Sáng nay (26/5), Quốc hội sẽ nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.
Thẩm tra dự thảo, Ủy ban Tài chính Ngân sách lưu ý việc ban hành Nghị quyết cần có một số quan điểm, nguyên tắc cơ bản. Đó là có quy định tháo gỡ kịp thời vướng mắc về thể chế đang cản trở phát triển, phát huy tiềm năng, khắc phục sức ỳ trong thực hiện các định hướng; song tuyệt đối không lợi dụng xây dựng pháp luật để hợp thức hóa sai phạm.
Chính sách mới cần “mang tính đột phá”, “vượt trội” theo đúng tinh thần Nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội; song cần khả thi, có trọng tâm, không dàn trải; tránh lợi dụng chính sách gây thất thoát, lãng phí.
Ủy ban Tài chính Ngân sách cho rằng, Nghị quyết phải thực sự mang tính lan tỏa, tác động sâu rộng không chỉ đối với TP mà cần mang lại hiệu ứng tích cực đối với vùng miền và đất nước.
Đi đôi với tăng cường phân cấp, phân quyền, đề cao trách nhiệm cũng rất cần một cơ chế bảo vệ, khuyến khích người nhiệt huyết, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Hiện Bộ Nội vụ được giao xây dựng Đề án triển khai thực hiện Kết luận số 14 của Bộ Chính trị về khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung, chọn TP.HCM làm thí điểm.
Ủy ban Tài chính Ngân sách cho rằng, nếu thực hiện thành công thí điểm các chính sách trong dự thảo sẽ tạo tiền đề quan trọng cho bước phát triển mới.
Dự thảo tập trung nhiều vào chính sách chi ngân sách, tuy nhiên, Ủy ban Tài chính Ngân sách nhận thấy các chính sách thu ngân sách (như thuế, phí…) còn khá mỏng, trong khi TP có đặc thù, lợi thế rất lớn trong khai thác nguồn thu. Vì vậy, về lâu dài, TP cần nghiên cứu, có chính sách thu khả thi, góp phần cân đối nguồn lực cho những chính sách chi ngân sách.
Mặc dù rất cần một cơ chế ưu đãi so với các địa phương khác, cần thu hút nhân tài, lao động chất lượng cao, song tránh tạo chênh lệch quá lớn về thu nhập giữa người lao động.
Dự thảo quy định theo hướng phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, nhiều quyền hạn được giao cho các tổ chức, cá nhân, tuy nhiên, còn thiếu vắng các quy định về trách nhiệm. Ủy ban Tài chính Ngân sách đề nghị bổ sung để bảo đảm đúng nguyên tắc quyền hạn đi đôi với trách nhiệm.
Dự thảo nghị quyết quy định mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông TOD-Transit Oriented Development. Đây là mô hình phát triển đô thị gắn kết với giao thông công cộng, đặc biệt phù hợp với những TP lớn như TP.HCM, Hà Nội.
Về sử dụng mái nhà các trụ sở là tài sản công để đặt hệ thống điện mặt trời, đa số ý kiến nhất trí chủ trương, nhằm tiết kiệm điện năng, góp phần phát triển xanh. TP có lợi thế là có lượng bức xạ lớn, có tiềm năng ứng dụng.
Dự thảo nghị quyết giao TP.HCM quyết định linh hoạt trong quy hoạch bố trí nhà ở xã hội phù hợp thực tiễn. Theo đó, UBND TP không nhất thiết phải dành 20% tổng diện tích đất đầu tư xây dựng nhà ở thương mại cho xây dựng nhà ở xã hội, dù đã có quy định dự án xây dựng nhà ở thương mại phải dành 20% tổng diện tích đất để xây dựng nhà ở xã hội.
Đa số ý kiến nhận thấy, trong một số trường hợp, quy định này chưa phù hợp thực tiễn, nhất là những dự án có quy mô nhỏ hoặc nằm trong khu đất có giá trị thương mại lớn. Ủy ban Tài chính Ngân sách tán thành thí điểm giao TP linh hoạt trong bố trí nhà ở xã hội, song cần quy định rõ nghĩa vụ của chủ đầu tư trong xây dựng nhà ở xã hội, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
Về tổ chức bộ máy của TP.HCM, dự thảo quy định việc thành lập Sở An toàn thực phẩm, một số ý kiến cho rằng, cần thuyết minh về sự cần thiết và tính hợp lý, bảo đảm không chồng chéo chức năng, nhiệm vụ giữa các sở và phù hợp với yêu cầu cải cách bộ máy Nhà nước theo hướng tinh giản.
Về chi thu nhập tăng thêm, đa số ý kiến nhất trí với quy định như dự thảo về chi thu nhập bình quân tăng thêm cho cán bộ, công chức với mức không quá 1,8 lần mức lương ngạch bậc, chức vụ.
Ủy ban Tài chính Ngân sách lý giải, quy định này phù hợp với tinh thần Nghị quyết 31 khi có cơ chế, chính sách vượt trội thu hút nhân tài, chuyên gia, nhà khoa học. Quy định cũng không trái với Nghị quyết 27 của Bộ Chính trị khi "mở rộng áp dụng cơ chế thí điểm đối với một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương... được chi thu nhập bình quân tăng thêm không quá 0,8 lần quỹ lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý".
Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM sẽ được các đại biểu thảo luận tại tổ vào chiều 30/5, thảo luận tại hội trường vào sáng 8/6 và dự kiến biểu quyết thông qua vào sáng 24/6.
.svg){kind=icon}
