Thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, tính đến hết tháng 5/2023, nước ta xuất khẩu khoảng 3,62 triệu tấn gạo, thu về gần 1,92 tỷ USD, tăng 30,8% về sản lượng và tăng 41,6% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
Xuất khẩu gạo có mức tăng trưởng cao thứ hai trong ngành nông nghiệp, chỉ đứng sau xuất khẩu rau quả với mức tăng 42,9%.
Giá gạo xuất khẩu vẫn đang trong xu hướng tăng mạnh, lên mức cao nhất trong vòng hai năm qua. Cụ thể, ngày 27/6, giá gạo 5% tấm của Việt Nam giao dịch ở mức 508 USD/tấn, tăng 5 USD/tấn. Mức giá này bằng với giá gạo cùng loại của Thái Lan, cao hơn 40 USD/tấn so với giá gạo của Ấn Độ và cao hơn 20 USD/tấn so với giá gạo Pakistan.
Tương tự, giá gạo 25% tấm của Việt Nam cũng tăng lên mức 488 USD/tấn. Đây là mức giá cao nhất so với các quốc gia xuất khẩu gạo top đầu thế giới.
Philippines vẫn là thị trường lớn nhất của gạo Việt. Trong 5 tháng đầu năm nay, nước ta xuất bán mặt hàng được ví như "hạt ngọc" này sang thị trường Philippines tăng 20,6% về lượng và tăng 31% giá trị so với cùng kỳ năm 2022.
Bên cạnh Philippines, hầu hết khách hàng truyền thống đều tăng mua gạo Việt. Đáng chú ý, xuất khẩu gạo sang một số thị trường ghi nhận mức tăng trưởng đột biến. Cụ thể, xuất khẩu gạo Việt Nam sang Indonesia thu về 181,4 triệu USD, tăng 1.520% so với cùng kỳ năm 2022; thị trường Chile cũng ghi nhận mức tăng 2.930%.
Xét về mức tăng trong 5 tháng đầu năm 2023, Thổ Nhĩ Kỳ đứng vị trí thứ nhất. Xuất khẩu gạo sang thị trường này thu về hơn 4 triệu USD, tăng vọt 12.843% so với cùng kỳ năm 2022.
Tuy nhiên, ngoại trừ Indonesia, ở các thị trường ghi nhận mức tăng trưởng kỷ lục như Thổ Nhĩ Kỳ và Chile, kim ngạch xuất khẩu gạo còn chiếm tỷ lệ nhỏ.
Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ, El Nino kéo theo những điều kiện thời tiết nóng và khô hơn sẽ khiến lượng dự trữ gạo của thế giới giảm 5%, xuống còn 173,5 triệu tấn trong niên vụ này. Thời tiết khắc nghiệt gây hậu quả nghiêm trọng đối với vựa lúa gạo châu Á. Thái Lan, nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, đã yêu cầu nông dân giảm vụ thứ hai do lượng mưa thấp hơn.
Tác động của El Nino khiến nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ tăng mua gạo dự trữ. Ví như Indonesia có kế hoạch mua khoảng 1 triệu tấn gạo của Ấn Độ.
Nhà cung cấp gạo Thái Lan dự báo tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của Thái trong năm 2023 sẽ vượt qua 8 triệu tấn. Lượng gạo Việt Nam xuất khẩu trong năm nay cũng ước đạt trên 7 triệu tấn.