Táo là loại quả tốt cho sức khỏe, nếu ăn đều đặn sẽ giúp bạn phòng ngừa bệnh tật. Táo chứa chất chống oxy hóa có lợi, vitamin và chất xơ. Tuy nhiên, bạn không được ăn hạt táo vì chúng chứa một lượng nhỏ chất hóa học tạo ra xyanua, có độc tính cao.
Ngộ độc xyanua
Xyanua phát tác bằng cách cản trở quá trình cung cấp oxy cho tế bào. Các triệu chứng trở nên rõ ràng sau vài phút đến vài giờ.
Các triệu chứng nhẹ của ngộ độc xyanua bao gồm: đồng tử giãn, nhức đầu, chóng mặt, lú lẫn. Ngộ độc nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến giảm ý thức, huyết áp thấp, co giật, hôn mê, thậm chí tử vong.
Liều xyanua gây chết người khoảng 50-300mg. Một phân tích đăng tải trên Nutrition Reviews cho biết một người phải ăn khoảng 83-500 hạt táo mới có thể ngộ độc xyanua cấp tính.
Tuy nhiên, lượng xyanua chính xác có thể khiến một người bị bệnh còn phụ thuộc vào trọng lượng cơ thể và khả năng chịu đựng của họ. Ngoài ra, mức độ độc của hạt táo còn tùy thuộc loại táo. Tốt nhất, bạn nên loại bỏ hạt khỏi quả táo trước khi đưa cho trẻ nhỏ hoặc vật nuôi.
Hạt táo có độc không?
Việc vô tình ăn 1-2 hạt táo hoặc uống nước ép chứa một ít hạt nghiền thành bột sẽ không gây ra vấn đề gì. Nhưng nếu ăn nhiều hạt táo, bạn có thể bị bệnh.
Hạt táo chứa một lượng nhỏ hợp chất amygdalin. Nếu vào dạ dày, amygdalin sẽ phản ứng với các enzyme để tạo ra chất độc được gọi là hydro xyanua - thể khí của xyanua.
Nước táo sẽ an toàn nếu không chứa hạt nghiền thành bột. Một khảo sát về các loại nước trái cây và sinh tố khác nhau ở Mỹ cho thấy một số sản phẩm sử dụng nguyên quả táo chứa lượng xyanua có thể phát hiện được.
Các sản phẩm dùng nguyên quả táo có thể loại bỏ xyanua nhờ trải qua quá trình thanh trùng sử dụng nhiệt để tiêu diệt vi khuẩn. Xyanua có nhiệt độ sôi rất thấp nên đun nóng sẽ làm bay hơi, giảm hàm lượng trong thực phẩm.
Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học Leeds (Anh) ghi nhận hàm lượng amygdalin trong nước ép táo bán trên thị trường rất thấp, từ 0,01 đến 0,007mg/mL. Các tác giả kết luận rằng điều này khó có thể gây hại nhưng vẫn khuyên bạn nên loại bỏ hạt táo trước khi ép.
Các loại hạt khác có chứa xyanua không?
Nhiều loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật khác có chứa các hợp chất sản sinh xyanua. Các nghiên cứu trước đây đã tìm thấy ít nhất 55 loại hóa chất gây xyanua khác nhau trong hơn 2.650 loài thực vật.
Táo thuộc họ thực vật Rosaceae, nhiều loại trong số đó cũng chứa amygdalin trong hạt như mơ, lê, cherry.
Phương pháp chế biến cũng là một yếu tố quan trọng. Cũng như nước táo, đun nóng thực phẩm chứa xyanua sẽ khiến chất độc bay hơi, hạnh nhân rang an toàn hơn loại sống. Một nghiên cứu ở Mỹ cho thấy sữa hạnh nhân thanh trùng làm giảm lượng amygdalin.