Cuối năm lượng xe đăng kiểm lớn
Thời gian qua, Bộ GTVT đã có những giải pháp đưa hoạt động đăng kiểm trở lại trạng thái bình thường sau thời gian dài ùn tắc.
Tình hình đăng kiểm từ tháng 3 đến tháng 9/2023 đã giảm tải đáng kể nhờ chính sách giãn đăng kiểm tự động 6 tháng cho ô tô không kinh doanh và miễn đăng kiểm lần đầu cho ô tô mới dưới 9 chỗ (không kinh doanh vận tải).
Tuy nhiên, bước sang tháng 10/2023, nhu cầu đăng kiểm đã tăng lên do gần thời điểm hết thời gian gia hạn đăng kiểm 6 tháng.
Dự kiến đầu năm 2024, có khoảng gần 1,4 triệu ô tô được tự động gia hạn đăng kiểm thêm 6 tháng của nửa cuối năm nay sẽ tới kỳ phải đưa đi kiểm định lại.
Thêm vào đó, dù đã miễn kiểm định lần đầu với xe mới, nhưng những năm trước đây lượng xe mới được người dân mua vào dịp cuối năm lớn (ước tính khoảng 500 nghìn xe mỗi năm) nên cuối năm lượng xe đi đăng kiểm thường tăng cao đột biến.
Đặc biệt, vào các kỳ nghỉ dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán với số ngày nghỉ gần nửa tháng đang đến gần, nguy cơ ùn tắc có thể lặp lại vì người dân có tâm lý đưa phương tiện đi kiểm định trước khi hết hạn để đi chơi Tết.
Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng đã dự báo 31 tỉnh, thành có thể ùn tắc phương tiện kiểm định vào cuối năm do đăng kiểm viên bị khởi tố, xét xử và số lượng xe đến hạn đăng kiểm tăng.
Các tỉnh, thành có nguy cơ ùn tắc phương tiện đăng kiểm vào tháng 12/2023 và tháng 1/2024 gồm: Bắc Kạn, Bình thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên - Huế, TP.HCM, Trà Vinh, Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Dương, Đà Nẵng, Gia Lai, Hà Tĩnh, Hưng Yên, Nghệ An, Quảng Ngãi, Phú Yên, Quảng Nam, Sơn La, Thái Nguyên, Hải Dương, Đắk Lắk, Bình Định, Cần Thơ, Hòa Bình và Tuyên Quang.
Lo thiếu đăng kiểm viên
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện tại có khoảng gần 700/1.720 đăng kiểm viên bị khởi tố, trong đó có gần 300 người hiện nay được tại ngoại vẫn tiếp tục công tác đăng kiểm.
Tuy nhiên, không loại trừ khi "đại án" đăng kiểm dự kiến đưa ra xét xử vào thời điểm cuối năm 2023, số đăng kiểm viên bị khởi tố sẽ phải phục vụ công tác điều tra, xét xử thì không thể tiếp tục công việc đăng kiểm phương tiện như hiện nay.
Trong khi đó, Cục Đăng kiểm Việt Nam dù nỗ lực tuyển dụng, đào tạo đăng kiểm viên để bổ sung nguồn nhân lực thiếu hụt, nhưng trong bối cảnh nghề đăng kiểm không thực sự hấp dẫn thì việc tuyển người không dễ.
Hơn nữa, theo quy định hiện nay, để đào tạo được một đăng kiểm viên bình thường, thời gian nhanh nhất cũng phải mất 12 tháng, với đăng kiểm viên bậc cao phải mất 4-5 năm. Do vậy, việc tuyển dụng, đào tạo nguồn đăng kiểm viên bổ sung thiếu hụt không thể thực hiện trong một sớm, một chiều.
Trong bối cảnh nếu xảy ra thiếu hụt nhân lực, khi lượng phương tiện dồn về các trung tâm đăng kiểm cuối năm tăng sẽ tạo sức ép cho các trung tâm đăng kiểm, vì vậy, dự báo sẽ tái diễn ùn tắc trở lại.
Do vậy, thay vì phải huy động lực lượng đăng kiểm viên đã về hưu hay lực lượng đăng kiểm viên của quân đội, công an như đã từng làm, Bộ GTVT, Cục Đăng kiểm cần sớm có giải pháp ngăn chặn nguy cơ ùn tắc đăng kiểm dịp cuối năm.
Nên đưa xe đi đăng kiểm sớm
Đưa xe đi đăng kiểm sớm hay muộn là quyền của chủ phương tiện, tuy nhiên, người dân nên chủ động đi kiểm định sớm để tránh dồn vào cao điểm Tết, phải xếp hàng dài chờ vừa bức xúc, vừa mất thời gian.
Việc chủ động đưa xe đi đăng kiểm sớm về cơ bản không làm tăng thêm chi phí cho chủ phương tiện. Ngoài mức phí tem đăng kiểm, phí kiểm định (thu theo biểu phí từng loại xe) được thu theo Bộ Tài chính quy định, thì phí đường bộ sẽ được thu nối tiếp nhau nên không ảnh hưởng đến chi phí của chủ xe.
Cũng cần nói thêm, dịp cuối năm nhu cầu vận chuyển hàng hóa lớn, nếu các doanh nghiệp vận tải đưa xe đi đăng kiểm gặp cảnh ùn tắc sẽ tác động tiêu cực đến hoạt động kinh doanh vận tải hàng hóa. Thậm chí, nếu không được giải quyết có thể gây đứt gãy chuỗi cung ứng; ảnh hưởng đến hiệu quả và tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế cuối năm.
Việc để xảy ra ùn tắc đăng kiểm vào cuối năm không chỉ làm đảo lộn cuộc sống của người dân mà còn tạo áp lực không nhỏ đến tăng trưởng nền kinh tế.
Do vậy Bộ GTVT, Cục Đăng kiểm Việt Nam nên thông qua Hiệp hội vận tải Việt Nam và các tổ chức khác sớm đưa ra khuyến cáo đến các doanh nghiệp vận tải trên cả nước chủ động đưa xe đi đăng kiểm sớm, tránh dồn vào cao điểm cuối năm.