Thịt trâu lá trơng là một trong những đặc sản không còn xa lạ với người dân ở Quảng Trị, nhưng gây tò mò với thực khách thập phương bởi tên gọi lạ, nhìn qua tưởng viết sai chính tả.
Thực tế, trơng (hay còn gọi là trơơng) là tên một loại lá chủ yếu mọc tự nhiên ở vùng đất Quảng Trị và có thể hái quanh năm. Loại lá này hơi cứng, có gai nhọn nhỏ ở rìa lá và phần gân sâu.
Lá trơng có vị cay, thơm đặc trưng, nhất là khi chế biến với thịt trâu càng làm tăng thêm hương vị độc đáo.
Chị Nguyễn Huế (chủ một nhà hàng chuyên phục vụ các món đặc sản từ thịt trâu ở đường Trần Nguyên Hãn, TP Đông Hà, tỉnh Quảng Trị) cho biết, từ hai nguyên liệu chính là thịt trâu và lá trơng có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như xào, xáo, hấp, nhúng mẻ hay làm lẩu…
Tuy nhiên, hai món ngon và được thực khách ưa chuộng nhất là thịt trâu nướng và thịt trâu xào lá trơng.
Theo chị Huế, để món ăn đạt hương vị thơm ngon cần chọn lựa nguyên liệu khéo léo. Thịt trâu phải là loại trâu non, đảm bảo thịt còn tươi, có độ mềm ngọt và không dai. Lá trơng cũng phải chọn các mẻ lá non, khi nấu mới cho mùi vị chất lượng nhất.
“Tùy từng món và cách chế biến mà đầu bếp sẽ lựa chọn các phần thịt trâu khác nhau. Ví dụ, món trâu nướng cuốn lá trơng thì dùng thịt thăn, món trâu xào lá trơng thì sử dụng thịt mông và cổ, hay món xáo thì phần thịt bắp trâu là ngon nhất”.
Với món thịt trâu nướng, thịt được thái thành từng miếng nhỏ, mỏng, đem tẩm ướp với các gia vị rồi chờ khoảng 15 - 20 phút cho thấm đều. Sau đó, đầu bếp trải lá lốt lên vỉ sắt rồi đặt các miếng thịt lên trên, kẹp lại và nướng.
Khi lá lốt cháy xém lớp vỏ bên ngoài, thịt trâu cũng chín, chuyển sang màu nâu và dậy mùi thơm nức mũi. Thịt sau khi nướng được thái thành các lát mỏng vừa ăn, bày ra đĩa cùng với một số loại lá như rau cải, lá trơng và ớt, tiêu xanh.
Với món thịt trâu xào, thịt cũng được tẩm ướp cùng các gia vị như hạt tiêu, tỏi, ớt và thêm chút dầu ăn để thịt mềm, ngon hơn.
Sau khi thịt thấm đượm gia vị, đầu bếp bắt đầu làm nóng dầu, phi thơm tỏi rồi cho thịt trâu vào xào chín tái. Tiếp đến, thịt trâu được múc ra để riêng, sau đó cho dầu ăn vào xào hành tây. Hành tây hơi tái thì đổ thịt trâu và lá trơng vào đảo đều, chờ 3-5 phút cho món ăn chín.
Khi ăn, thực khách sẽ cảm nhận được thịt trâu có độ mềm, vị ngọt dịu, hòa quyện cùng vị cay nhẹ của lá trơng, đủ làm hài lòng cả những vị khách khó tính.
Anh Hoài An (Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tỉnh Quảng Trị) cho biết, thịt trâu lá trơng là một trong những đặc sản hấp dẫn ở Quảng Trị, song còn khá xa lạ với du khách thập phương.
Gần đây nhất, món ăn này được giới thiệu tại Lễ hội Văn hóa - Ẩm thực quốc tế diễn ra hồi tháng 7. Đây là sự kiện trong khuôn khổ Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 do tỉnh Quảng Trị phối hợp cùng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao tổ chức.
Không chỉ hấp dẫn bởi cách chế biến đa dạng, hương vị thơm ngon, món thịt trâu lá trơng còn được cho là rất bổ dưỡng.
Theo Đông y, thịt trâu vị ngọt, tính mát, không độc, có tác dụng bổ tỳ vị, mạnh gân cốt, ích huyết, giúp điều trị các chứng phong thấp sưng tê, đau lưng, phù chân…
Còn lá trơng tính ấm, chống hàn nên khi ăn cùng thịt trâu được xem như “liều thuốc” hiệu quả dành cho những người hay bị lạnh tay chân, hoặc người già thường xuyên nhức mỏi, đau khớp.
Ảnh: Hoài An