Vào đà tăng mạnh
Chiều 22/5, giám đốc một công ty trong ngành hồ tiêu chia sẻ: “Chúng tôi vừa ký được đơn hàng lớn với nhà nhập khẩu ở châu Âu, giá bán cao hơn năm ngoái rất nhiều”.
Đến nay, đơn hàng xuất khẩu doanh nghiệp này ký với các nhà nhập khẩu của Mỹ, châu Âu,... đã kín hết tháng 11 năm nay. Công ty đang tích cực thu mua tiêu nguyên liệu để chuẩn bị trả các đơn hàng. “Trên thị trường thế giới, nguồn cung hạt tiêu đang hạn chế, nhu cầu lại tăng mạnh đẩy giá lên cao và hàng cũng đắt khách hơn trước”, vị giám đốc này nói với PV. VietNamNet.
Giá tiêu đen xuất khẩu loại 500 và 550 g/l ngày 22/5 lần lượt duy trì ở mức 4.600 USD và 4.700 USD/tấn; còn giá hạt tiêu trắng xuất khẩu neo ở ngưỡng 6.600 USD/tấn.
Tại thủ phủ hồ tiêu Tây Nguyên, giá loại hạt này tăng lên ngưỡng 115.000-116.000 đồng/kg; còn ở Bình Phước và Bà Rịa - Vũng Tàu giá hạt tiêu dao động từ 116.000-117.000 đồng/kg.
So với mức đáy 34.000 đồng/kg năm 2020, giá loại hạt được ví như “vàng đen” của Việt Nam đã tăng 81.000 đồng/kg, tương đương mức tăng 238%. Còn so với cùng kỳ năm ngoái, giá đã tăng 54,7%.
Bà Nguyễn Thị Long - hộ kinh doanh thu mua hạt tiêu ở thị trấn Quảng Phú (Cư M’Gar, Đắk Lắk), cho biết, mùa vụ thu hoạch tiêu năm nay, mỗi ngày, gia đình bà gom mua khoảng 20 tấn, chưa bằng một nửa so với các năm trước.
Theo bà, diện tích hồ tiêu giảm nên sản lượng bà thu mua cũng giảm. Cùng với đó, người trồng hồ tiêu có tâm lý chưa muốn bán ra nhiều khi thấy đà tăng giá của mặt hàng này.
Phần lớn bà con nông dân đang tích trữ hạt tiêu và mong bán được mức giá cao hơn. Bà Long dự đoán, giá hồ tiêu sẽ đạt 150.000 đồng/kg vào năm 2025. Thế nên, sau khi thu mua, bà cũng không bán hết mà trữ khoảng 50% sản lượng để đợi giá cao.
Số liệu thống kê của Hải quan cho thấy, đến hết tháng 4/2024, nước ta đã xuất khẩu được 83.067 tấn hạt tiêu. Trong đó, tiêu đen đạt 73.555 tấn, tiêu trắng là 9.512 tấn. Kim ngạch xuất khẩu hạt tiêu đạt 352 triệu USD. So với cùng kỳ năm ngoái, lượng xuất khẩu giảm 19,4% nhưng giá trị lại tăng 10,3%.
Giá xuất khẩu bình quân hạt tiêu đen 4 tháng đạt 4.065 USD/tấn, hạt tiêu trắng đạt 5.678 USD/tấn, tăng lần lượt 19,4% và 14,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
Giá hạt tiêu sẽ siêu đắt đỏ
Trao đổi với PV. VietNamNet, ông Hoàng Phước Bính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê (Gia Lai), thừa nhận, giá hạt tiêu đang tăng nóng. Nông dân bán được hạt tiêu tại kho với giá 120.000 đồng/kg.
“Rất lâu rồi hạt tiêu mới có giá cao như vậy. Giá hạt tiêu lập đỉnh 230.000 đồng/kg năm 2015 rồi quay đầu lao dốc, chạm đáy 34.000 đồng/kg vào năm 2020, sau đó duy trì ở mức thấp”, ông Bính nói.
Theo ông, sản lượng hạt tiêu trên toàn cầu giảm mạnh. Ở Việt Nam, lượng tồn kho từ năm ngoái chuyển sang năm nay không đáng kể. Cung không đủ cầu nên giá tăng cao.
Với diễn biến thị trường hiện tại, bà Hoàng Thị Liên - Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA) - chỉ ra nguyên nhân chính là nguồn cung hạt tiêu hạn chế trên toàn cầu.
Năm nay, sản lượng tiêu của Việt Nam dự báo chỉ đạt 170.000 tấn, giảm 10% so với năm ngoái - mức thấp nhất trong vòng 5 năm gần đây. Bởi, diện tích bị thu hẹp sau giai đoạn dài giá tiêu xuống thấp, cùng với đó là tác động của El Nino.
Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại các quốc gia sản xuất hồ tiêu lớn ở châu Á như: Indonesia, Ấn Độ, Malaysia, Sri Lanka, Brazil do tác động của El Nino.
Bà Liên nhận định, với tình hình hiện tại, sản lượng hạt tiêu toàn cầu chưa thể đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng vẫn có xu hướng tăng trong 3-5 năm tới. Ở nước ta, loại hạt thế mạnh này bước vào chu kỳ tăng giá mới, bù cho những năm giá xuống quá thấp.
Đồng quan điểm, ông Hoàng Phước Bính cũng cho rằng, chu kỳ tăng giá mới của hồ tiêu chính thức bắt đầu. Đặc biệt, chu kỳ này sẽ kéo dài trong 10 năm tới và giá có thể đạt đỉnh mới 350.000-400.000 đồng/kg - mức siêu đắt đỏ. Tuy nhiên, giá sẽ có rung lắc nhưng trong dài hạn vẫn sẽ theo đà tăng.
Diện tích hồ tiêu vẫn giảm do già cỗi, người dân chuyển đổi cây trồng. Trong khi, thời điểm này chưa trồng mới thì 4 năm nữa vẫn chưa thể tăng được sản lượng. Do đó, hạt tiêu sẽ duy trì tình trạng khan hiếm cung, ông Bính cho hay.
Ông Lê Đức Huy, Tổng giám đốc Công ty Simexco ĐakLak, nhận định, giá hạt tiêu thời gian tới sẽ duy trì ở mức cao cho thấy giá trị nội tại của nông sản Việt này đã sang trang mới. Đây là cơ hội để đổi mới phương thức canh tác theo xu hướng xanh, ứng phó với biến đổi khí hậu và thích ứng với môi trường, ông nhấn mạnh.