Muồm muỗm là loài côn trùng quen thuộc ở vùng nông thôn Việt Nam, thường xuất hiện vào mùa lúa chín. Muồm muỗm có hai loại là muồm muỗm xanh và muồm muỗm nâu.
Trong đó, muồm muỗm xanh (hay còn gọi là “tôm bay”) được khai thác làm thực phẩm từ lâu và dần trở nên nổi tiếng tại nhiều tỉnh thành, được quảng bá như một đặc sản hiếm có khó tìm, khách “đỏ mắt” tìm mua.
Chị Dương Thanh Mai – chủ cửa hàng chuyên phục vụ đặc sản 3 miền tại Hà Nội cho biết, muồm muỗm xanh chủ yếu xuất hiện vào mùa lúa, chia thành hai đợt là từ cuối tháng 4 đến hết tháng 7 và từ đầu tháng 8 đến hết tháng 9.
Đây cũng là những thời điểm muồm muỗm được nhận xét là có chất lượng tốt nhất, thịt béo và thơm. Tùy từng địa phương, mùa lúa có thể sớm hoặc muộn hơn nên thời gian khai thác muồm muỗm cũng khác nhau.
Theo chị Mai, muồm muỗm xanh có ở nhiều tỉnh thành phía Bắc, nhất là khu vực Tây Bắc vì diện tích trồng lúa lớn. Song, cửa hàng của chị chủ yếu thu mua muồm muỗm từ một số tỉnh như Ninh Bình, Thanh Hóa.
Thông thường, muồm muỗm xanh có giá bán từ 600.000 – 800.000 đồng/kg, tùy thời điểm. Lúc cao điểm, số lượng muồm muỗm khai thác được không nhiều, giá thành có thể lên tới cả triệu đồng mỗi cân.
Trong đó, muồm muỗm sống có giá cao hơn muồm muỗm cấp đông từ 150.000 – 200.000 đồng/kg. Chị Mai chia sẻ: “Muồm muỗm có giá cao vì khá hiếm, hiện chưa nuôi được mà chỉ có thể khai thác từ tự nhiên.
Việc bắt chúng cũng không đơn giản, mỗi người đi vợt nhiều lắm chỉ được vài lạng hoặc vài cân nên tôi thường phải gom từ nhiều hộ dân, trong nhiều ngày mới có đủ để cung cấp cho khách”.
Mặc dù có giá đắt đỏ ngang tôm hùm nhưng muồm muỗm xanh vẫn được nhiều thực khách tìm mua, không ngại chi tiền để có được món đặc sản gợi nhớ tuổi thơ.
“Năm nào gần đến mùa muồm muỗm, tôi cũng phải đặt hàng trước cả tháng may ra mới mua được một ít. Khi nào có nhiều, tôi mua 1 - 2kg về cấp đông ăn dần.
Năm nay do mưa lũ nên lúa đổ nhiều, người dân ở một số nơi phải thu hoạch sớm nên lượng muồm muỗm cũng ít hơn”, chị Thanh Nga (ở Hoàng Mai, Hà Nội) nói.
Theo chị Nga, muồm muỗm có thể chế biến thành một số món ngon như nướng, chiên giòn, rang lá chanh,…
Muồm muỗm sau khi mua về được cắt bớt cánh, râu và chân để ăn không bị cứng. Trước khi nấu chỉ cần đem rửa sạch rồi chế biến, nêm nếm gia vị tùy ý.
Muồm muỗm khi nhặt chân, cánh, râu vẫn sống nên cấp đông ngay sẽ đảm bảo tươi ngon, không giảm bớt vị ngậy, béo.
Những thực khách từng thưởng thức muồm muỗm nhận xét, món ăn này có độ béo ngậy và dậy mùi thơm hơn châu chấu. Nhất là muồm muỗm chiên giòn, rắc thêm lá chanh thái nhỏ được xem như món nhậu khoái khẩu của cánh mày râu.
Tuy nhiên, giống như nhiều loài côn trùng khác, muồm muỗm cũng dễ gây dị ứng hoặc nghiêm trọng hơn là ngộ độc nên thực khách cần cẩn trọng khi sử dụng, chế biến chúng thành thức ăn để đảm bảo sức khỏe và an toàn vệ sinh thực phẩm.
Ảnh: Dương Thanh Mai