Ngày 19/3, phiên xét xử bà Trương Mỹ Lan (68 tuổi, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và 85 người khác liên quan đến các sai phạm tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) bước sang phần tranh luận. Đại diện VKSND TP.HCM nêu quan điểm luận tội và đề nghị mức án đối với các bị cáo.
Nhận định về vụ án, đại diện VKS cho rằng, việc đưa vụ án Trương Mỹ Lan và các đối tượng ra xét xử công khai là để răn đe, phòng ngừa giáo dục chung, thể hiện sự quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm nhất là tội phạm tham nhũng, kinh tế, chức vụ, thể hiện tinh thần xử lý tội phạm "không có vùng cấm".
Theo đại diện VKS, lợi dụng chính sách của Nhà nước, sau khi hợp nhất 3 ngân hàng, bị cáo Trương Mỹ Lan đã nắm giữ phần lớn cổ phần của SCB, sử dụng ngân hàng này như công cụ tài chính, rút tiền của SCB.
Bị cáo Trương Mỹ Lan cùng nhiều đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành vi gồm: tuyển chọn, bố trí nhân sự thân tín vào các vị trí chủ chốt tại Ngân hàng SCB; thành lập một số đơn vị thuộc Ngân hàng SCB chuyên trách cho vay, giải ngân theo yêu cầu của bị cáo Lan.
Thành lập, sử dụng hàng ngàn công ty “ma”, thuê nhiều cá nhân, cấu kết với các cá nhân đứng đầu nhiều doanh nghiệp liên quan để thực hiện hành vi tội phạm; thông đồng với nhiều công ty thẩm định giá để nâng khống giá trị tài sản bảo đảm; tạo lập số lượng rất lớn hồ sơ vay vốn khống để rút tiền từ Ngân hàng SCB; lập phương án rút tiền, “cắt đứt” dòng tiền sau giải ngân; bán nợ xấu, bán các khoản cấp tín dụng trả chậm để giảm dư nợ tín dụng, giảm nợ xấu, để che giấu sai phạm; mua chuộc, tác động người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan Nhà nước làm trái công vụ.
Từ đó, bị cáo Trương Mỹ Lan và đồng phạm, với vị trí, vai trò khác nhau, thực hiện nhiều tội phạm xâm phạm về sở hữu, xâm phạm hoạt động của ngân hàng, hoạt động đúng đắn của cơ quan Nhà nước, trong đó nhiều tội phạm được thực hiện dưới dạng đồng phạm có tổ chức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, chiếm đoạt và gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn.
Ngoài ra, quá trình điều tra đã làm rõ hành vi lạm dụng chiếm đoạt tài sản của bị cáo Nguyễn Cao Trí trong việc chiếm đoạt 1.000 tỷ đồng của bị cáo Trương Mỹ Lan.
Theo đại diện VKS, trừ bị cáo Trương Mỹ Lan, các bị cáo đều thừa nhận hành vi phạm tội của mình như cáo trạng đã truy tố.
Đại diện VKS cho rằng, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chiếm đoạt của Ngân hàng SCB 304.000 tỷ đồng; hành vi phạm tội của các bị cáo gây thiệt hại cho Ngân hàng SCB hơn 498.000 tỷ đồng. Quá trình điều tra, bị cáo Trương Mỹ Lan thừa nhận việc gặp gỡ bị cáo Đỗ Thị Nhàn nhưng không thừa nhận chỉ đạo Đinh Văn Thành và Võ Tấn Hoàng Văn đưa tiền cho bị cáo Nhàn.
Tuy nhiên, bị cáo Văn đã khai nhận, theo chỉ đạo của bị cáo Trương Mỹ Lan, gặp và đưa hối lộ cho bị cáo Nhàn 5,2 triệu USD. Từ đó, có đủ cơ sở để kết luận bị cáo Trương Mỹ Lan phạm tội “Đưa hối lộ”.
Bị cáo Trương Mỹ Lan có nhiều tình tiết giảm nhẹ hình phạt như tích cực tham gia chống dịch, có bằng khen của Chủ tịch nước, tích cực khắc phục hậu quả.
Tuy nhiên, bị cáo phạm tội nhiều lần, trong thời gian dài, thủ đoạn tinh vi, phạm tội có tổ chức… Quá trình điều tra, xét xử, bị cáo không thành khẩn, khai báo quanh co, đổ lỗi. Vì vậy, cần phải có bản án nghiêm khắc, loại bỏ vĩnh viễn ra khỏi đời sống xã hội.
Đại diện VKS cũng cho rằng, các bị cáo Bùi Anh Dũng, Võ Tấn Hoàng Văn, Đinh Văn Thành đã giúp sức tích cực cho bị cáo Trương Mỹ Lan, gây thiệt hại lớn cho Ngân hàng SCB nên cần phải cách ly vĩnh viễn ra khỏi đời sống xã hội.
Đối với bị cáo Trương Huệ Vân, bị cáo thực hiện chỉ đạo của bị cáo Trương Mỹ Lan, tạo lập 52 công ty ma, giúp sức cho Trương Mỹ Lan chiếm đoạt của SCB hơn 1.000 tỷ đồng.
Theo đại diện VKS, bị cáo phạm tội 2 lần trở lên, là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, quá trình điều tra đã kết hợp với cơ quan tố tụng làm rõ bản chất của vụ án. Bị cáo thành khẩn khai báo, đã nộp khắc phục hậu quả 1 tỷ đồng, có nhiều đóng góp trong công tác thiện nguyện.
Bị cáo Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung, Võ Tấn Hoàng và các bị cáo khác cũng giúp sức tích cực cho hành vi phạm tội của bị cáo Trương Mỹ Lan. Tuy nhiên, quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo đã tích cực phối hợp với cơ quan điều tra để làm rõ vụ án, ăn năn hối cải, phạm tội lần đầu…
Do vậy theo đại diện VKS, cần phải có bản án nghiêm minh, phù hợp với tính chất, mức độ phạm tội của các bị cáo.