhất thiết có ở lại qua đêm hay không”, Pancin nói.
Ý tưởng này của chính quyền Venice được xem là có điểm tương đồng với nỗ lực của Amsterdam nhằm xóa sổ du lịch tình dục và ma túy bởi các điểm đến hàng đầu ở châu Âu nhận ra rằng không phải tất cả du khách đều được chào đón.
Những rủi ro của hoạt động du lịch không được kiểm soát thậm chí còn ngày càng nghiêm trọng đối với Venice. Lũ lụt xảy ra thường xuyên hơn, với đợt triều cường tồi tệ nhất trong hơn 50 năm gây thiệt hại ước tính 1 tỷ euro vào 2019. Để bảo vệ thành phố, chính phủ Italy thông qua các biện pháp cấm các tàu du lịch lớn trong đầm phá ở Venice.
Áp lực để hành động sẽ trở nên rõ ràng hơn vào mùa hè này khi mọi người đổ xô đi du lịch. Theo hiệp hội thương mại Assoturismo Confesercenti, số lượng du khách đến 100 thành phố lịch sử hàng đầu của Italy - bao gồm Venice, Rome và Florence - dự kiến tăng khoảng 25% lên 27,4 triệu người.
“Bạn không thể để một thành phố như Venice bị tàn phá bởi đám đông khách du lịch. Đó là bảo tàng ngoài trời và cần hạn chế dòng người qua lại để bảo tồn nó”, Dina Ravera, người sáng lập và chủ tịch của công ty điều hành tour du lịch cao cấp, cho biết.
Đối với Ủy viên Venturini, việc kiểm soát các hành vi xấu xí từ khách du lịch như ngồi ăn uống bừa bãi ở các di tích là một phần của việc gửi đi tín hiệu rằng tới thăm Venice là con đường hai chiều. Điều này ít nhất cũng đòi hỏi sự tôn trọng đối với di sản độc đáo của thành phố.
“Tôi hy vọng rằng gia đình ăn trưa ở nắp giếng cổ sẽ không làm bất cứ điều gì tương tự như thế nữa”, ông nói.
Đỗ An (Theo Bloomberg)