Sáng 27/10, Quốc hội sẽ thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Dự thảo Luật gồm 5 chương, 34 điều, dự kiến được xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 6 này.

Dự án luật này đã được các Đại biểu Quốc hội cho ý kiến thảo luận tổ tại kỳ họp trước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới có báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý.

Ba lực lượng sẽ được thống nhất thành Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở gồm: Bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách và các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng.

Theo báo cáo của Chính phủ, hiện nay trong toàn quốc có 298.688 người đang tham gia hoạt động trong lực lượng bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách và đội trưởng, đội phó đội dân phòng. 

Các địa phương trong cả nước đang chi trả cho tổ chức, hoạt động, chế độ, chính sách, bảo đảm điều kiện hoạt động cho các lực lượng này khoảng 3.570 tỷ đồng/năm (tính theo mức lương cơ sở mới).

370252610 974584960270197 354739927950677527 n.jpg
Ảnh minh họa

Nhiều ý kiến Đại biểu Quốc nội đề nghị báo cáo đánh giá kỹ hơn về tổ chức, ngân sách khi thành lập lực lượng này ở cơ sở; cho rằng không chỉ dừng lại ở số lượng khoảng 300.000 người.

Các đại biểu cũng cho rằng sẽ tăng kinh phí, ngân sách bảo đảm; đề nghị có số liệu cụ thể chứng minh “không làm tăng biên chế”, “không làm tăng ngân sách” so với thực tiễn hiện nay. 

Tính đến tháng 12/2022, toàn quốc có 84.721 thôn, tổ dân phố. Nếu mỗi thôn, tổ dân phố đều thành lập Tổ bảo vệ an ninh trật tự thì cần có ít nhất là 254.163 người tham gia (mỗi tổ cần ít nhất 3 người) và dự kiến mức chi tổng kinh phí cần bảo đảm để thực hiện theo quy định của dự thảo Luật là 3.505 tỷ đồng/năm.

Tuy nhiên, do dự thảo Luật quy định mỗi Tổ bảo vệ an ninh trật tự có thể phụ trách một hoặc một số thôn, tổ dân phố, nên tổng số tổ có thể giảm xuống, kéo theo tổng kinh phí bảo đảm cũng sẽ giảm xuống.

Như vậy, với cách dự tính nêu trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá, sẽ không tăng về số lượng người tham gia và không tăng về tổng kinh phí bảo đảm so với thực tiễn hiện nay.

Về lâu dài, tổng số lượng thôn, tổ dân phố tiếp tục giảm do sáp nhập nên các địa phương sẽ có điều kiện tập trung bảo đảm chế độ, chính sách tốt hơn nữa cho lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở. 

Một số ý kiến đại biểu đề nghị quy định rõ trường hợp địa phương khó khăn về ngân sách, không cân đối được ngân sách thì đề nghị ngân sách trung ương hỗ trợ.

Thế nhưng, một số ý kiến khác cho rằng quy định trường hợp địa phương khó khăn về ngân sách thì được trung ương hỗ trợ là mâu thuẫn với quy định của Luật Ngân sách nhà nước vì nhiệm vụ chi của cấp nào thì ngân sách cấp đó bảo đảm.

Trên cơ sở 2 ý kiến, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo bỏ nội dung quy định đối với địa phương khó khăn về ngân sách thì được ngân sách trung ương hỗ trợ, bảo đảm thống nhất với quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước. 

Về bồi dưỡng, hỗ trợ đối với Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, một số đại biểu đề nghị quy định chế độ, chính sách cho lực lượng này theo nhiệm vụ được giao và chỉ hỗ trợ khi được huy động thực hiện nhiệm vụ chứ không hỗ trợ thường xuyên hằng tháng.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận định, dự thảo Luật quy định mức hỗ trợ hằng tháng cho lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở là kế thừa quy định về chế độ hỗ trợ đối với đối tượng đội trưởng, đội phó đội dân phòng, bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách đã có từ lâu, đang được các địa phương thực hiện.

Cho nên theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nếu bỏ quy định hỗ trợ hằng tháng mà chỉ hỗ trợ khi được huy động, sẽ không thu hút được người dân tham gia lực lượng này, không bảo đảm tính khả thi của luật.