Tôn vinh tiếng Việt
Năm 2023 là năm đầu tiên Việt Nam triển khai Đề án Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Ngày 8/9 hằng năm được chọn là Ngày Tôn vinh tiếng Việt, là dấu mốc quan trọng trong đời sống văn hóa, tinh thần của cộng đồng kiều bào.
Chiều 4/9, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Luang Prabang (Lào) đã phối hợp với Hội người Việt Nam tỉnh Oudomxay tổ chức Ngày Tôn vinh tiếng Việt ở tỉnh Oudomxay, Bắc Lào.
Tham dự có bà Kiều Thị Hằng Phúc, Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Luang Prabang; ông Phí Văn Mai, Chủ tịch Hội người Việt Nam tại tỉnh Oudomxay; Đại diện các ban ngành có liên quan của tỉnh Oudomxay và đông đảo bà con, cộng đồng người Việt Nam đang làm ăn sinh sống tại tỉnh Oudomxay.
Tổng Lãnh sự Kiều Thị Hằng Phúc nêu bật lý do lựa chọn ngày 8/9 hằng năm là Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và nhấn mạnh đây là ngày hội tụ nhiều ý nghĩa gắn liền với lịch sử dân tộc.
Theo bà Kiều Thị Hằng Phúc, các hoạt động hướng tới Ngày Tôn vinh tiếng Việt nhằm nâng cao ý thức của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đối với tiếng Việt, tôn vinh vẻ đẹp và giá trị của tiếng Việt trong cộng đồng. Đồng thời khuyến khích, động viên và tôn vinh các tổ chức, hội đoàn cũng như cá nhân có đóng góp tích cực trong việc giữ gìn và lan tỏa tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.
Thông qua hoạt động tôn vinh này, các hội/ban quản lý người Việt Nam tại các tỉnh Bắc Lào cần thường xuyên tăng cường công tác tuyên truyền, tạo động lực, nâng cao hiệu quả chất lượng công tác dạy và học tiếng Việt trong cộng đồng.
Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Luang Prabang khuyến nghị các tổ chức nói trên cần phối hợp với chính quyền sở tại để đưa tiếng Việt vào giảng dạy tại các cơ sở có đông người Việt Nam, hỗ trợ các trường đại học, viện nghiên cứu đang có khoa hay bộ môn tiếng Việt phát triển hơn nữa, đưa tiếng Việt trở thành môn học ngoại ngữ chính thức bên cạnh các ngoại ngữ khác.
Ngoài ra, bà Kiều Thị Hằng Phúc đề xuất việc áp dụng các phương pháp để thúc đẩy việc dạy và học tiếng Việt. Cụ thể như duy trì liên tục trong thời gian dài công tác dạy và học tiếng Việt, triển khai đồng bộ và có thể tổ chức lồng ghép trong các dịp lễ hội, nhân dịp kỷ niệm các ngày lễ trọng đại của đất nước; xây dựng các tủ sách tiếng Việt tại các trụ sở của hội/ban; tổ chức các hoạt động văn hóa như tổ chức các cuộc thi sáng tác thơ, bài hát, thi hùng biện, kể chuyện... hằng năm trong cộng đồng.
Các phương pháp như vậy giúp lưu giữ, lan tỏa và tuyên truyền văn hóa, giúp đồng bào ta ở nước ngoài bảo tồn được bản sắc văn hóa riêng, khẳng định bản thân và tự tin hội nhập, giữ gìn bản sắc dân tộc, nâng cao lòng tự hào, tự tôn của dân tộc.
Nhân dịp này, ông Phí Văn Mai, Chủ tịch Hội người Việt Nam tại tỉnh Oudomxay cũng đã báo cáo về tình hình hoạt động của Hội, các hoạt động của cộng đồng tại địa phương và hưởng ứng các hoạt động do Tổng Lãnh sự quán phát động, trong đó có việc giữ gìn, duy trì và phát triển tiếng Việt cho thế hệ mai sau.
Ông Phí Văn Mai cho biết, với sự hỗ trợ về kinh phí của các cấp chính quyền ở trong nước, Hội đã và đang xây dựng trụ sở của Hội và Trường song ngữ Lào - Việt để cho con em cộng đồng người Việt Nam và người Lào có môi trường học tiếng Việt.
Thời gian tới, Hội người Việt Nam tại tỉnh Oudomxay mong muốn sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của các cấp chính quyền ở trong nước, chính quyền địa phương và Tổng Lãnh sự quán để sớm hoàn thành các hạng mục xây dựng trụ sở Hội và đưa Trường song ngữ Lào - Việt đi vào hoạt động.
Tiếng Việt đi sâu vào đời sống kiều bào
Hiện nay, có khoảng 100.000 người Việt Nam đang làm ăn sinh sống tại Lào. Góp phần gìn giữ hồn cốt của dân tộc, trong những năm qua, cộng đồng người Việt đã có nhiều sáng kiến để không chỉ duy trì mà còn lan tỏa tiếng Việt tại Lào.
Bé Mai Linh sinh ra và lớn lên tại Lào, dù có thể giao tiếp tương đối tốt bằng tiếng Việt nhưng lại không hề biết đọc, biết viết. Khi lớp học tiếng Việt ở chùa Phật Tích (Vientiane) được mở lại sau đại dịch Covid-19, mỗi tuần 3 buổi chiều, Mai Linh được gia đình đưa tới để học tiếng Việt.
Những trường hợp như bé Mai Linh ở Lào không phải là hiếm. Đây là động lực thúc giục Hội người Việt Nam ở Thủ đô Vientiane cùng chùa Phật Tích lập nên lớp tiếng Việt miễn phí.
Nhờ sự ủng hộ của Đại sứ quán Việt Nam tại Lào, chùa Phật Tích Thủ đô Vientiane và Hội người Việt Nam ở Thủ đô Vientiane, lớp học hiện duy trì 3 buổi/tuần với các khóa học tiếng Việt kéo dài 3 tháng. Các học sinh khi đến lớp học không phải đóng tiền mà còn được cung cấp miễn phí tài liệu, sách, vở viết. Đây là sự hỗ trợ từ chùa Phật Tích và cộng đồng người Việt tại Lào.
Ngoài ra, để làm nên thành công của các lớp học này là sự đóng góp nhiệt tình và tâm huyết của các giáo viên chuyên và không chuyên là người Việt đến giảng dạy miễn phí với mong muốn được đóng góp cho hoạt động gìn giữ và lan tỏa tiếng Việt.
Cô Nguyễn Thị Hiền hiện là giảng viên tiếng Việt tại Khoa tiếng Việt, Trường Đại học Quốc gia Lào đã sống ở Lào được 20 năm. Dù là phụ nữ vừa phải lo toan công việc gia đình, vừa cáng đáng công việc ở trường nhưng khi nghe tin Hội người Việt Nam Thủ đô Vientiane tổ chức dạy tiếng Việt miễn phí, cô Hiền đã lập tức đăng ký đứng lớp.
Chị Đinh Thị Phương Loan, Việt kiều sinh sống ở Thủ đô Vientiane đang công tác tại Ngân hàng liên doanh Lào – Việt. Mặc dù bận rộn nhưng hàng tuần, chị vẫn sắp xếp thời gian đến dạy ở lớp tiếng Việt cho các em nhỏ.
Theo chị, ở Lào có rất nhiều con em người Việt nhưng các cháu thường đi học trường Lào nên ít biết tiếng Việt. Từng giảng dạy tại Trường song ngữ Lào - Việt Nam Nguyễn Du nên chị thấy việc mở thêm các lớp tiếng Việt là rất cần thiết. Do đó, chị đã tình nguyện dạy tiếng Việt miễn phí để các cháu có thể biết tiếng Việt, qua đó hiểu thêm văn hóa Việt và tiếp tục gìn giữ các truyền thống tốt đẹp của người Việt và không quên nguồn cội.
Các lớp học tiếng Việt hiện có hai đối tượng. Một là các cháu người Việt, biết nói tiếng Việt nhưng không biết đọc, biết viết. Hai là các cán bộ, sinh viên người Lào muốn học tiếng Việt để phục vụ cho công việc hoặc có nhu cầu học chuẩn bị tiếng để sau này sang học ở Việt Nam.
Bên cạnh lớp học tiếng Việt miễn phí với những phương pháp truyền đạt dễ hiểu nhất, ban tổ chức cũng đã thành lập tủ sách tiếng Việt phục vụ miễn phí bà con kiều bào và các bạn Lào. Tủ sách được đặt ngay trong không gian các lớp học với nhiều đầu sách, trong đó có những cuốn sách, truyện, đặc san song ngữ Việt - Lào, giúp người đọc hiểu hơn về mối quan hệ hữu nghị vĩ đại Việt Nam - Lào.