Nicoya là bán đảo dài hơn 120 km, nằm dọc theo bờ biển phía tây của Costa Rica. Đây được coi như một trong những Vùng Xanh của thế giới, nơi người dân sống lâu hơn mức trung bình toàn cầu.

Trong cộng đồng nông thôn ven biển này, tuổi thọ trung bình là 85. Tuy nhiên, trên thực tế, người dân ở đây có khả năng sống qua tuổi 100 cao gấp 3,5 lần so với các nước khác. Do đó, Nicoya đã được nhà nghiên cứu Dan Buettner xác định là một trong năm Vùng Xanh của thế giới, nơi con người sống lâu và khỏe mạnh, ít bệnh tật.

Vùng Xanh là thuật ngữ chỉ những khu vực có lối sống và chế độ ăn uống đặc trưng, khiến tỷ lệ dân số trên 100 tuổi cao nhất thế giới. 5 Vùng Xanh gồm Ikaria ở Hy Lạp; Sardinia ở Italy; Okinawa ở Nhật Bản; Nicoya ở Costa Rica; và Loma Linda ở Mỹ.

Theo các nhà nghiên cứu, trong 6.000 năm, người dân Costa Rica thường xuyên thưởng thức ba món ăn, gồm ngô, đậu và các loại bí. Đây đều là thực phẩm có nguồn gốc thực vật, là nguồn protein kinh tế và thiết thực. Trái với chế độ ăn uống giàu thịt ở phương Tây, ba loại thực phẩm trên không chứa cholesterol cũng như chất béo bão hòa.

Ở Nicoya, các gia đình có truyền thống làm bánh ngô bằng cách ngâm hạt ngô trong tro gỗ. Theo Tiến sĩ Buettner, quy trình chế biến ngô truyền thống làm tăng giá trị dinh dưỡng. Bánh ngô có hàm lượng carbohydrate phức tạp cao, hiệu quả duy trì năng lượng. Bản thân ngô cũng giàu chất xơ, khiến cơ thể tiêu hóa chậm và no lâu hơn.

song tho .png
Clementina Espinoza, 91 tuổi, hôn chồng Agustin Espinoza, 100 tuổi, ở Nicoya, Costa Rica, vào ngày 27 tháng 8 năm 2021. Ảnh: Getty Images

Trong khi đó, đậu đen chứa chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cung cấp nguồn protein đáng kể để phát triển cơ bắp cùng chất xơ, có tác dụng kiểm soát lượng đường trong máu.

Buettner đề cao việc sử dụng đậu hàng ngày trong cuốn sách The Blue Zones American Kitchen: 100 bí quyết để sống đến 100 tuổi. Theo ông, đậu là loại "thực phẩm tối cao" ở Vùng Xanh, được đưa vào nhiều công thức nấu ăn của các gia đình nơi đây, là nền tảng của mọi chế độ kéo dài tuổi thọ. Đậu cũng có giá cả phải chăng, dễ tiếp cận hơn các nguồn protein khác.

Theo Cleveland Clinic, bí giàu vitamin A, B, C cũng như magiê và kali. Đây đều là những chất quan trọng đối với sức khỏe xương, máu và tim mạch. Chất chống oxy hóa trong bí đao giúp giảm stress oxy hóa. Đây là tình trạng có thể gây tổn thương tế bào, nguyên nhân của nhiều loại bệnh mạn tính. Thêm bí đao và thực đơn hàng ngày là cách tuyệt vời để kéo dài tuổi thọ.

Thực tế, cách ăn uống của Vùng Xanh không phải một chế độ cụ thể và nghiêm ngặt. Nó là bài học về cách kết hợp các thực phẩm nguyên chất, có nguồn gốc thực vật, hương vị ngon, để góp phần tăng tuổi thọ.

Lê Anh