Nghề làm muối ở tỉnh Bạc Liêu hình thành và phát triển hàng trăm năm nay. Đây là một trong những địa phương có sản lượng muối nhiều nhất cả nước, tập trung chủ yếu ở huyện Hoà Bình và Đông Hải.

Thống kê của Sở NN-PTNT tỉnh Bạc Liêu cho thấy, niên vụ 2023, sản lượng muối toàn tỉnh đạt trên 27.000 tấn, trong đó muối trắng trải bạt là hơn 7.300 tấn, còn lại là muối sản xuất truyền thống.

Năng suất trung bình đạt gần 17 tấn/ha (đối với sản xuất muối truyền thống) và trên 37 tấn/ha (đối với muối trải bạt). Tổng số hộ sản xuất muối năm 2023 trên địa bàn tỉnh là 767 hộ, với 1.520 lao động.

W-muoi-3-1.jpg
Cánh đồng muối tại huyện Đông Hải.
W-muoi-9-1.jpg
Các công đoạn làm nên hạt muối vất vả, vắt kiệt sức lao động của diêm dân.

Để làm ra được một mẻ muối thành phẩm phải trải qua nhiều công đoạn. Làm đất, đo độ mặn, múc nước vào ruộng là một trong những công đoạn rất quan trọng để có vụ mùa bội thu. 

Dù đã tiến hành cơ giới hóa nhiều khâu trong quy trình sản xuất muối nhằm nâng cao chất lượng và sản lượng muối song một số nơi, diêm dân vẫn trân trọng kỹ thuật sản xuất theo phương pháp thủ công truyền thống. 

Múc nước tráng đều ruộng, anh Giang Văn Út (ngụ xã Điền Hải, huyện Đông Hải) chia sẻ, nghề làm muối của địa phương thường kéo dài từ tháng 11 năm trước đến tháng 3 (Âm lịch) năm sau, khi nền nhiệt cao. 

“Năm nay nắng nhiều, diêm dân như chúng tôi trúng mùa nhưng không mấy vui vì mất giá. Hiện giá muối trắng đã giảm xuống còn 900-1.100 đồng/kg, giảm 30% so với vụ mùa trước", anh Út cho hay.

W-muoi-8-1.jpg
Mặc dù nghề làm muối vô cùng cực nhọc nhưng giá muối bán ra lại rẻ mạt.

Một số diêm dân khác cũng bày tỏ sự lo lắng, tiếc nuối khi công sức bỏ ra nhiều nhưng đến khâu cuối lại bán không được giá. “Với diện tích hơn 1.000m2, ruộng muối của gia đình thu được hơn 30 tấn. Trừ đi chi phí chỉ lãi khoảng 20 triệu đồng cho nhiều tháng cơ cực trên ruộng muối”, một diêm dân tâm sự.

Dù nghề muối ở Bạc Liêu tồn tại hàng trăm năm nhưng diêm dân xứ biển chưa thể giàu lên từ mỏ “vàng trắng” này. Nguyên nhân là bởi diện tích canh tác nhỏ lẻ, giá thành rẻ mạt, nỗi lo về thị trường tiêu thụ...

Tại buổi gặp gỡ doanh nghiệp vào đầu tháng 12/2023, ông Phạm Văn Thiều, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, cho biết, Bộ NN-PTNT đã cấp cho địa phương 130 tỷ đồng để đầu tư hạ tầng phát triển nghề làm muối. Qua đó, góp phần động viên, đồng hành cùng bà con diêm dân bảo tồn nghề truyền thống. 

Theo ông Phạm Văn Thiều, trong quy hoạch, tỉnh sẽ giữ lại hơn 1.600ha làm muối và có kế hoạch phát triển cụ thể để nâng cao giá trị hạt muối cũng như giúp diêm dân có cuộc sống tốt hơn.