Nhiều thách thức trong truyền thông chính sách
Lực lượng báo chí có vai trò quan trọng, không thể thiếu trong quá trình xây dựng, thực thi và hoàn thiện chính sách. Tuy nhiên, báo chí đang phải đối diện với nhiều thách thức trong hoạt động truyền thông chính sách.
Phân tích sâu hơn về vấn đề này, ông Lưu Đình Phúc, Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng: Báo chí đang bị truyền thông xã hội giành giật người xem, người nghe, có thể bị giảm sức lan toả chính sách tới công chúng. Cùng với đó, báo chí còn phải đối mặt với những luồng thông tin trái chiều trên truyền thông xã hội, nơi mà giới trẻ và số lượng người dùng ngày càng gia tăng.
“Một trong những nhiệm vụ chính của truyền thông chính sách là báo chí có ý kiến tham gia xây dựng chính sách, đưa chính sách đã được ban hành đến với các tầng lớp nhân dân, truyền thông để dân biết, dân hiểu, dân tin và dân làm theo. Cái khó là ở chỗ, ở nhiều nơi, cả ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, người dân tiếp cận thông tin mạng lề trái, rồi rỉ tai, lan truyền câu chuyện khi tụ họp, rồi bán tín bán nghi. Ngay cả ở thành thị, nhiều người lớn tuổi cũng đang tiếp cận thứ thông tin “độc hại” này hàng ngày”, ông Phúc lưu ý, đồng thời nhấn mạnh trách nhiệm của báo chí trong việc “đưa thông tin chính thống đến với mọi người dân ở khắp các vùng miền, có tiếng nói phản biện, xây dựng, lan toả chính sách sao cho dễ hiểu, dễ gần, dễ làm, lấy cái đẹp dẹp cái xấu”.
Một thách thức khác nữa, nhiều cơ quan, bộ, ngành, địa phương còn thiếu chủ động trong cung cấp thông tin nguồn cho báo chí, chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của việc chủ động cung cấp thông tin cho báo chí, chưa có nhân lực chuyên trách làm nhiệm vụ này.
Ngoài ra, để báo chí có thể làm tốt nhiệm vụ truyền thông chính sách, Cục trưởng Cục Báo chí khuyến nghị: “Phóng viên theo dõi lĩnh vực cần trở thành những chuyên gia giỏi, thay vì chỉ viết những bài phản ánh hời hợt, nghe chỗ này, chỗ kia, chuyên gia này, nhà khoa học nọ. Phóng viên không có kiến thức, hiểu chưa rộng, chưa sâu thì dễ bị hướng lái phản biện”.
Cần phải chuyển đổi số nhanh
Cũng theo ông Lưu Đình Phúc, báo chí có phản biện trúng, đúng nhưng cần phải được lan toả rộng, sâu thì mới có hiệu quả. Muốn làm được điều này, đòi hỏi báo chí phải chuyển đổi số nhanh. Báo chí tự thân phải đổi mới. Chuyển đổi số báo chí là con đường nhanh nhất để báo chí tiếp cận nhiều hơn, gần hơn với công chúng báo chí, hướng tới mục tiêu có trải nghiệm nội dung tốt hơn, từ đó truyền thông chính sách sẽ hiệu quả hơn.
“Với công nghệ mới thì chúng ta có thể biết ai, ở đâu, đọc gì, đọc bao lâu, quan tâm vấn đề gì nhất, và vì thế toà soạn có thể biên tập nội dung thông tin cho phù hợp mối quan tâm của người dân, có thể diễn đạt cho dễ hiểu hơn, tránh khoa học hoá vấn đề, tránh ngôn ngữ quá chuyên ngành, quá hàn lâm. Công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo có thể cá thể hoá nội dung, đẩy dữ liệu mà độc giả quan tâm. Nội dung truyền thông tốt nhưng phải được lan toả trên các nền tảng truyền thông xã hội để tăng cường tương tác. Chính những ý kiến phản hồi của công chúng mạng xã hội sẽ gợi mở cho báo chí những vấn đề mới, góc tiếp cận mới, để từ đó báo chí hình thành tuyến bài phản biện, xây dựng chính sách sát với thực tiễn và hiệu quả hơn”, ông Phúc khuyến nghị.
“Thông điệp chính sách cần được lan toả mạnh trên các nền tảng số có nhiều người sử dụng, quảng cáo trực tuyến. Hệ thống hoá thông tin chính sách, biến thông tin chính sách trở thành dữ liệu lớn, cùng với thuật toán, dữ liệu lớn sẽ tạo ra giá trị để phát triển nền kinh tế tri thức. Vì thế chuyển đổi số báo chí kiến tạo tri thức số là mục tiêu hướng tới của báo chí, góp phần làm tốt nhiệm vụ truyền thông chính sách, tạo đồng thuận trong xã hội, từ đó góp phần phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng hệ giá trị quốc gia, dân tộc từ những chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước”, ông Phúc chia sẻ thêm.